ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ Վաղ առավոտյան խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը (տեսանյութ) Գրիգոր Մինասյանը ներկայացրել է ՄԻՊ ռազմավարությամբ իրականացված ծրագրերը Հայաստանի և Ադրբեջանի խորհրդարանների ղեկավարներն առաջիկայում կրկին կհանդիպեն Տարհանենք կանանց ու երեխաներին. այսօրվանից պետք է ինքնապաշտպանության պատրաստվել. Արմեն Այվազյան «Հրապարակ». Ոսկեպարցիներն անհամբեր սպասում են «Ժողովուրդ». Նոր դիվանագիտական սկանդալ է հասունանում արտգործնախարարությունում «Հրապարակ». Դիանա Գալոյանը նոր պաշտոն կստանա «Ժողովուրդ». Կոռուպցիոն բացահայտում. Արցախից 467 մլն դոլար մսխվել է օվշորներում. Վարդան Սրմաքեշ, պաշտոնյաներ եւ այլոք «Հրապարակ». Նիկոլ Փաշինյանը ոչինչ չի խնայում իր անձնական պաշտպանությունն անխոցելի դարձնելու համար 

Կվերադարձնի արդյոք StAR-ը Հայաստանից ապօրինի դուրս բերված մինչև 14 մլրդ դոլարը

Հայաստան

Stolen Asset Recovery Initiative-ը (StAR), որը փոխվարչապետ Արարատ Միրզոյանն առաջարկել է որպես Հայաստանից ապօրինի դուրս բերված ֆինանսական միջոցները վերականգնելու և վերադարձնելու գործիք, միջազգային պրակտիկայում կիրառման լայն փորձ ունի։ Մասնավորապես՝ վերջին 21 տարում այս գործիքի միջոցով Ֆիլիպինների իշխանություններին հաջողվել է վերադարձնել շուրջ 1 մլրդ դոլար, 2007թ-ի դրությամբ Պերուի իշխանություններին հաջողվել է մի շարք օֆշորային գոտիներից վերադարձնել 174 մլն դոլար,  Նիգերիան 700 մլն դոլար վերադարձրել է շվեյցարական բանկերից, որտեղ գաղտնի հաշիվներ էր բացել Նիգերիայի նախկին դիկտատոր Աբբա Աբաչայի որդին, և այլն։

Ի՞նչ կարող է StAR-ը տալ Հայաստանին։

Global Financial Integrity միջազգային կազմակերպության հաշվարկներով՝ 2004-2014 թվականների ընթացքում Հայաստանից ապօրինի ճանապարհներով դուրս են բերվել 4.5-10.5 միլիարդ դոլարին համարժեք ֆինանսական միջոցներ։ GFI-ն այս ցուցանիշը հաշվարկել է՝ ելնելով միջազգային վճարային հաշվեկշիռներում ի հայտ եկած անհամապատասխանություններից և երկրների միջև արտաքին առևտրի ծավալի տարբերությունից: Եթե GFI մեթոդաբանությամբ շարունակենք մոտավոր հաշվարկը մինչև 2017թ., ապա կստացվի, որ 2004-2017 թվականների ընթացքում Հայաստանից ապօրինի դուրս է բերվել մոտավորապես 6-14 մլրդ դոլար։ Համեմատության համար նշենք, որ 2017թ-ին Հայաստանի ՀՆԱ-ն կազմել է ընդամենը 11.5 մլրդ դոլար։

Տրամաբանական է, որ եթե միջոցներն ապօրինի են դուրս բերվել և չեն արտացոլվել որևէ հաշվեկշռում, ապա այդ միջոցները խնդիրներ ունեն նաև ծագման աղբյուրների օրինականության հետ: Իսկ ոչ օրինական ծագում ունեցող փողերը կոռուպցիայի, փողերի լվացման և այլ արատավոր դրսևորումների հետևանք են, որոնց դեմ պայքարի հարցում գործող իշխանությունները, կարծես թե՝ վճռական են տրամադրված: Իհարկե՝ անհնար կլինի իրականացնել նման ծավալների ֆինանսական միջոցների ամբողջական վերադարձը, քանի որ դրանք կարող են շոշափել Հայաստանից դուրս գտնվող սուբյեկտների շահերը, ինչպես նաև՝ հնարավոր չլինի  բոլոր դեպքերի համար ամբողջությամբ ապահովել անհրաժեշտ փաստական հիմնավորումները: Սակայն Համաշխարհային բանկի և ՄԱԿ Թմրամիջոցների ու հանցավորության դեմ պայքարի գրասենյակի (UNODC) նախաձեռնությամբ ստեղծված StAR գործիքի կիրառման մեթոդաբանությունը հուշում է, որ համապատասխան քաղաքական կամքի առկայության և ռեսուրսների հատկացման դեպքում կարելի է որոշակի դրական արդյունք ակնկալել:

