Փաշինյանը պատրաստվում է հարվածի տակ դնել ՀՀ էներգետիկ ինքնաբավությունը

Վերլուծական 20 Մարտ, 2024 22:35

Մարտի 21-ին Բրյուսելում ատոմային էներգետիկային նվիրված գագաթնաժողով է կազմակերպվում, որին իր մասնակցությունն արդեն հաստատել է վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։ Ատոմային էներգետիկային նվիրված գագաթնաժողովն անցկացվելու է Բրյուսելում՝ մարտի 21-22-ը։ Ատոմային էներգետիկայի միջազգային գործակալությունը հայտնում է, որ սա լինելու է ատոմային էներգետիկային նվիրված երբևէ առաջին գագաթնաժողովը։ Գագաթնաժողովը համախմբելու է աշխարհի տարբեր երկրների առաջնորդների՝ ընդգծելու ատոմային էներգետիկայի դերը գլոբալ խնդիրները լուծելու հարցում։ Հայկական պատվիրակության այցի նպատակն էներգետիկ ոլորտում նոր գործընկերներ գտնելն է:

Այլ խոսքերով՝ Փաշինյանը ցանկանում է, որպեսզի հայկական ատոմակայանի նոր ռեակտորը կառուցեն արևմտյան երկրները և ոչ թե ՌԴ-ն: Սա ամբողջովին տեղավորվում է Արևմուտքից պարբերաբար հնչող՝ էներգետիկ ոլորտում ՌԴ-ից կախվածությունը նվազեցնելու կոչերի տրամաբանության մեջ: Մինչդեռ հիշեցնենք, որ «Ռոսատոմը» պատրաստ է առաջարկել ռուսական նախագծման ատոմակայաններ` ВВЭР ռեակտորներով, որոնք առանձնանում են բարձր անվտանգութայմբ և տնտեսական արդյունավետությամբ։ Այսօր աշխարհում ամենաանվտանգ և հուսալի տիպի էներգետիկական ռեակտորներից մեկը՝ ռուսական ВВЭР նախագիծն է՝ ջրա-ջրային էներգետիկական ռեակտոր: Այն հանդիսանում է միջուկային էներգետիկ կայանքների զարգացման ամենահաջող ճյուղերից մեկի ներկայացուցիչը։ Այլ երկրներում այս տեսակի ռեակտորների ընդհանուր անվանումն է PWR (Pressurized Water Reactor), որը համարվում է համաշխարհային միջուկային էներգիայի հիմքը։ Նման ռեակտորով առաջին կայանը՝ Շիպինգպորտ ԱԷԿ-ը գործարկվել է ԱՄՆ-ում 1957 թվականին։ Առաջին ВВЭР-ը շահագործման է հանձնվել 1964 թվականին Նովովորոնեժի ԱԷԿ-ի թիվ 1 էներգաբլոկում՝ առաջին սերնդի էներգետիկական ռեակտոր։ Հետագայում հայտնվեցին երկրորդ սերնդի ռեակտորներ, դրանք արդեն սերիական էին և կառուցվեցին ամբողջ աշխարհում, այդ թվում՝ Հայաստանում։ Ժամանակակից սերնդի 3+ ռեակտորի դեպքում, նույնիսկ հոսանքազրկմամբ և ավերածությամբ ուժեղ երկրաշարժի դեպքում, նույն պաշտպանիչ համակարգերը թույլ չեն տա, որ ռադիոակտիվությունը դուրս գա ռեակտորի բլոկի սահմաններից։ Ռուսական դիզայնի 3+ սերնդի ԱԷԿ-ի բոլոր նախագծերը նախատեսված են MSK-64 սանդղակի 8 բալանոց երկրաշարժի դեպքում անվտանգությունն ապահովելու համար:

Իսկ ի՞նչ է առաջարկում Արևմուտքը: Միացյալ Նահանգները դիտարկում է ՀՀ–ում փոքր մոդուլային միջուկային ռեակտորներ կառուցելու հնարավորությունը, մինչդեռ հայկական ատոմակայանը թե՛ հզորությամբ, թե՛ քաղաքական, թե՛ տնտեսական և, ամենակարևորը՝ անվտանգության տեսանկյունից անհամեմատելի է փոքր միջուկային ռեակտորների հետ։ Մոդուլային ռեակտորները առավելագույնը կարող են ունենալ 300 մգվտ հզորություն, համեմատության համար նշենք, որ ներկայում գործող մեր ԱԷԿ-2 ՝ 408 մգվտ հզորություն ունի։ Հաշվի առնելով Հայաստանում աճող էլեկտրաէներգիայի պահանջարկը, նաև Հյուսիս-հարավ նոր էներգետիկական միջանցքին միանալու, ինչպես նաև Սև ծովի հատակով ԵՄ երկրներ էլէներգիայի մատակարարմանը միանալու հնարավորությունը՝ մոդուլային ռեակտորներին որևէ այլընտրանք չեն կարող լինել։

Ստացվում է, որ Փաշինյանը լուրջ հարվածի տակ է դնում Հայաստանի էներգետիկ ինքնաբավությունը՝ նախընտրելով Արևմուտքի առաջարկած թանկ և ՌԴ առաջարկին հզորությամբ տասնապատիկ անգամ զիջող տարբերակը: Ինչպես հասկանում ենք, Փաշինյանին ՀՀ էներգետիկ շահերն այնքան էլ չեն հուզում, կարևորը՝ Արևմուտքում գոհ կլինեն, գուցե նաև մեկ անգամ ևս հոտնկայս ծափահարեն Եվրոպական խորհրդարանում....