Ռեստորաններից մինչև ապագայի գյուղատնտեսություն. Դավիթ Երեմյանը պատմում է իր բիզնեսում խելացի տեխնոլոգիաների մասին

2006 թ․ Yeremyan Projects ընկերության հիմնադիր և տնօրեն Դավիթ Երեմյանը բացեց առաջին ռեստորանը Երևանում։ Այսօր նրա ընկերությունը Հայաստանի տարածքում ունի արդեն 16 ռեստորան, կաթնամթերքի սեփական արտադրություն, անասնաբուծական ֆերմա Ջերմուկում (Վայոց Ձոր), և ևս երկու խոշոր ֆերմաներ են կառուցվում Լոռու մարզի Տաշիր համայնքում։

NEWS.am Tech-ի հետ զրույցում Դավիթ Երեմյանը պատմեց, որ ընկերության և՛ ռեստորանների, և՛ ֆերմաների աշխատանքի հիմքում նոր տեխնոլոգիաներն ու խելացի լուծումներն են, որոնք բարձրացնում են արդյունավետությունը և նվազագույնի հասցնում մարդկային գործոնի պատճառով սխալների հավանականությունը։

Սկզբում ռեստորանն էր

Խելացի տեխնոլոգիաները, Երեմյանի խոսքով, բիզնեսի մի մասն են դարձել դեռ 2006 թ.։ Նրա առաջին ռեստորանի աշխատանքի կազմակերպումը շատ ժամանակ և ջանք էր պահանջում, և ամեն երեկո նա ստիպված էր 2-3 ժամ հատկացնել հաշվարկներին։ Մի անգամ նա մտածեց, որ լավ կլինի գտնել ինչ-որ ծրագիր, որը կօգնի ժամանակ խնայել:

Նման ծրագիր գտնվեց շատ շուտով, իսկ դրա արդյունավետությունը գերազանցեց բոլոր սպասումները. 2-3 ժամ տևող հոգնեցուցիչ հաշվարկներն այն նվազեցրեց՝ հասցնելով ընդամենը 10-15 րոպեի։ Ավելին, դրա շնորհիվ ավելացավ հաշվարկների ճշգրտությունը, քանի որ ծրագիրը չի կարող թույլ տալ մարդկանց բնորոշ սխալներ. այն չի հոգնում և չի կարող անուշադիր լինել։

«Այդ պահից ի վեր մենք սկսեցինք ներդնել սմարթ տեխնոլոգիաներ, և դա դարձավ մեր ընկերության զարգացմանը նպաստող գործոններից մեկը։ Այս տեխնոլոգիաները հնարավորություն են տալիս ավելի արդյունավետ բաշխել ժամանակը, ավելին, դրանք կարող են տալ ավելի հստակ և ճշգրիտ տեղեկություն, որի հիման վրա կարելի է ճիշտ որոշումներ կայացնել»,- ասաց Երեմյանը։

Նրա խոսքով՝ այսօր սմարթ տեխնոլոգիաներն օգտագործվում են Yeremyan Projects-ի գործունեության գրեթե բոլոր ոլորտներում՝ և՛ ռեստորաններում (որտեղ ակտիվորեն կիրառվում են շատ ժամանակակից տեխնոլոգիաներ, այդ թվում՝ CRM-համակարգեր հաճախորդների հետ փոխգործակցության ռազմավարությունը ավտոմատացնելու և վաճառքի մակարդակը բարձրացնելու համար), և՛, իհարկե, ֆերմաներում։ Երեմյանը վստահ է, որ նորագույն տեխնոլոգիաներն իսկապես բարձրացնում են երկու ոլորտներում աշխատանքի արդյունավետությունը։

Ինչպե՞ս ռեստորանային բիզնեսն ու քովիդը դրդեցին ֆերմա ստեղծել և կաթնամթերք արտադրել  

Yeremyan Projects-ի առաջին անասնաբուծական ֆերման կառուցվել է 2019 թ․՝ հիմնականում ռեստորանային բիզնեսի շնորհիվ։

«Ի սկզբանե մեր ռեստորաններում կար մի կարևոր սկզբունք՝ աշխատել միայն շատ բարձրորակ մթերքների հետ։ Եվ 2017-2018 թվականներին դժվար էր գտնել մեծ քանակությամբ որակյալ ապրանքներ, և մենք հասկացանք, որ եթե մեր ռեստորանները նման ապրանքների կարիք ունեն, մենք ստիպված կլինենք ինքներս արտադրել դրանք: Այդպես էլ ստեղծվեց առաջին ֆերման»,- պատմում է Դավիթ Երեմյանը։

2020 թ․, երբ սկսվեց կորոնավիրուսային հիվանդության համավարակը, և լոքդաունի պատճառով մարդիկ չէին կարողանում այցելել ռեստորաններ, ֆերմայի արտադրանքի վաճառքի հետ կապված խնդիրներ առաջացան։ Սակայն ղեկավարությունը բավական արագ կողմնորոշվեց. ընդամենը մեկ ամսում բրենդավորում արեցին, լոգոներ, փաթեթներ ստեղծեցին, և շուտով սուպերմարկետների դարակներում հայտնվեցին թթվասերով, կաթնաշոռով, պանիրներով և այլ ապրանքներով տարաներ՝ Yeremyan Products-ի ճանաչելի սև-սպիտակ դիզայնով։

Խելացի ֆերմա․ ավտոմատացված է գրեթե ամեն ինչ

Yeremyan Projects-ի Ջերմուկի ֆերմայում բուծվում են Եվրոպայից ներկրված մաքրացեղ ֆլեկվի, հոլշտեյն, անգուս և ջերսի տոհմային բարձրարժեք գենետիկայով կովեր, սակայն դրանց խնամքը կազմակերպվում է ոչ թե ինչպես հին ու բարի ժամանակներում, այլ ժամանակակից տեխնոլոգիաների կիրառմամբ։

Ֆերմայում օգտագործվում են ավտոմատացված սարքեր՝ ջուր մատակարարելու և գոմաղբը հեռացնելու համար, ինչպես նաև հատուկ օդափոխման համակարգ: Կան նաև ռեզինե ներքնակներ հանգստի համար և նույնիսկ հատուկ ավտոմատացված քորիչներ։ Կթելու սենյակը նույնպես լիովին ավտոմատացված է։ Կենդանիների առողջության, ընդունված կերերի քանակի և կթված կաթի մասին տեղեկությունը վերահսկվում է DelPro ծրագրի շնորհիվ:

Կովերի կերը նույնպես արտադրվում է ընկերության ուժերով. ցորենն աճեցնում են Արմավիրի մարզում, այնուհետև տեղափոխում Արարատի մարզի Արալեզ համայնքի ջրաղաց, որտեղ ցորենի, գարու, եգիպտացորենի, սոյայի հատիկների և արևածաղկի կեղևի խառնուրդից ստանում են անհրաժեշտ համամասնությամբ կեր՝ կախված նրանից, թե որ կովերի համար է այն նախատեսված։

Վերջերս ԵԶԲ-ն Yeremyan Projects-ին 25 մլն դոլար հատկացրեց Տաշիր համայնքում անասնաբուծական նոր համալիրի կառուցման համար։ Համալիրը, որտեղ կբուծվեն տոհմային կովեր ու խոզեր, կարտադրվի կաթնամթերք ու մսամթերք, նախատեսվում է բացել արդեն 2023 թ․ աշնանը։

Անասնաբուծական համալիրը կզբաղեցնի 29 հա տարածք և բաղկացած կլինի կաթնատու կովերի և մայր խոզերի համար նախատեսված ֆերմաներից՝ մի շարք նորարարական լուծումներով և ավտոմատացված համակարգերով, սպանդանոցից, կերային մշակաբույսերի աճեցման համար նախատեսված հողից, ինչպես նաև կերերի և կերային խառնուրդների սեփական պահեստից։

Անասնաբուծական ֆերման, Երեմյանի խոսքով, նախատեսված է 2400 գլխի համար, Ակնկալվում է, որ այն օրական կտա ավելի քան 30 տոննա կաթ։

Համալիրը հագեցած կլինի բազմաթիվ խելացի համակարգերով, այդ թվում՝ գոմաղբի ավտոմատ հեռացման համակարգով․ գոմաղբ գոմերից կտեղափոխվի հատուկ փոսեր՝ հետագայում հողը պարարտացնելու նպատակով օգտագործելու համար։

«Կերային խոհանոցը նույնպես ավտոմատացված կլինի։ Մենք ձեռք ենք բերել կերի բաշխիչ մեքենա, որը հավաքում և բաշխում է նախապես նշված քանակությամբ կեր և տալիս այն կենդանիներին՝ առանց մարդկային գործոնի պատճառով սխալների և խնդիրների: Մենք գործ ունենք 2000 և ավելի կենդանիների հետ, և նման ծրագրերն իսկապես բարձրացնում են արդյունավետությունը»,- պատմեց Երեմյանը։

Կաթնատու կովերի կթելու գործընթացը ավտոմատացվելու է, ինչպես «Ջերմուկ» ֆերմայում, իսկ կաթի տեղափոխումը Երևանի գործարան իրականացվելու է 30 տոննա տարողությամբ հատուկ մեքենաներով՝ պահպանելով անվտանգության բոլոր կանոնները։

Ինչ վերաբերում է խոզաբուծական համալիրին, ապա այն նախատեսված է 580 մայր խոզերի համար։ Տարեկան 16 500 խոզից հնարավոր կլինի ստանալ ավելի քան 700 տոննա տեղական բարձրորակ միս: Եվրոպայից ներմուծված կանադական մաքրացեղ  խոզերի ցեղատեսակները, ներառյալ լանդրասը, յորքշիրը և դյուրոկը,  կպահպանվեն և կբուծվեն այստեղ:

Երեմյանի խոսքով՝ ընկերությունն իր արտադրանքի արտահանման մասին դեռ չի մտածում. ներկայումս գոյություն ունեցող և ապագա ֆերմաների արտադրանքը նախատեսված է ներքին պահանջարկը բավարարելու համար:

Ապագայի գյուղատնտեսություն․ ֆերմերներ այլևս հարկավոր չե՞ն լինի

Քանի որ ժամանակակից ֆերմաներում ավելի ու ավելի շատ գործընթացներ ավտոմատացվում են, իսկ ռոբոտներն ու ծրագրերը շատ խնդիրներ մարդկանցից լավ են կատարում, բավական տրամաբանական հարց է առաջանում՝ արդյո՞ք ֆերմերների կարիք կլինի հետագայում։

Երեմյանի կարծիքով՝ մարդկանց անհրաժեշտությունը միշտ կլինի։ Անկախ նրանից, թե ինչպես են զարգանում տեխնոլոգիաները, անհնար է ավտոմատացնել բացարձակապես բոլոր գործընթացները. այս կամ այն կերպ այդ գործընթացները ղեկավարող մարդիկ անհրաժեշտ կլինեն: Չնայած այդքան մեծ թվով գործընթացների ավտոմատացմանը՝ Տաշիրի նոր ֆերման կբացի մոտ 100 նոր աշխատատեղ։

Այլ հարց է, որ տեխնոլոգիայի վրա հիմնված ժամանակակից գյուղատնտեսություն վարելու համար անհրաժեշտ են այլ գիտելիքներ և հմտություններ, այլ ոչ թե այն, ինչ ունեցել են նախորդ սերունդների ֆերմերները: Եվ այսօր նման մասնագետներ գտնելը հեշտ գործ չէ։

Երեմյանի խոսքով՝ չի բացառվում, որ երբ ընկերությունը գյուղատնտեսության ոլորտում ունենա այնքան փորձ և գիտելիքներ, որքան ռեստորանային բիզնեսում, նրանք կկարողանան բացել Yeremyan Academy-ի նման ուսումնական կենտրոն, որտեղ կսովորեցնեն արդեն ոչ թե ռեստորանային բիզնես, այլ գրագետ գյուղատնտեսություն՝ ժամանակակից տեխնոլոգիաների ճիշտ կիրառմամբ:

Նշենք, որ Դավիթ Երեմյանը դեկտեմբերի 9-ին Երևանում կայացած SILICON MOUNTAINS 2022 միջազգային տեխնոլոգիական գագաթաժողովի ընթացքում կիսվել է նորագույն տեխնոլոգիաների ներդրման իր ընկերության փորձով։  

Նրա խոսքով՝ նման միջոցառումները մարդկանց հնարավորություն են տալիս մտքեր փոխանակել, միմյանցից սովորել և համագործակցության նոր ուղիներ գտնել։ Թե արդյոք գագաթաժողովի մասնակիցները կկիրառեն ստացած գիտելիքները իրենց գործունեության մեջ, կլսեն հետաքրքիր խորհուրդներ, կօգտվեն նոր հնարավորություններից, արդեն կախված է իրենցից։   

Այս թեմայով Մենք դատապարտված ենք հաղթանակի այլ ճանապարհ չունենք, այս դեպքում հաղթելու է հանուն սիրո ուժը. Դավիթ Ամալյան (տեսանյութ) ՈՒՂԻՂ․ «Սասունցի Դավիթ» կայարանից մեկնարկում է երթ՝ դեպի Հանրապետության հրապարակ Մարդկանց հորդորում եմ մոռանալ իրենց վախերն ու կասկածները, կանգնել պետականության կողքին. Դավիթ Սահակյանց (տեսանյութ) Սա սիրո պայքար է, ինչն ամենամեծ արժեքն է, եթե ի վիճակի ես, միացի'ր սիրո պայքարին. Դավիթ Ամալյան (տեսանյութ) Թուրքիայի գործակալներն էսօր մեր պետությունը բառացիորեն հանձնում են Ադրբեջանին. ո՞ւմ եք ասում՝ գործակալ. Դավիթ Ամալյան (տեսանյութ) Մեր պայքարաաղոթքը պարտվելու ելք չունի, որովհետև մեր պահանջը և մարդկային է, և ազգային. Դավիթ Ամալյան ՔՊ-ականը քննադատեց դատախազության աշխատանքն ու պաշտպանեց Դավիթ Տոնոյանին (տեսանյութ) Եթե Հանրայինը ճշմարտացիորեն ներկայացներ իրավիճակը, մայիսի 9-ին սպասելու կարիք էլ չէր լինի․ Դավիթ Սարգսյան Սրբազանի գլխավորած քայլերթը խորհրդանշում է ժողովրդի՝ իր ակունքները վերակենդանացնելու ցանկությունը․ Դավիթ Անանյան Շուռնուխի նոր տները պատրաստ չեն, բայց փոխհատուցումները կտրել են․Դավիթ Գալստյան