Հայաստանն առաջին անգամ կմասնակցի ԵՄ երկրների խորհրդարանների նախագահների հավաքին Ժամանակը եկավ, մեզ չպաշտպանեց, մեզ թողեց մենակ. Սիմոնյան Դավիթ Օհանյանը նշանակվել է Սյունիքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Օդային ճանապարհով փորձ է արվել ՀՀ ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ Վաղ առավոտյան խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը (տեսանյութ) Գրիգոր Մինասյանը ներկայացրել է ՄԻՊ ռազմավարությամբ իրականացված ծրագրերը Հայաստանի և Ադրբեջանի խորհրդարանների ղեկավարներն առաջիկայում կրկին կհանդիպեն Տարհանենք կանանց ու երեխաներին. այսօրվանից պետք է ինքնապաշտպանության պատրաստվել. Արմեն Այվազյան «Հրապարակ». Ոսկեպարցիներն անհամբեր սպասում են 

Ակադեմիան կազմաքանդո՞ւմ են

Վերլուծական

Հայտնի է, որ մեզանում ցանկացած ձեռնարկ, անկախ դրա բնույթից կամ դրանում պարունակվող իրական ռիսկերից, որպես կանոն, ինչ-որ հիմնավորում գտնում է: Պետք է նկատել, որ այդ հիմնավորումները թեպետ երբեմն բավարար չափով պատճառաբանված են թվում ու նույնիսկ չափազանց խոստումնալից, սակայն կյանքը ցույց է տալիս, որ ոչ միշտ են դրանք համապատասխանում իրականությանը. որպես կանոն՝ ճիշտ հակառակ հետևանքների ենք ականատես դառնում:

Այն, որ մեզանում գիտության դերն ու նշանակությունը վաղուց է անտեսված, իսկ գիտությունն էլ հասարակությունից կղզիացած վիճակում է գտնվում, իրողություն է:

Անկախությունից ի վեր՝ Հայաստանում, ինչպես նաև բոլոր հետխորհրդային հանրապետություններում, գիտության դերն ու նշանակությունը միայն իջել է, նվազել: Հայաստանում, ուր խորհրդային տարիներին գիտությունը միայն ծաղկում էր ապրում, իսկ երկիրն էլ արտաքին աշխարհի կողմից դիտարկվում էր որպես ԽՍՀՄ գիտական մտքի կարևորագույն կենտրոններից մեկն, այսօր գիտության վիճակն այնքան էլ բարվոք չէ: Սրա պատճառները, թերևս, տարբեր են, բայց մեկ բան հաստատ է. պետական ուշադրության պակաս կա:

ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայում այժմ ընթանում է մի գործընթաց, որը բավական երկարաշունչ անվանում ունի՝  «գիտությունների ազգային ակադեմիայի համակարգի գիտական կազմակերպությունների գործունեության արդյունավետության գնահատում»: Գործընթացների նախաձեռնողների նպատակներն, ինչպես միշտ՝ բարի են ու խիստ հնչեղ՝ բարձրացնել ակադեմիայի գիտական ներուժի օգտագործման արդյունավետությունը՝ ավելացնելով ԳԱԱ ներդրումը երկրի սոցիալ-տնտեսական զարգացման գործում, ավելացնել համաշխարհային գիտության մեջ ԳԱԱ գիտական կազմակերպությունների ներդրումը և ապահովել նրանց մրցունակությունը, բարձրացնել ԳԱԱ դերն ու հեղինակությունը հասարակության շրջանում և այլն: Մի խոսքով՝ Հայաստանի գիտությունը բարձրացնել, ասենք, անգլիականի մակարդակի: Ի դեպ՝ որպես այս գործընթացի վերջնարդյունք՝ նշվում է ոչ միայն ԳԱԱ աշխատակազմի կրճատումն, այլև մի շարք գիտահետազոտական ինստիտուտների վերացումը. նախատեսում են, իբր թեմատիկ ընդհանրություններ ունեցող գիտական ինստիտուտները՝ միավորել: Կարճ ասած՝ օպտիմալացնում են:

Պակաս ուշագրավ չէ նաև այն, որ պարզվում է՝ դեռևս ավարտված չէ գիտական կազմակերպությունների գործունեության արդյունավետության գնահատումը և առայժմ եզրակացություն էլ չկա, թե ինչ արդյունավետությամբ են աշխատում համակարգի գիտական կազմակերպությունները:

