Ադրբեջանում պետական սիստեմի ճգնաժամ է. «Թուրան»
ԱդրբեջանԱդրբեջանում շարունակվում են մայիսի 19-ին Բաքվի կենտրոնում 16 հարկանի բնակելի շենքի այրվելու հետևանքով տասնյակ մարդկային զոհերի պատճառով գործարարների և բանկիրների հարցաքննութուններն ու ձերբակալությունները, ընդ որում, այդ մասին իրավապահ մարմինները որևէ տեղեկատվություն չեն հարղորդում: Միակ տեղեկատվությունը հայտնել է Ադրբեջանի առաջնորդ Իլհամ Ալիևը՝ շենքի այրվելու պատճառների հետաքննության գծով Պետհանձնաժողովի նիստում, որտեղ հայտարարել է, որ որոշ չինովնիկներ և բիզնեսմեններ խոշոր հափշտակություններ են կատարել և պետք է դրա համար պատասխան տան: «Երբ ժամանակը գա, հասարակությանը տեղեկատվություն կհաղորդվի», -ասել էր նա:
Ինչպես հաղորդում է «Արմենպրես»-ը, ըստ «Թուրան»-ի՝ ընդսմին, հարցաքննվողներն իրենք խոստովանում են, որ Ներքին գործերի նախարարության կազմակերպված հանցագործության հետ պայքարի գծով վարչությունում նրանցից պահանջում են վերադարձնել Ադրբեջանի միջազգային բանկում (ԱՄԲ) վերցրած վարկերը: Ընդ որում, անգամ այն վարկերը, որոնք պետք է վերադարձնել 2016 և 2017 թվականներին: Թե ինչի հիման վրա և ինչպես պետք է դա անել, ոչ մեկին չի հետաքրքրում: Փաստորեն, բոլոր նրանք, ովքեր համագործակցել են այդ բանկի հետ, հայտնվել են պատանդի վիճակում:
«Թուրան»-ը տարակուսանք է հայտնում, որ ԱՄԲ-ի նախկին ղեկավարությունը դեռևս պատասխանատվության չի կանչվել, և իշխանությունների տրամաբանությունը նման իրավիճակում հասկանալ դժվար է՝ չխոսելով անգամ տեղի ունեցողի լեգիտիմության մասին:
«Պարտքերը «կորզելու» գործընթացը դեռևս զգալի ազդեցություն չի գործում տնտեսական վիճակի վրա: Սակայն երկարաժամկետ հեռանկարում դա նշանակում է այդ օլիգարխների ձեռնարկությունների և օբյեկտների փակվելու արդյունքում հազարավոր, անգամ տասնյակ հասարավոր աշխատատեղերի կորուստ, երկրից կապիտալի արտահոսք, ներդրումային մթնոլորտի վատացում և ձեռնարկատերերի վստահության կորուստ:
Փաստորեն, ամբողջ աշխարհը դարձավ այն բանի վկան, որ տարիներ շարունակ երկրի ամենախոշոր բանկից անվերահսկելիորեն հափշտակվել են հարյուրավոր միլիոններ, և իշխանությունները դա չեն տեսել: Ավելի ճիշտ, այդ թալանի մասնակիցները դարձել են իրենք՝ պետական չինովնիկները և իշխանությանը մոտ կանգնած օլիգարխները: Այսինքն, իշխանություների ներկայացուցիչներից կազմված կազմակերպված հանցավոր խմբավորումները:
Նման սկանդալի ֆոնին պետության ղեկավարը հայտարարում է, որ չի կարողանում պարզել, թե ովքեր են կառուցում ապօրինի շքեղ առանձնատները: Դժվար է հավատալ այդ խոսքերի անկեղծությանը: Առաջին դեմքի խոստովանությունը, որ իր շրջապատը զբաղված է նման ապօրինությունով, ուղղակի կասկածի տակ է դնում ամբողջ պետական համակարգի լեգիտիմությունը, որը գործում է ոչ թե օրենքների, այլ բանավոր հանձնարարությունների հիման վրա: Կարճ ասած՝ դա ոչ թե գող չինովնիկների հարց է, այլ պետական սիստեմի ճգնաժամ:
16-հարկանի շենքում հրդեհը ևս այդ սիստեմային ճգնաժամի հաստատումն է, որը բացահայտել է, թե ինչքան վատ են աշխատում գործադիր իշխանությունները և պետական գերատեսչությունները, երբ մեղավոր են բոլորը և միաժամանակ ոչ ոք, երբ կարելի է գնել ցանկացած տեղեկանք, սարքել ցանկացած փաստաթուղթ: Արդյունքում, այդ բոլորի համար բանտ են նստեցնում բնակշահագործման գրասենյակների պետերին կամ օլիգարխների ընկերությունների «դնովի» ղեկավարներին», -գրում է «Թուրան»-ը: