Նյարդաբանը խորհուրդ է տվել որոշակի օրերին սոված չմնալ Բժիշկը ցրել է շոգեբաղնիքի օգտակարության մասին հայտնի առասպելը Թել Ավիվը կարող է Գազայում էթնիկ զտումներ իրականացնել․ Գուտերեշը զգուշացնում է Վիկտոր Օրբանը խոստովանել է, որ իր համակրանքը Թրամփի կողմն է ՀՀ կառավարությունը արհեստական խոչընդոտներով տապալել է արցախցիների բնակապահովման ծրագիրը Ինչքան ժամանակ է՝ մեզ ուզում են թևերի բաժանել, բայց մենք չենք բաժանվում. Վահագն Ալեքսանյան 736 մլն դրամ՝ հեծանիվներ գնելու համար Ծաղկաձորի քաղաքապետի ճոխ գնումը ԱՄՆ-ը բարձր է գնահատում ՀՀ և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման կանոնակարգի ձևակերպումը Աննա Հակոբյանը լուսանկարներ է հրապարակել՝ ինչ տեսքով է մասնակցել «հաջողակ տղամարդկանց հետ» ընթրիքին Շրջանառության մեջ է դրվում Երվանդ Մանարյանի ծննդյան 100-ամյակին նվիրված նամականիշ Պետրակովը հայկական ֆուտբոլին հնարավորություն տվեց, որ ազգային հավաքականը կարողանա լավ խաղալ․ Դոխոյան 

Քննարկվել է Հաշվեքննիչ պալատի՝ «ՀՀ թվային փոխակերպման գործընթացի հաշվեքննության արդյունքների վերաբերյալ» եզրակացությունը

Քաղաքական

Հաշվեքննիչ պալատի գործունեության արդյունքը հանրային կառավարմանը նպաստելն է, ինչը միտված է հանրային կառավարման վերաբերյալ մասնագիտական, անկողմնակալ և ժամանակին կարծիք ձևավորելուն երկու ուղղություններով՝ կառավարման օրինականություն և արդյունավետություն, ասել է ՀՀ հաշվեքննիչ պալատի նախագահ Ատոմ Ջանջուղազյանը դեկտեմբերի 18-ի ԱԺ ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերի ու տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովների համատեղ նիստում քննարկման ներկայացնելով «ՀՀ թվային փոխակերպման (թվայնացման) գործընթացի հաշվեքննության արդյունքների վերաբերյալ» Հաշվեքննիչ պալատի ընթացիկ եզրակացությունը: Այդ մասին հայտնում են ԱԺ-ից:

Անդրադառնալով հիմնական թեմային՝ նա փաստել է, որ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարության ձևավորումը, որպես թվայնացման (թվային փոխակերպման) գործընթացների համակարգման և միասնական թվայնացված միջավայրի ու թվային տնտեսության ձևավորման խթանման ոլորտում լիազոր մարմին, ինչպես նաև ՀՀ թվայնացման ռազմավարության ընդունումը 2021 թվականին, կարևոր նախադրյալներ ստեղծեցին ՀՀ-ում թվային օրակարգի առաջ մղման հարցում:

Ըստ Ատոմ Ջանջուղազյանի՝ այնուհանդերձ, Հաշվեքննիչ պալատի կողմից իրականացված հաշվեքննության արդյունքները վկայում են, որ ՀՀ հանրային հատվածի ինստիտուցիոնալ կարողություններում առկա են էական բացեր, որոնք զսպող ազդեցություն են թողնում թվային օրակարգի իրագործման համար: Մասնավորապես, կիբեռանվտանգության խոցելի միջավայրը պարունակում է թվայնացման օգուտների սահմանափակման ռիսկեր, ինչը պահանջում է ներդնել կրիտիկական տեղեկատվական ենթակառուցվածքների բացահայտման և պաշտպանության ինստիտուցիոնալ կառուցակարգեր:

Ըստ ՀՀ հաշվեքննիչ պալատի նախագահի՝ սահմանափակ կարողությունների և ռազմավարական առաջնորդության հետ կապված հիմնախնդիրների պայմաններում թվայնացման ռազմավարությամբ նախատեսված միջոցառումներից ոչ մեկը սահմանված ժամկետներում լիարժեքորեն չի կատարվել: Ավելին, ռազմավարությունը, ինքնին, համապարփակ չէ, որի պայմաններում առանձին գերատեսչությունների կողմից մշակվել և գործում են ոլորտային թվայնացման հայեցակարգային փաստաթղթեր, իսկ որպես հետևանք՝ թվայնացման ոլորտում չի ապահովվել արդյունավետ ծրագրային բյուջետավորում:

Նշվել է, որ արձանագրված խնդիրների լուծման համար Հաշվեքննիչ պալատը Բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությանը ներկայացրել է երկու տասնյակից ավելի առաջարկություններ՝ նպատակ ունենալով նպաստել տվյալ բնագավառում պետության ներուժի լիարժեք իրացմանը:

Ատոմ Ջանջուղազյանի խոսքով թվայնացման գործընթացների շարունակական խորացումն առաջ է բերում մարտահրավերներ, որոնք, կիբեռանվտանգության ապահովման թույլ կառուցակարգերի պայմաններում, պարունակում են թվայնացման օգուտների չեզոքացման ռիսկեր:

Ներկայացնելով հաշվեքննության արդյունքները՝ նա փաստել է, որ կիբեռանվտանգության ինստիտուցիոնալ կառուցակարգերի ձևավորմանը միտված՝ Ռազմավարությամբ սահմանված միջոցառումները կատարված չեն, մասնավորապես, չի ստեղծվել Կիբեռանվտանգության ազգային կենտրոնը (ժամկետ՝ 2022 թվականի դեկտեմբեր), որը, ինչպես նախատեսված էր, պետք է հանդիսանար պետական համակարգերի կիբեռանվտանգության գրավականը, ապահովեր անձնական տվյալների պաշտպանություն և խթաներ կիբեռգրագիտության զարգացումը: Տեղայնացված և հաստատված չեն կիբեռանվտանգության ոլորտի ստանդարտները (ժամկետ՝ 2021 թվականի սեպտեմբեր):

Նշվել է, որ քաղաքացիների, տնտեսության և հանրային կառավարման՝ թվային միջավայրում ներառականության աճի պայմաններում կիբեռանվտանգության ինստիտուցիոնալ թույլ կառուցակարգերը կամ դրանց բացակայությունը ստեղծում է էական ռիսկեր ՀՀ թվային փոխակերպման ռազմավարական նպատակների ապահովման հարցում:

Արձանագրված խնդիրները կարգավորելու նպատակով Հաշվեքննիչ պալատը ներկայացրել է 24 առաջարկություն: Ատոմ Ջանջուղազյանը թվարկել է դրանցից մի քանիսը, մասնավորապես, մշակել ՀՀ թվային անխափանության ապահովմանը միտված կիբեռշարունակականության պլաններ, տեղայնացնել և հաստատել կիբեռանվտանգության ստանդարտներ և այլ բազային պահանջներ: Պլանավորել ու իրականացնել կիբեռվարժանքներ՝ արտակարգ իրավիճակներում կամ պատահարների դեպքում նախասահմանված պլաններին համապատասխան գործելու կարողությունների գնահատման, թերությունների վեր հանման և դրանց վերացմանը միտված միջոցառումների պլանավորման համար՝ վարժանքների պլանավորմանը մասնակից դարձնելով նաև մասնավոր հատվածին: Խթանել ազգային, պետական, ոլորտային ՀԱԻԱԽ ձևավորումն ու կայացումը՝ սահմանելով դրանց հաղորդակցության մեխանիզմները կիբեռանվտանգության համար պատասխանատու ազգային մարմնի հետ:

Նա նաև իրազեկել է, որ դրանցից ոչ մեկը ԲՏԱ նախարարությունը չի կատարել, թեև, ըստ Հաշվեքննչի պալատի նախագահի, կա որոշակի առաջընթաց:

Ատոմ Ջանջուղազյանը նաև պատասխանել է պատգամավորների՝ թվայնացման ոլորտի վերաբերյալ բազմաթիվ հարցերի:

ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Ռոբերտ Խաչատրյանն իր ելույթում շնորհակալություն հայտնելով արդյունավետ համագործակցության համար՝ նշել է, որ թեև հաշվեքննության արդյունքներով թվում է թվայնացման գործընթացում գրեթե ոչինչ չի արվել, սակայն թվայնացումը շարունակական գործընթաց է:

«Գրեթե բոլոր դիտողությունները մեր կողմից ընդունվել են»,- ասել է նախարարը և հավելել. «Հաշվեքննությունով արձանագրված նման միջոցառում չկա, որին ինչ-որ ընթացք տրված չլինի»:

Ըստ նրա՝ քանի որ տեխնոլոգիաներն անընդհատ փոփոխվում են՝ ռազմավարությունն էլ  շարունակական վերանայման կարիք ունի:

Նշվել է, որ ամեն ինչի համար կան թե՛ սուբյեկտիվ, թե՛ օբյեկտիվ պատճառներ: «Կարող ենք արձանագրել, որ ունենք մեծ որոշակիություն, թե մենք ինչպես ենք ուզում շարժվել, որովհետև ընդհանուր թվայնացման մոտեցումների, մեթոդաբանության մեջ արվեցին փոփոխություններ և այժմ որդեգրված է մի մոտեցում, որը կոչվում է քաղաքացիակենտրոն, այսինքն՝ թվայնացման գործընթացը դիտարկվում է քաղաքացու կողմից՝ քաղաքացին պետք է շփվի մի հարթակով, մի տեղից»,- ասել է Ռոբերտ Խաչատրյանը:

Ըստ նրա՝ նման փոփոխությունների արդյունքում կարիք կա վերանայելու թվայնացման ռազմավարությունը, այն համապատասխանեցնելու այսօրվա իրականությանը:

Նախարարը կարևոր է համարել կոնսոլիդացված բյուջե ունենալու առաջարկը: Նշվել է, որ 2024 թվականի համար ԲՏԱ նախարարությունն ունի 10 մլրդ դրամի հաստատված բյուջե, ինչն ուղղվելու է տարբեր գերատեսչությունների կողմից ներկայացված թվայնացման ծրագրերի ֆինանսավորմանը:

ԲՏԱ նախարար Ռոբերտ Խաչատրյանը նույնպես պատասխանել է պատգամավորների՝ ոլորտին առնչվող բազմաբնույթ հարցերին:

ԱԺ ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Գևորգ Պապոյանը հետաքրքրվել է՝ ո՞վ է պատասխանատու ՀՊ-ի հաշվեքննությունում արձանագրված թերացումների համար:

Ի պատասխան՝ Ռոբերտ Խաչատրյանը նշել է, որ ռազմավարությունից բխող միջոցառումների համար պատասխանատուն նախարարն է: Սակայն, ըստ նրա, ընթացքում եղել են ֆինանսավորման խնդիրներ և դրանց վերաբերյալ հետևություններ են արվել: Նշվել է նաև, որ 2022 թվականին թվայնացման համար բյուջետային գումարներ նախատեսված չեն եղել:

ԱԺ տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահի տեղակալ Բաբկեն Թունյանի հարցն առնչվել է կիբեռանվտանգությանը, արդյո՞ք առանց դրա սահմանման և ներդրման՝ համընդհանուր թվայնացումը չի կանգնի խնդիրների առաջ:

Ի պատասխան նշվել է, որ կիբեռանվտանգությունն ու թվայնացումը պետք է ներդրվեն, ընթանան զուգահեռ: «Ավելի լավ կլինի, որ կիբեռանվտանգությունը մի քայլ առաջ ընթանա»,- ասել է ԲՏԱ նախարարը: Ըստ նրա՝ առաջիկայում կընդունվեն ոլորտը կարգավորող և սահմանող օրենսդրական նախաձեռնություններ:

ԱԺ առողջապահության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Նարեկ Զեյնալյանի հարցն առնչվել է ՀՊ-ի հաշվեքննության բացասական ձևակերպումներին, ինչո՞ւ միջոցառումները չեն իրականացվել, ինչո՞ւ ժամկետները չեն պահպանվել և այլն:

Ռոբերտ Խաչատրյանն ի պատասխան փաստել է, որ միջոցառումներ կան, որոնք շարունակական են: Ըստ նախարարի՝ աշխատանքներ կատարվել են միջոցառումներն իրականացնելու համար: Նա առաջարկել է առանձին քննարկել բարձրաձայնված հարցերը:

ԱԺ պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը հետաքրքրվել է՝ ԲՏԱ նախարարությունը 2024 թվականին կարո՞ղ է իրականացնել իր առջև դրված խնդիրները:

Ի պատասխան նշվել է. «Մենք ունենք մեր տեսակետը, մեր պատկերացումը, թե ինչպես կարելի է թվայնացումն իրականացնել»:

ԱԺ նախագահի տեղակալ Հակոբ Արշակյանը փաստել է, որ համընդհանուր թվայնացման խնդրում բազմաթիվ քաղաքական հարցեր կան, որոնք տեխնիկական բնույթ չեն կրում: Ըստ նրա՝ թվայնացման խորհրդի նպատակն այն է, որ բազմաթիվ գերատեսչություններում իրականացվող թվայնացման ծրագրերը համակարգվեն: Նրա հավաստմամբ ԲՏԱ նախարարությունը, ըստ օրենքի, թվայնացման քաղաքականության իրականացման պատասխանատուն է: Նշվել է, որ Ազգային ժողովի դերը հիմնված է ռազմավարության և բյուջետային գործընթացի վրա: «Եվ հարցերը, որոնք վերաբերում են նրան, թե այս ամբողջ համակարգը, որ պիտի ռազմավարության հիման վրա գործի, արդյո?ք արդյունավետ է գործում, թե՝ ոչ: Եվ Հաշվեքննիչ պալատի եզրակացությունն այն է, որ այդ միջոցառումների կատարումը չեն բերել նրան, որ այն արդյունավետ գործի, հարցերը հիմնականում դրան են ուղղված և կառուցակարգերի առումով, կարծում եմ, բազմաթիվ հարցեր կան, թե պատասխանատվությունների բաշխումն ինչպես է արվում, որպեսզի հարցերը լինեն նաև բյուջետային քննարկումների ժամանակ»,-ասել է Հակոբ Արշակյանը և հավելել. «Մենք բյուջետային կենտրոնացում ենք անում և ԲՏԱ նախարարությունը վերահսկում է բոլոր այս ծրագրերը՝ իր մասով»: Նշվել է նաև, որ խնդիր կա, որպեսզի ռազմավարական առաջնահերթությունները ժամանակին իրագործվեն և բյուջետային վերահսկողության տեսանկյունից ունենանք թափանցիկություն ու հաշվետվողականություն:

Հաշվեքննիչ պալատի հաշվեքննության և առաջացած խնդիրների վերաբերյալ դիտարկումներ են ներկայացրել նաև ՀՀ ԿԲ նախագահի տեղակալ Արմեն Նուրբեկյանը, ՀՀ ԲՏԱ նախարարի առաջին տեղակալ Գևորգ Մանթաշյանը, «Հայաստանի տեղեկատվական համակարգերի գործակալություն» հիմնադրամի տնօրեն Ներսես Երիցյանը:

Որոշակի հարցերի վերաբերյալ առաջիկայում կկազմակերպվեն մասնագիտական քննարկումներ:

Հետևե՛ք -ին Youtube-ում`
Գիտնականներն ապացուցել են, որ սովորական թեյը պաշտպանում է երեք լուրջ հիվանդություններից Նյարդաբանը խորհուրդ է տվել որոշակի օրերին սոված չմնալԲժիշկը ցրել է շոգեբաղնիքի օգտակարության մասին հայտնի առասպելըԹել Ավիվը կարող է Գազայում էթնիկ զտումներ իրականացնել․ Գուտերեշը զգուշացնում էՆերգաղթյալների ռուսերեն չիմացող երեխաներին չի կարելի դպրոց ընդունել. Մեդվեդև ՀՀ-ում վերաբացվել է Ստեփանակերտի վերականգնողական կենտրոնը․ ներկա է եղել Արցախի նախագահ Շարամանյանը Վիկտոր Օրբանը խոստովանել է, որ իր համակրանքը Թրամփի կողմն էՕդի ջերմաստիճանը կնվազի․ առաջիկա օրերի եղանակը Եթե պատերազմը շարունակվի այս նույն տեմպերով, ապա շատ հավանական է, որ Լիբանանը տարածքային կորուստներ ունենա ՀՀ կառավարությունը արհեստական խոչընդոտներով տապալել է արցախցիների բնակապահովման ծրագիրըԱռնոլդ Շվարցենեգերն աջակցություն է հայտնել Քամալա Հարիսին Ինչքան ժամանակ է՝ մեզ ուզում են թևերի բաժանել, բայց մենք չենք բաժանվում. Վահագն Ալեքսանյան736 մլն դրամ՝ հեծանիվներ գնելու համարՇիմոն Պերեսի նախկին խորհրդականն Իսրայելին կոչ է արել ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը և դեսպանություն բացել Երևանում Վալենսիայում ջրհեղեղի զոհերի թիվը հասել է 155-իԹրամփին չի հաջողվի Ուկրաինային ստիպել, որ տարածքներ զիջի. Զելենսկի Ծաղկաձորի քաղաքապետի ճոխ գնումըԱՄՆ-ը բարձր է գնահատում ՀՀ և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման կանոնակարգի ձևակերպումըԱննա Հակոբյանը լուսանկարներ է հրապարակել՝ ինչ տեսքով է մասնակցել «հաջողակ տղամարդկանց հետ» ընթրիքինՇրջանառության մեջ է դրվում Երվանդ Մանարյանի ծննդյան 100-ամյակին նվիրված նամականիշՊետրակովը հայկական ֆուտբոլին հնարավորություն տվեց, որ ազգային հավաքականը կարողանա լավ խաղալ․ ԴոխոյանԿամավոր հանձնել ապօրինի պահվող զենք-զինամթերքը՝ խուսափելով քրեական պատասխանատվությունից․ ՆԳՆ ոստիկանություն Էրեբունու ՁՊՎ-ից ազատ են արձակվել քաղաքական ակտիվիստներ Աղվան Արշակյանը և Հայկ Նիկողոսյանը Ուֆայի օդանավակայանը դադարեցրել է աշխատանքը․ ո՞րն է պատճառը Փաշինյանի ուղղությամբ խնձոր նետելու մեջ կասկածվող արցախցի Առուստամյանի դատական նիստը հետաձգվեցԿարևոր «Գրին քարտի» խաղարկությանը մասնակցել ցանկացողների համարԲոլոր պայմաններին հարմարվում ենք, բայց նորմալ վայրում աշխատելու իրավունք ունենք․ ԵՊԿ-ի դասախոս (տեսանյութ)Նազիկ Ավդալյանի որդին մայրիկի տարեդարձին անակնկալ է մատուցել (տեսանյութ)Ինչ էր անում Շիրակի մարզպետ Մուշեղ Մուրադյանը ՔՊ գրասենյակում Դիլիջանի բնակչի ավտոտնակը պայթեցնելու վարույթով մեղադրանք է ներկայացվել վերջինիս հարևանին Սրբազան պայքարի երիտասարդները ակցիա կանցկացնեն ՄԻՊ գրասենյակի մոտ՝ ի աջակցություն ձերբակալվածներիՄեր հասարակության համար խորթ է, որ իր ծոցից դուրս եկած մարդկանց շուրթերից նման հակահայկական արտահայտություններ են հնչում. նախկին դեսպանը` Արարատ Միրզոյանի հայտարարության մասինԱսպրամ Կրպեյանն ու Գառնիկ Դանիելյանն այցելել են ապօրինի ձերբակալված 9 քաղաքացիներին ՀՀ նախագահը Իրանում նոր դեսպան է նշանակել Ադրբեջանը և ՌԴ-ն անընդհատ բողոքում են եվրադիտորդներից, որովհետև իրենց խանգարում են Հայաստանը իրար մեջ կիսել. Սարգսյան Իշխանական խոշոր հավաք՝ ՔՊ գրասենյակում, ներկա է Փաշինյանը, ԱԽՔ-ը, ԱԺ խոսնակը և այլքԱդրբեջանի կեղծիքն Ամբերդի վերաբերյալ․ «Գեղարդ» հիմնադրամ Վարչապետը աշխատակազմի ղեկավարի և Ավինյանի հետ ներկա է գտնվել Երվանդ Մանարյանի արձանի բացմանըՈւղիղ. Բողոքի ակցիա՝ ի պաշտպանություն ապօրինի ձերբակալված 9 քաղաքացիներիԵրեկ երեկոյան ձերբակալել են Կոնսերվատորիայի լավագույն ուսանողուհիներից մի քանի հոգու, նաև դպրոցահասակ. Վիկտոր ՄնացականյանԱրևմուտքը համառորեն իր ծառայություններն է պարտադրում հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման գործում. Լավրով Հովհաննես Ավետիսյանին ձերբակալել են ապօրինի զենքի հետ կապված կասկածանքով․ Փաստաբան Վերաքննիչ քրեական դատարանի դատավոր է նշանակվել Տաթևիկ ԳրիգորյանըՀադրութից ու Շուշիից 2020 թվականին բռնի տեղահանվածներից շատերը չեն մասնակցել բնակապահովման ծրագրին. Ինչ նոր ծրագիր է առաջարկում կառավարությունը Գեղամ Մանուկյանի առաջարկը հակասում է օրենքի սկզբունքներին․ ՔՊ-ական (տեսանյութ) Գերմանիան փակում է երկրում Իրանի բոլոր գլխավոր հյուպատոսությունները 2025թ-ին բանակում նոր համազգեստ կունենանք. Հաստատվել է նաև Բանակի զարգացման հայեցակարգը. Սուրեն ՊապիկյանԲոլոր պայմաններին հարմարվում ենք, բայց նորմալ վայրում աշխատելու իրավունք ունենք․ ԵՊԿ-ի դասախոս (տեսանյութ) Կասեցվել է լավաշի արտադրամասի արտադրական գործունեությունը Հիմա եք սուտ խոսում, թե՞ այն ժամանակ, զեկուցագրում գրածը չեք ասում. Լևոն Քոչարյանը՝ բերետավորին (տեսանյութ)
Ամենադիտված