StAR-ի մասնագետների կողմից այս նպատակով հրապարակվել է ծավալուն մեթոդաբանական ձեռնարկ, որտեղ ներկայացված է ողջ գործիքակազմը և ընթացակարգերը, որոնց միջոցով հնարավոր է հասնել ապօրինի ձեռքբերված ակտիվների վերադարձին: Ձեռնարկի համաձայն՝ ակտիվների վերադարձման գործընթացի առաջին ամենակարևոր քայլը մեղավորներին քրեական պատասխանատվության ենթարկելու և նրանց կողմից կոռուպցիոն ճանապարհներով ձեռքբերված ունեցվածքի վրա կալանք դնելու ռազմավարության մշակումն է: Ակտիվների վերադարձման ռազմավարությունը պետք է ներառի հետևյալ քայլերը.

  1. Փաստերի և ապացույցների հավաքում, ակտիվների հայտնաբերում (երկրի ներսում և դրանից դուրս՝ փոխադարձ իրավաբանական օգնության տրամադրման միջոցով)
  2. Ակտիվների պաշտպանում (երկրի ներսում և դրանից դուրս),
  3. Դատական գործընթաց (մեղավորության հաստատման, ակտիվների բռնագրավման, վնասի փոխհատուցման և այլ նպատակներով),
  4. Դատավճռի իրականացում,
  5. Ակտիվների վերադարձ:

360 էջից բաղկացած վերոհիշյալ ձեռնարկում մանրամասն ներկայացված են նշված քայլերի բոլոր նրբությունները, հնարավոր բարդությունները և խոչընդոտները, որոնք կարող են հանդիպել յորաքանչյուր փուլում: Ձեռնարկում ներկայացված են նաև համաշխարհային հիմնական ֆինանսական կենտրոնների օրենսդրական առանձնահատկություններն, ինչպես նաև՝ իրավաբանական ընթացակարգերը, որոնք կարող են առնչվել կոնֆիդենցիալ տեղեկատվության տրամադրման, դատական հայցեր ընդունելու, դատական գործընթացների անցկացման, ակտիվների նկատմամբ կալանքի սահմանման և վերադարձի գործընթացներին:

StAR-ը բացի խորհրդատվական դերակատարությունից՝ ակտիվների վերադարձման գործընթացում կողմերի միջև ստանձնում է միջնորդի դերակատարություն՝ ապահովելով նախատեսվող ընթացակարգերի՝ միջազգային օրենքներին համապատասխան ընթացքը: Սովորաբար ակտիվների վերադարձման գործընթացը բավական երկար է տևում՝ կախված տվյալ դեպքի առանձնահատկություններից՝ ձգվելով մի քանի տարի:

StAR-ն ակտիվների վերադարձման գործընթացում մեծ ուշադրություն է դարձնում նաև տվյալ դեպքի քաղաքական և իրավական ենթատեքստերին, որպեսզի երկրի իշխանությունները չփորձեն հիշյալ գործիքներն օգտագործել իրենց հակառակորդների նկատմամբ հաշվեհարդար տեսնելու համար:

Այն, որ Հայաստանից ապօրինի ճանապարհով մի քանի միլիարդ դոլարի հասնող ֆինանսական միջոցներ են դուրս բերվել, փաստում են ոչ միայն հայաստանյան շրջանակներում այդ մասին արված բազմաթիվ հաղորդումները, այլ նաև միջազգային կազմակերպությունների կողմից կատարված ուսումնասիրությունները: Ապօրինի ձեռքբերված և Հայաստանից դուրս բերված միջոցների գոնե մի մասի վերադարձման համար կան անհրաժեշտ գործիքներ, և  Հայաստանի նոր իշխանությունները, փաստորեն, պատրաստակամ են կիրառել այդ գործիքները:  Համադրելով միջազգային դրական փորձը վերոնշյալ գործոնների առկայության հետ՝ Հայաստանից ապօրինի դուրս բերված միլիարդների վերադարձի հույսերը սկսում են իրատեսական թվալ: 

Տնտեսագետ Գոռ Ծառուկյան

Հետևե՛ք -ին Youtube-ում`
ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներԹթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան» ՍՊԸ վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Toyota»-ներըԻշխանությանն անհանգստացրել է Արցախի նախագահի պնդումը, երբ վերջինս անդրադարձել է ՀՀ տարածքների նկատմամբ ադրբեջանական օկուպացիայինՎաղ առավոտյան խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը (տեսանյութ) Գրիգոր Մինասյանը ներկայացրել է ՄԻՊ ռազմավարությամբ իրականացված ծրագրերըԱյրվել է վագոն-տնակՀայաստանի և Ադրբեջանի խորհրդարանների ղեկավարներն առաջիկայում կրկին կհանդիպենՈսկու գինն աճել էԻ՞նչ կլինի, եթե հանձնվեն գյուղերը Տավուշում ու ի՞նչ կանցնի Ադրբեջանի վերահսկողության տակ. ՊետրոսյանԹումանյան փողոցում ծառի ճյուղն ընկել է էլեկտրական լարերի վրաՆավթի գներն աճել ենՕրվա խորհուրդ. Մարտի 29Տարհանենք կանանց ու երեխաներին. այսօրվանից պետք է ինքնապաշտպանության պատրաստվել. Արմեն Այվազյան«Հրապարակ». Ոսկեպարցիներն անհամբեր սպասում են«Ժողովուրդ». Նոր դիվանագիտական սկանդալ է հասունանում արտգործնախարարությունում«Հրապարակ». Դիանա Գալոյանը նոր պաշտոն կստանա«Ժողովուրդ». Կոռուպցիոն բացահայտում. Արցախից 467 մլն դոլար մսխվել է օվշորներում. Վարդան Սրմաքեշ, պաշտոնյաներ եւ այլոք«Հրապարակ». Նիկոլ Փաշինյանը ոչինչ չի խնայում իր անձնական պաշտպանությունն անխոցելի դարձնելու համար«Ժողովուրդ». Բաղմանյանի մեղավորությունը չի հաստատվում, նրա դեմ ցուցմունք տվողը մեկ միլիոն դոլար պարտք է բանկին«Իրավունք». Ո՞ր դեղերը չեն մտնի էլեկտրոնային դեղատոմսերով վաճառվողների ցանկ«Ժողովուրդ». Ովքե՞ր են ընդգրկված լինելու Հայկ Մարությանի նոր կուսակցությունումԱՄՆ-ում բացահայտել են Ուկրաինայի ապագանՎլադիմիր Վարդանյանը կգործուղվի ՓարիզՌուսաստանը կարող է շուտով նոր լայնածավալ հարձակում սկսել․ ԶելենսկիՂարաբաղում մեր քայլերը հանդիպում էին միջազգային ուժերի հակազդեցությանը. Էրդողան Ալիևի անվան փողոցի շենքում հրդեհ է, բնակիչներին տարհանում են (տեսանյութ) «90-ականներից հետո այն անկախությունը չի եղել, որի համար պայքարել ենք»․ ԱԺ նախագահ ՀՀ-ն առաջին անգամ մասնակցելու է ԵՄ երկրների խորհրդարանների նախագահների հավաքին․ ՍիմոնյանՍևաստոպոլում ռազմական ինքնաթիռ է խոցվել (տեսանյութ) Հիմա էլ եմ հայտարարում՝ Հայաստանը սառեցրել է իր մասնակցությունը ՀԱՊԿ–ին․ ՍիմոնյանԱրմեն Գևորգյանը ԵԽԽՎ դիտորդական առաքելության կազմում կհետևի Հյուսիսային Մակեդոնիայի նախագահական ընտրություններին Սարալանջից դեպի Տերյան փողոց տանող ճանապարհահատվածում օգնության հասած ավտոմեքենայում հրդեհ է բռնկվել«Քեզ շատ եմ կարոտում». Անի Երանյանը շնորհավորել է հայրիկի տարեդարձը (լուսանկարներ) Մենք չենք պատրաստվում որևէ բան զիջել, որը մերն է. Ալեն ՍիմոնյանԴժվարին որոշում եմ կայացրել այս պահին չհավակնել ԲԴԽ դատավոր անդամի թափուր տեղին. Վազգեն Ռշտունի Տեղի է ունեցել ՔՊ-ի նախաձեռնող խմբի նիստ Մարգարիտա Սիմոնյանը պատմել է, թե ինչպես է հրաշքով փրկվել «Կրոկուսում» տեղի ունեցած ահաբեկչությունից«Հեղափոխական անդարդությունն» ու 4 տարի կառուցվող 13 տունըՍուրեն Պապիկյանն այցելել է «Բաղրամյան» զորավարժարան, հետևել մարտական հրաձգությանը (տեսանյութ)Ալեն Սիմոնյանն ու Ադրբեջանի խորհրդարանի նախագահը մայիսին կհանդիպեն (տեսանյութ) Տղամարդկանց զգուշացրել են վտանգավոր հիվանդության առաջին նշանների մասինՔննարկվել են Երևանի գլխավոր հատակագծի մշակմանն առնչվող հարցեր Մայր Աթոռում Կաթողիկոսի հանդիսապետությամբ կատարվեց Ոտնլվայի կարգը (լուսանկարներ)ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը բարձր պաշտոնի է նշանակել ադրբեջանցի դիվանագետինՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը «Սկզբունքայնություն»՝ ՔՊ ոճով. Գագիկ Մելքոնյան, Անդրանիկ ՔոչարյանԴասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ ԿԳՄՍ նախարարՄարտի 7-ին ԱՄՆ-ն գրավոր կերպով նախազգուշացրել է ՌԴ–ին ահաբեկչական սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տունԻրաքում ԻՊ-ի բարձրաստիճան անդամ է սպանվել
Ամենադիտված