«Չընտրություն» ընտրություններ
ՎերլուծականԵրեկ Հայաստանի հինգ մարզերի ավելի քան 300 համայնքներում ՏԻՄ ընտրություններ էին, հետաքրքիր զուգադիպությամբ երեկ պետական դումա էին ընտրում նաև ռուսաստանցիները: Այս երկու ընտրությունների մեջ, բնականաբար, որևէ զուգահեռ ուղղակի կապ գոյություն չունի: Ընդհանուր ոչինչ չկա նաև մեր Ապարանի ու Աշտարակի և, ասենք, ռուսական Ալթայի միջև: Բայց, երկու ընտրություններն էլ անկախ իրենց մասշտաբայնությունից և քաղաքական նշանակությունից, եվրասիական քաղաքական մշակույթի ծնունդն են և մեծ հաշվով անհետաքրքիր են արդյուքնների իմաստով: Դրանց ընթացքն այնքան կանխատեսելի է, որ արդյուքնները կարելի է նույնիսկ կանխավ հայտարարել:
Կան մի քանի «ճշմարտություններ», որոնց հավատարիմ են մնում ավտորիտար իշխանությունները:
Ընտրությունների արդյուքնում անպայման պետք է հաղթի իշխանությունը. համակարգի ներսում մի փոքր «դեմոկրատիա» հանդուրժվում է: Երբեմն իրար հետ մրցակցող կլաններին թույլատրվում է միմյանց դեմ թեկնածուներ առաջադրել: Նրանք մրցում են ազդեցության ոլորտների և ֆինանսների շուրջ, որպես կանոն, թքած ունենալով հասարակության վրա:
Նման «մրցակցություն» մենք երեկ տեսանք, օրինակ, Ապարանում և Արթիկում:
Իշխանությունները «մեծահոգաբար» հիշում են և որոշակի քվոտա են տալիս իրենց հետ համագործակցող ընդդիմությանը: Քաղաքական այդ խմբին Հայաստանում կոչում են տիտղոսային ընդդիմություն, ռուսները սիրում են «համակարգային ընդդիմություն» տերմինը:
Արևմուտքի աչքերին թոզ փչելու համար ընտրություններին կարելի է թույլատրել «քաղաքական ռոմանտիկների» մասնակցությունը: Հայաստանյան երեկվա ընտրություններում դա Արայիկ Խանդոյանն էր, ռուսների մոտ՝ «Яблоко» և «Парнас» կուսակցությունները: Սակայն «ռոմանտիկները» հաղթելու որևէ շանս չունեն ու ոչ միայն այն պատճառով, որ իշխանություններն են ռեպրեսիվ, այլև՝ մեր ընդդիմադիրները շատ հաճախ գործում են ոչ ռացիոնալ դաշտում:
Սարգիս Հակոբյան