Հարցերը, սակայն, որոնք առաջ են գալիս այս ամենի հետ կապված, պետք է նկատել՝ բավական հրատապ են: Նախ՝ առաջին հարցը, որն առաջանում է, այն է, թե արդյոք հնարավոր չէ՞ր լինի բարձրացնել ակադեմիայի արդյունավետությունն՝ առանց մարդկանց կրճատելու: Չմոռանանք, որ յուրաքանչյուր օպտիմալացում ենթադրում է աշխատատեղերի կրճատում, ու կարելի է ենթադրել, որ այս ամենի արդյունքում տասնյակ, եթե ոչ հարյուրավոր գիտնականներ՝ ստիպված են լինելու հրաժեշտ տալ գիտությանը: Իսկ նման քայլի գնալ մի պարագայում, երբ հանրապետությունում գիտնականների քրոնիկ պակաս է նկատվում, ամենաքիչը՝ ռիսկային է:

Երկրորդ հարցադրումը, թերևս, այն է, թե ինչպես են հատկապես կողմնորշվելու, թե որ ինստիտուտն է առավել արդյունավետ գործում և որը՝ ոչ: Այլ կերպ ասած՝ որքանո՞վ օբյեկտիվ կլինեն անցկացվող կամ անցկացվելիք ուսումնասիրություններն այդ հարցում և արդյոք սողանցքներ չե՞ն լինի: Բանն այն է, որ գնահատման հանձնաժողովի կազմում ընդգրկված անձանց ոչ միայն անուններն են անհայտ, այլ նաև՝ քանակը: Եվ հետո՝ իսկ ո՞վ է ասել, որ գիտական ինստիտուտների միաձուլումն անպայմանորեն բերելու է դրանց աշխատանքի արդյուանվետության բարձրացմանը: Վերջապես, չմոռանանք, որ եթե արդյունավետության պակաս զգացվել էլ է, ապա դա տեղի է ունեցել ոչ թե, ասենք, հայ գիտնականների մտքի տկարության պատճառով, այլ բավարար ֆինանսավորում չլինելու:

Հետևաբար՝ եթե ֆինանսավորման հարցը չկարգավորվի ու շեշտը դրվի բացառապես կրճատումների վրա, կասկած լինել չի կարող այն բանում, որ ոչ մի էական արդյունք էլ չենք ունենա. օգուտներս կրճատված գիտնականները կլինեն ու գլխատված գիտությունը: Առանց այն էլ՝ վերջին տասնամյակներում արածներս հենց միայն դա է եղել՝ գիտության գլխատումը:

Անհերքելի է՝ ցանկացած նմանատիպ խոշորամասշտաբ քայլ կատարելուց առաջ՝ պետք է հաշվի առնվեն ոչ միայն դրական այլև, որ ամենակարևորն է, անկանխատեսելի վատ հետևանքները. կամայական բնույթ կրող օպտիմալացումն այս պարագայում չի կարող հարցի լուծում հանդիսանալ. ԳԱԱ-ն ՊՈԱԿ չէ...

