Բողոքի երթ. ցուցարարները պահանջում են դադարեցնել հայ-ադրբեջանական բանակցային գործընթացը
ARCHIVEՔիչ առաջ Օպերայի մոտից մեկնարկեց բողոքի երթը՝ կապված Չինարի գյուղում և հայ-ադրբեջանական շփման գոտում տեղի ունեցած դեպքերի հետ։ Նշենք, որ երեկ խոսակցություններ էին տարածվել, որ Օպերայի շրջակայքում մարդկանց թռուցիկներ են բաժանում, որոնցում նշված է, թե երթը կազմակերպվում է մեր բանակի ներսում տեղի ունեցող սպանությունների դեմ։
Երթի մեկնարկից առաջ «Հայազն» երիտասարդական միության Կենտրոնական մարմնի անդամ Արմեն Մկրտչյանն ասաց, որ պատրաստվում են բողոքի նամակներ հանձնել ՀՀ նախագահին և արտգործնախարարին։ Ցուցարարները պահանջում են դադարեցնել ադրբեջանցիների հետ բանակցային գործընթացը, ինչպես նաև յուրաքանչյուր զոհված հայ զինվորի կյանքի դիմաց մեկին տասը պատասխան։
Երթի մասնակիցները պարզել էին «Արցախի հարցը միջազգային լուծում չունի», «Դադարեցնել բանակցային գործընթացը թշնամու հետ», «Բաքվի ռեժիմը լկտիանում է Երևանի զիջելու պատրաստակամությունից», «համարժեք պատասխանն ամբողջական հայրենիքի ազատագրումն է», «Անվտանգ սահմանն անցնում է կուր գետով», «Համարժեք պատասխանը մեկին տասն է» և նման բովանդակությամբ գրություններով պաստառներ։
Երթը շարժվեց դեպի Նախագահի նստավայր, որի դիմաց ցուցարարներն ընթերցեցին փոխանցվող նամակը։ Այնուհետև ցուցարարները շարժվեցին դեպի արտգործնախարարություն՝ այնտեղ ևս բարձրաձայնելու իրենց պահանջենրը։ Ստորև ներկայացնում ենք «Հայազն» միության նամակն ամբողջությամբ. «1994թ. մայիսին հաստատված կեղծ հրադադարի պայմաններում յուրաքանչյուր տարի հայ երիտասարդ զինվորները տասնյակներով զոհ են գնում ադրբեջանական գրոհայինների հարձակումներին: Համարվում է, որ հայկական զորամասերը համարժեք պատասխան են տալիս թշնամուն: Սակայն, վերջին տարիներին ադրբեջանական հարձակումների և դրանց արդյունքում զոհվող հայորդիների թիվը միայն աճում է:
Տեղի ունեցողը հատուցումն է այն անպատասխանատու քայլի, որ Հայաստանի քաղաքական ու զինվորական ղեկավարությունը կատարեց 1994-ին՝ կիսատ թողնելով և հաղթական ավարտին չհասցնելով ազատագրական պատերազմը: Ագրեսորին խաղաղություն պարտադրելու փոխարեն պաշտոնական Երևանը թույլ տվեց, որ իրեն ներքաշեն անիմաստ բանակցային գործընթացի մեջ, որի միակ նշանակությունը Հայաստանին անհնար տարածքային զիջումներ պարտադրելն է: Բաքուն, իր հերթին, շահած ժամանակը արդյունավետորեն օգտագործում է իր սցենարով պատերազմի ավարտը նախապատրաստելու համար:
Այսօր հաճախ ենք լսում Բաքվին հասցեագրված դատապարտման խոսքեր: Սակայն թշնամուն ամոթանք տալը ամենաանիմաստ զբաղմունքն է, որը նաև ցուցադրում է սեփական անճարությունը: Մենք իհարկե հասկանում ենք, որ շարունակվող պատերազմը ընդհանրապես առանց զոհերի չի կարող լինել: Սակայն դատապարտում ենք այն թողտվությունը, որը ադրբեջանցիներին օրեցօր ավելի լկտի է դարձնում:
Պահանջում ենք պետական, բանակային և դիվանագիտական ղեկավարությունից.
1. Անհապաղ վերանայել «պատասխան գործողությունների» մեր չափանիշը: Թվաբանական համարժեք հատուցումը համարժեք չէ ըստ էության: Իրական համարժեք պատասխանը պետք է էապես ավելի մեծ լինի և ներառի ժողովրդագրական համամասնության, ինչպես նաև պատժիչ և կանխարգելիչ նշանակություն հաղորդող գործակիցները: Արդյունքում զոհերի մեկին տաս հարաբերությունը այն նվազագույնն է, որ կարող է ըստ էության համարժեք համարվել: Համարժեք պատասխանը, առանց վաղեմության սահմանափակման, պետք է վերաբերի նաև անցյալում պատճառված բոլոր կորուստներին:
2. Մինչև վերջին տարիների բոլոր կորուստներին համարժեք պատասխան տալու գործողությունների ավարտը դադարեցնել ամեն տեսակի ուղղակի, անուղղակի և միջնորդավորված դիվանագիտական շփումները թշնամի պետության և նրա հովանավորների հետ:
3. Երբևէ այլևս չքննարկել տարածքային զիջումներ պարունակող որևէ միջնորդական առաջարկություն: Ապամիջազգայնացնել Արցախյան հիմնախնդիրը և ձեռնամուխ լինել բացառապես սեփական ուժերով դրա վերջնական լուծմանը, որը ենթադրում է
• Արցախի չբնակեցված և թերբնակեցված բոլոր շրջանների լիարժեք բնակեցումը և տնտեսական յուրացումը:
• Վերացնել Արցախի կարգավիճակին վերաբերող իրավական հակասությունները, այն ամբողջությամբ ներառելով ՀՀ վարչական տարածքի մեջ և վերականգնելով ՀՀ արցախաբնակ քաղաքացիների սահմանադրական իրավունքները:
• Ամրացնել պաշտպանական գիծը և պատրաստվել դիմագրավել Բաքվի նոր հարձակումներին, միաժամանակ հայտարարելով այն գինը, որն Ադրբեջանը ստիպված կլինի վճարել լայնածավալ մարտական գործողությունները վերսկսելու և պարտվելու դեպքում, դրա մեջ հստակորեն ներառելով առնվազն Գարդմանքի և Նախիջևանի ազատագրումը»։