Քննիչները պետք է վերանայեն Անդրեաս Ղուկասյանի նկատմամբ մինչդատական կալանքի պահանջը. Human Rights Watch
ԻրավունքHuman Rights Watch միջազգային կազմակերպության փոխտնօրեն, Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի գծով ղեկավարի տեղակալ Ջեյն Բյուքենենը հանդես է եկել հայտարարությամբ, որում կոչ է անում վերանայել «Նոր Հայաստան» շարժման անդամ Անդրիաս Ղուկասյանի նկատմամբ մինչդատական կալանքի պահանջը և մանրակրկիտ ուսումնասիրել նմանատիպ տասնյակ այլ գործերը։
«Հայաստանի իշխանությունները ձերբակալեցին տասնյակ ակտիվիստների անցած ամիս տեղի ունեցած ցույցերի արդյունքում՝ նրանցից 40-ին կալանավորելով զանգվածային անկարգությունների մեղադրանքով։ Նրանց թվում էին ցույցերի չորս առաջնորդներ՝ Հովսեփ Խուրշուդյանը, Արմեն Մարտիրոսյանը, Դավիթ Սանասարյանը և Անդրիաս Ղուկասյանը։
Խախտելով միջազգային չափանիշները՝ դատարանները կալանքի սահմանման համար հիմք են ընդունել ընդհանուր և վերացական պատճառներ, չնշելով մարդկանց՝ արդարադատությունից խուսափելու կամ գրավի դիմաց ազատ արձակվելու պայմանները խախտելու հավանականության որևէ հստակ փաստ՝ երկու ամսով ուղարկել են գերծանրաբեռնված, վատ պայմաններ ունեցող բանտեր՝ դատավարության սպասումով»,- ասված է հայտարարության մեջ։
Բյուքենենը նշում է, որ մինչդատական կալանքի այս անառիթ կիրառումը թվում է՝ ազդանշան է առ այն, թե կառավարությունը որքան հեռու կարող է գնալ՝ լռեցնելու նրանց, ովքեր ունակ են համախմբելու ընդդիմությանը։ «Բարեբախտաբար, բողոքարկումից հետո օգոստոսի կեսերին դատարանը գրավի դիմաց ազատ արձակեց երեք առաջնորդներին՝ Խուրշուդյանին, Մարտիրոսյանին և Սանասարյանին։
Այդուհանդերձ, օգոստոսի 28-ին Վերաքննիչ դատարանը հրաժարվեց գրավի դիմաց ազատ արձակել Անդրիաս Ղուկասյանին՝ «Նոր Հայաստան» շարժման առաջավոր անդամին, այն բանից հետո, երբ Ղուկասյանը, ինչպես նշել է նրա պաշտպանը, հայտարարեց, որ ազատ արձակվելու դեպքում պատրաստվում է շարունակել իր խաղաղ քաղաքական գործունեությունը։ Կալանավորումը, անկասկած, կարծես թե փորձ է՝ Ղուկասյանին իր օրինական քաղաքական գործունեությունից հեռու պահելու և խախտում է ազատ խոսքի նրա իրավունքը։
Ղուկասյանին ու մյուս երեք առաջնորդներին սպասվում է դատավարություն՝ լուրջ մեղադրանքով՝ զանգվածային անկարգությունների կազմակերպում հուլիսյան ցույցերի ընթացքում, որոնք ծայր առան այն բանից հետո, երբ հուլիսի 17-ին արմատական ընդդիմադիր խմբի զինված անդամները Երևանում գրավեցին ոստիկանական գունդը՝ սպանելով մեկ ոստիկանի և վերցնելով մի քանի պատանդներ։ Մինչ հուլիսի 31-ին զինված խմբի հանձնվելը նրանց ուղղված հասարակական աջակցությունն ու դժգոհությունը կառավարությունից վերաճեցին բողոքի շարժման»,- նշում է իրավապաշտպան կազմակերպության փոխտնօրենը։
Նա հավելում է, որ ցույցերն ինքնին հիմնականում խաղաղ բնույթի էին՝ բացառությամբ մասնակցիների կողմից բռնության առանձին դեպքերի՝ «զանգվածային անկարգությունների» հետ ոչ մի հեռակա կապ։ Բյուքենենի խոսքով՝ դա են վկայում տասնյակ ականատեսները, ինչպես նաև լայնորեն տարածված տեսանյութերը։
HRW-ի փոխտնօրենը կարևոր քայլ է համարում Խուրշուդյանի, Մարտիրոսյանի և Սանասարյանի ազատ արձակումը։ Միաժամանակ նա նշում է․ «Մարդու իրավունքների ոլորտում Հայաստանի հանձնառությունների նկատմամբ լիակատար հարգանք ցուցաբերելու համար քննիչները պետք է վերանայեն Ղուկասյանի նկատմամբ մինչդատական կալանքի պահանջը և մանրակրկիտ ուսումնասիրեն նմանատիպ տասնյակ այլ գործերը՝ նրանց կալանքի տակ պահելու հիմքերը հստակ հիմնավորելու տեսանկյունից։ Մինչդատական կալանքը պետք է լինի ծայրահեղ միջոց, այլ ոչ թե հեշտ ուղի Հայաստանի իշխանությունների համար՝ անարդարացիորեն պատժելու քննադատներին»։
Թարգմանությունը՝ «Civilnet»-ի։