Դավիթ ԲԱԲԱՆՈՎ

Հետևե՛ք -ին Youtube-ում`
ՀՀ 2024 թ. երիտասարդական մայրաքաղաք Գավառում տրվել է միջոցառումների պաշտոնական մեկնարկը Կառավարությունն առաջարկում է Սյունիքի, Լոռու, Կոտայքի և Գեղարքունիքի մարզերի 6 համայնքներին համայնքային մասհանումներ իրականացնել Հայաստանն առաջին անգամ կմասնակցի ԵՄ երկրների խորհրդարանների նախագահների հավաքին Երևանի, Արարատի ու Կոտայքի մարզերի որոշ հասցեներում լույս չի լինի Անկանխիկ գործարքներից կենսաթոշակի և նպաստի 10% հետվճարից կարող են օգտվել որոշ բանկերի քարտապաններՄայր Աթոռում կատարվել է Խավարման կարգը Ժամանակը եկավ, մեզ չպաշտպանեց, մեզ թողեց մենակ. Սիմոնյան Հետախուզվում էր քրեական օրենսգրքի մի շարք հոդվածների մեղադրանքով Դավիթ Օհանյանը նշանակվել է Սյունիքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավորՏուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարվածՕդային ճանապարհով փորձ է արվել ՀՀ ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներՏեղումներ չեն սպասվումԼանջազատ գյուղի մոտակայքում տեղի է ունեցել քարաթափում ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներԹթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան» ՍՊԸ վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Toyota»-ներըԻշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը, երբ վերջինս անդրադարձել է ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայինՎաղ առավոտյան խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը (տեսանյութ) Գրիգոր Մինասյանը ներկայացրել է ՄԻՊ ռազմավարությամբ իրականացված ծրագրերըԱյրվել է վագոն-տնակՀայաստանի և Ադրբեջանի խորհրդարանների ղեկավարներն առաջիկայում կրկին կհանդիպենՈսկու գինն աճել էԻ՞նչ կլինի, եթե հանձնվեն գյուղերը Տավուշում ու ի՞նչ կանցնի Ադրբեջանի վերահսկողության տակ. ՊետրոսյանԹումանյան փողոցում ծառի ճյուղն ընկել է էլեկտրական լարերի վրաՆավթի գներն աճել ենՕրվա խորհուրդ. Մարտի 29Տարհանենք կանանց ու երեխաներին. այսօրվանից պետք է ինքնապաշտպանության պատրաստվել. Արմեն Այվազյան«Հրապարակ». Ոսկեպարցիներն անհամբեր սպասում են«Ժողովուրդ». Նոր դիվանագիտական սկանդալ է հասունանում արտգործնախարարությունում«Հրապարակ». Դիանա Գալոյանը նոր պաշտոն կստանա«Ժողովուրդ». Կոռուպցիոն բացահայտում. Արցախից 467 մլն դոլար մսխվել է օվշորներում. Վարդան Սրմաքեշ, պաշտոնյաներ եւ այլոք«Հրապարակ». Նիկոլ Փաշինյանը ոչինչ չի խնայում իր անձնական պաշտպանությունն անխոցելի դարձնելու համար«Ժողովուրդ». Բաղմանյանի մեղավորությունը չի հաստատվում, նրա դեմ ցուցմունք տվողը մեկ միլիոն դոլար պարտք է բանկին«Իրավունք». Ո՞ր դեղերը չեն մտնի էլեկտրոնային դեղատոմսերով վաճառվողների ցանկ«Ժողովուրդ». Ովքե՞ր են ընդգրկված լինելու Հայկ Մարությանի նոր կուսակցությունումԱՄՆ-ում բացահայտել են Ուկրաինայի ապագանՎլադիմիր Վարդանյանը կգործուղվի ՓարիզՌուսաստանը կարող է շուտով նոր լայնածավալ հարձակում սկսել․ ԶելենսկիՂարաբաղում մեր քայլերը հանդիպում էին միջազգային ուժերի հակազդեցությանը. Էրդողան Ալիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) «90-ականներից հետո այն անկախությունը չի եղել, որի համար պայքարել ենք»․ ԱԺ նախագահ ՀՀ-ն առաջին անգամ մասնակցելու է ԵՄ երկրների խորհրդարանների նախագահների հավաքին․ ՍիմոնյանՍևաստոպոլում ռազմական ինքնաթիռ է խոցվել (տեսանյութ) Հիմա էլ եմ հայտարարում՝ Հայաստանը սառեցրել է իր մասնակցությունը ՀԱՊԿ–ին․ ՍիմոնյանԱրմեն Գևորգյանը ԵԽԽՎ դիտորդական առաքելության կազմում կհետևի Հյուսիսային Մակեդոնիայի նախագահական ընտրություններին Սարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել«Քեզ շատ եմ կարոտում». Անի Երանյանը շնորհավորել է հայրիկի տարեդարձը (լուսանկարներ) Մենք չենք պատրաստվում որևէ բան զիջել, որը մերն է. Ալեն ՍիմոնյանԴժվարին որոշում եմ կայացրել այս պահին չհավակնել ԲԴԽ դատավոր անդամի թափուր տեղին. Վազգեն Ռշտունի Տեղի է ունեցել ՔՊ-ի նախաձեռնող խմբի նիստ
Ամենադիտված