Գերմանական արխիվները փաստում են, որ Գերմանիան տեղյակ է եղել Օսմանյան կայսրության ծրագրերին, բայց չի միջամտել. պատմաբան
ԱշխարհՎերջին տասնամյակում Գերմանիայում իրականացված հետազոտական աշխատանքները վկայում են, որ այդ երկրի արխիվներում կան բազմաթիվ վկայություններ, փաստեր, որոնք վերաբերում են Հայոց ցեղասպանությանը եւ նրան, որ Գերմանիայի այդ ժամանակվա կառավարությունը տեղյակ է եղել, թե ինչ ծրագիր է իրականացնում Օսմանյան կայսրությունը:
ԵՊՀ հայոց պատմության ամբիոնի պրոֆեսոր, Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ գերմանական արխիվներն ուսումնասիրող Աշոտ Հայրունին շեշտում է, որ վերջերս Գերմանիայում մասնակցել է եռօրյա կոնֆերանսի եւ ներկայացրել «Գերմանական կայսրությունը և Հայոց ցեղասպանությունը» թեմայով զեկուցում, որի նյութերը վերցված են գերմանական արխիվներից: «Քննարկմանը մասնակից թուրք եւ գերմանացի պատմաբանները, քաղաքագետները որեւէ դիտարկում չհայտնեցին: Իրականում գերմանական արխիվները բավական հարուստ են: Դրանք փաստում են, որ Գերմանիան տեղյակ է եղել, թե ինչ է կատարվում Օսմանյան կայսրությունում, սակայն այդ ժամանակ նրա դիրքորոշումն այն էր, որ, անկախ հանգամանքից եւ կատարվածից, կարեւորը պատերազմում իրենց հաղթանակ տանելն էր: Կան վկայություններ, որոնցում նշվում է, թե Օսմանյան կայսրությունում սպասում էին, որ Գերմանիան, իմանալով իրականացվելիք ցեղասպանության մասին, կամ կխզի հարաբերությունները դաշինքի հետ, կամ կհակադարձի: Անգամ կան գերմանացի դեսպանի վկայությունները, որտեղ նշվում է, որ Էնվեր Փաշան թախանձագին խնդրում է Գերմանիային իրենց ձեռքը չբռնել»,- ասում է Հայրունին' հավելելով, որ Գերմանիան, տեղյակ լինելով, որեւէ կերպ չմիջամտեց եւ չկանխեց հայերի ցեղասպանությունը: Ինչ վերաբերում է Գերմանիայում անցկացվելիք հիշատակի միջոցառումներին' Հայրունին ասաց, որ Գերմանիայի տարբեր քաղաքներում նախատեսված են տարբեր միջոցառումներ ողջ տարվա ընթացքում:
«Կարևոր են այս միջոցառումները հասարակական կարծիք ձևավորելու համար, քանի որ հասարակական կարծիքը որոշակի ուղղորդիչ, թելադրիչ դեր ունի կառավարության համար»,- ասաց Հայրունին' հավելելով, որ ապրիլի 24-ին 300 գերմանացի մտավորականները կընթերցեն Մուսա լեռան 40 օրը վեպից դրվագներ: