ՀՀ արտաքին գործերի նախարարի տեղակալ Վահե Գևորգյանի ելույթը` Փախստականների կարիքների արձագանքման ծրագրի մեկնարկին

Հոկտեմբերի 17-ին ՀՀ ԱԳ նախարարի տեղակալ Վահե Գևորգյանը մասնակցել և ելույթով է հանդես եկել Փախստականների կարիքների արձագանքման ծրագրի մեկնարկին:

Իր ելույթում ԱԳ նախարարի տեղակալ Վահե Գևորգյանը, մասնավորապես, նշել է.

«‎Շնորհակալ եմ, որ ներկա եք Փախստականների կարիքների արձագանքման ծրագրի մեկնարկին: Հայաստանն անկախության առաջին իսկ օրերից բախվել է փախստականության խնդիրներին և ՄԱԿ-ի Փախստականների գերագույն հանձնակատարի գրասենյակի և այլ գործընկերների աջակցությամբ փորձել է անել հնարավորինը՝ օգնելու և թեթևացնելու այն մարդկանց կարիքները, որոնք ստիպված են եղել լքել իրենց հայրենիքն ու տունը, քանի որ վտանգված է եղել նրանց կյանքն ու ազատությունը:

ՄԱԿ-ը և բազմակողմ միջազգային համագործակցությունն ավանդապես հիմնված են մարդկային և հասարակական առաջընթացի թեզի վրա, սակայն երեք տասնամյակ հետո նման ծավալի հումանիտար ճգնաժամի բախվելն այլ մտորումների տեղիք է տալիս: Ցավոք, 2023թ. ընթացքում ՄԱԿ-ը չկարողացավ գործարկել իր վաղ արձագանքման համակարգը, չնայած, որ կային բազմաթիվ տեղեկություններ այն մասին, որ ամիսներ շարունակ կոպտորեն խախտվում են Լեռնային Ղարաբաղի հայ ազգաբնակչության իրավունքները:

Լեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդը շուրջ 10 ամիս գտնվեց շրջափակման մեջ՝ սննդի, դեղորայքի, առաջին անհրաժեշտության այլ պարագաների, վառելիքի բացակայության պայմաններում: Դրան հետևեց ադրբեջանական զինված հարձակումը, որը թիրախավորեց քաղաքացիական բնակչությունն ու քաղաքացիական ենթակառուցվածքները: Արդյունքում՝ ընդամենը մի քանի օրվա ընթացքում բռնագաղթվեց Լեռնային Ղարաբաղի ողջ բնակչությունը:

Հայաստանն ընդունեց 100.000-ից ավելի մարդ, որոնք լքել էին իրենց տները ժամերի ընթացքում՝ շատերը հնարավորություն չունենալով իրենց հետ վերցնել անգամ առաջին անհրաժեշտության իրերն ու փաստաթղթերը: Շատերի մոտ առկա են առողջական, այդ թվում՝ հոգեբանական լրջագույն խնդիրներ՝ պայմանավորված վերջին ամիսներին բուժօգնության անհասանելիությամբ, թերսնմամբ և մշտապես վախի մթնոլորտում ապրելու հանգամանքով: 100-ից ավելի փախստական լուրջ ֆիզիկական խնդիրներ ունեն ռազմական ագրեսիայից հետո Ստեփանակերտում տեղի ունեցած պայթյունի հետևանքով:

Ցավոք, այս ողջ ընթացքում, չնայած Հայաստանի ջանքերին, հնարավոր չեղավ ապահովել տեղում ՄԱԿ կառույցների մուտքը: Ադրբեջանը թույլ տվեց սահմանափակ կարգավիճակով ՄԱԿ պատվիրակության այցը այն բանից հետո, երբ արդեն իսկ իրականացրել էր հայերի էթնիկ զտումը:

Այս պայմաններում առավել քան կարևոր է, որ ԼՂ փախստականները զգան՝ իրենք միայնակ և լքված չեն: Կարևոր է, որ նրանք զգան միջազգային աջակցության և համերաշխության ուժը:

Փախստականների համար պետք է գործարկվեն ոչ միայն կարճաժամկետ ծրագրեր, այլ պլանավորվեն նաև միջնաժամկետ աշխատանքներ, ապահովվեն կայուն կենսապայմաններ՝ լուծվեն նրանց կացության, կրթության, աշխատանքի տեղավորման և այլ հարցերը: Կարևոր է նաև նախապատրաստվել գալիք ձմռանը:

Այս առումով առավել քան արժեքավոր է աշխատանքների ճիշտ բաշխման և պատշաճ համակարգման խնդիրը: Կառավարության, մասնավորապես փոխվարչապետ Տիգրան Խաչատրյանի առաջնորդությամբ ստեղծված Փախստականների համար հումանիտար համակարգման պլատֆորմը ճկուն արձագանքման մեխանիզմ է, որի նպատակն է հնարավորինս արագ և համակարգված լուծումներ տալ փախստականների խնդիրներին՝ սերտորեն համագործակցելով միջազգային գործընկերների հետ:

Ողջունելով Փախստականների կարիքների արձագանքման ծրագիրը՝ պետք է նշեմ, որ այն միտված է աջակցելու Հայաստանի կառավարության ջանքերին՝ հավասար կերպով օգտագործելով հումանիտար կազմակերպությունների, ՄԱԿ գործակալությունների, միջազգային և տեղական հասարակական կազմակերպությունների ներուժը:

Կենտրոնանալով փախստականների պաշտպանության ապահովման և օգնության տրամադրման հարցերի՝ ֆինանսական օժանդակության, կեցության և այլ խնդիրների լուծման վրա՝ Ծրագիրը օժանդակելու է նաև հյուրընկալող համայնքներին՝ ուշադրության կենտրոնում պահելով խոցելի խմբերին՝ երեխաներին, կանանց, հաշմանդամություն ունեցող անձանց, ծերերին և այլն:

Փախստականների միջազգային պաշտպանությունը և աջակցությունը ենթադրում է նաև երկարաժամկետ լուծումներ, որոնք ներառում են նրանց կամավոր վերադարձի իրավունքի իրականացումը՝ անվտանգ, արժանապատիվ և ապահով կերպով, ինչպես դա սահմանված է միջազգային իրավունքով:

Օգտվելով առիթից ևս մեկ անգամ ցանկանում եմ ի դեմս պարոն Լըկլերկի և նրա գործընկերների շնորհակալություն հայտնել ՄԱԿ-ի Փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի գրասենյակին՝ խնդիրը միջազգային ասպարեզում առաջմղելու և արդյունավետ համագործակցության համար:

Շնորհակալություն»:

Այս թեմայով Ռաֆայել Գևորգյանը նշանակվել է ՊԵԿ նախագահի տեղակալ ՄԻՊ հանձնարարությամբ արագ արձագանքման խումբ է մեկնել Ոստիկանության Կենտրոնական բաժին Վահե Ղազարյան, մենք պիտի ԱԳՆ բարձրանանք. էս պատասխանատվության տակ չմտնես. Սրբազան (տեսանյութ) Շամլուղի կապը արտաքին աշխարհի հետ ամենագնացների միջոցով է իրականացվում. Համայնքապետ Նիկոլ Փաշինյանը Սփյուռքի գործերի հանձնակատարներ է նշանակել Հայաստանի և Իտալիայի ԱԳ նախարարի տեղակալները քննարկել են երկկողմ օրակարգին վերաբերող հարցեր Ռաֆայել Գևորգյանն ազատվել է էկոնոմիկայի նախարարի տեղակալի պաշտոնից ԱԳ նախարարը հեռախոսազրույց է ունեցել Իրանի ԱԳ նախարարի պարտականությունները կատարող Ալի Բաղերի Քանիի հետ Իմ ճանաչած Վահե Ղազարյանն այսօր իր մահկանացուն կնքեց ինձ համար․ Բագրատ Սրբազան (տեսանյութ) Հիմա․ ՀՀ արտաքին հետախուզության ծառայության պետ Քրիստիննե Գրիգորյանի ճեպազրույցը