Արսեն Խառատյանի պատասխանը՝ Վիգեն Սարգսյանին և Արտակ Զաքարյանին
ԲլոգոսֆերաՀՀ վարչապետի արտաքին հարցերով նախկին խորհրդական Արսեն Խառատյանը գրում է.
Օրեր առաջ Վիգեն Սարգսյանի քննադատությանը պատասխանած տեքստիս արձագանքել են որոշ ՀՀԿ-ական գործընկերներ, այդ թվում նաեւ ՀՀ ՊՆ նախկին փոխնախարար Արտակ Զաքարյանը: Չեմ անդրադառնա վերջինիս կողմից հնչեցրած անձանական որակումներին, սակայն մի քանի կետերի կարեւոր եմ համարում արձագանքել, հետագայում տարընթերցումների տեղ չթողնելու նպատակով:
Այսպես ուրեմն. Զաքարյանը մեղադրում է ինձ ԱՄՆ-ի շահերը ներկայացնելու մեջ: Սա` ինչ խոսք տեղավորվում է մի շարք ներսի եւ դրսի խմբերի, այդ թվում եւ իր կուսակցական ընկերների կողմից տեւական ժամանակ գործող կառավարությանը որպես արեւմտամետ ներկայացնելու փորձերի տրամաբանության մեջ: Արտակին հիշեցնել եմ ուզում միայն, որ երբ 2009-ին հանդիպեցինք Վաշինգտոնի Կոնգրեսում, բավականին շփոթված էր, քանի որ պատասխան չուներ, թե` ե՞րբ են պատրաստվում ազատ արձակել քաղբանտարկյալներին եւ օրինակ հենց իմ դեմ, ե՞րբ կդադարեցնեն հետապնդումները, որպեսզի Հայաստան վերադառնալու հնարավորություն ունենամ: Սա` իմիջիայլոց, հիմա կետ առ կետ.
Զաքարյանն ասում է. բանակում չես ծառայել, ուստի Վիգեն Սարգսյանի «1000 դրամ» ծրագրի մասին խոսելու իրավունք չունես: Հետաքրքիր է, գուցե պետությանը Մանվել Գրիգորյանի կողմից 10.5 մլն դոլար արժողությամբ գույք «նվիրաբերել»-ու մասին եւ՞ս իրավունք չունեմ խոսել: Բանակի միջոցները տասնամյակներով գողացած ու հսկայական կապիտալ կառուցած Ձեր իշխանության տարիների մասին է՞լ չխոսեմ: Էդ միջոցներից կոնկրետ Ձեզ ու ՀՀԿ մի շարք այլ, արտաքին եւ ներքին քաղաքականությամբ զբաղվող անդամներին տրվող ստվերային աշխատավարձերից ի՞նչ կասեք: Նախկին փոխնախարարը մոռացել է թերեւս, որ իշխանափոխությունից հետո իր ներկայացրած գերատեսչության մի շարք որոշումների մասին այժմ նաեւ ներքին ինֆորմացիա ունենք: Զինվեք համբերությամբ պարո՛ն Զաքարյան, այս մասով եւս ամեն ինչ իր տեղն է ընկնելու:
ԵԱՏՄ-ի մասով. Եւ՛ իմ տեքստում, եւ՛ Նիկոլ Փաշինյանի կողմից բազմիցս արված հայտարարություններում 10-յակ անգամներ ասվել է, որ այստեղ առաջնային հարցը Եվրասիական միության միանալ չմիանալուն չի վերաբերում, այլեւ կոնկրետ 1 մարդու կողմից, 1 գիշերվա մեջ, 3 եւ կես տարի ԵՄ-ի հետ պայմանագիր բանակցելուց հետո` կտրուկ, առանց որեւէ մեկի հետ քննարկելու շրջադարձն է: Դուք այժմ նաեւ ստիպում եք հիշեցնել Ձեր ղեկավար Սերժ Սարգսյանի հերթական ՍՈՒՏԸ, երբ 2013-ի գարնանը նա մամուլով հայտարարում էր, թե Եվրասիական միությանը միանալու մասին որեւէ խոսք չկա եւ որ Հայաստանը պատրաստվում է ստորագրել ԵՄ-ի հետ համաձայնագիրը: Ախր ինչո՞ւ, ինչների՞դ է պետք այս պահվածքը, երբ ստիպում եք հիշեցնել ստի ու կեղծիքի վրա հենված ձեր տարիները: Այս խաբկանքը դուք եւ Ձեր գործընկերները փորձել եք կիրառել նաեւ նախկինում, բայց մենք փառք Աստծո հիշողություն ունենք:
Հայաստան-Թուրքիա արձանագրություններ. Արտակ Զաքարյանը պնդում է, թե այս արձանագրությունները ծառայեցվել են Հայաստանի տարբեր շահերին, այդ թվում` Արցախի եւ ցեղասպանության ճանաչման հարցում: Ինձ դիլետանտ անվանող ՀՀԿ-ական գործընկերոջ ընտրելիքն է անձնավորել խոսքը, սակայն պարզ չէ, թե ում է էշի տեղ դնել փորձում: Արձանագրություններում տեղ գտած «պատմաբանների հանձնաժողով»-ը աշխարհի տարբեր երկրներում եւ միջազգային կառույցներում թուրքական կողմի ձեռքում զենք դարձավ հայոց ցեղասպանության ճանաչման գործընթացը գոնե առժամանակ էֆեկտիվորեն լռեցնելու համար: Արցախի պարագայում էլ ենթադրում եմ, որ Զաքարյանը նվաճում է համարում հայ-թուրքականից մտացածին տարանջատումը, մինչդեռ այդ ժամանակ դեռեւս վարչապետ Էրդողանը եւ փաստաթուղթը այդ պահին բանակցող Դավութօղլուն, հենց այդ նույն բանակցությունների օրերին ամենուր հայտարարում էին, թե չկա սահմանի բացում, կամ դիվանագիտական հարաբերություն, քանի դեռ Հայաստանը մի քանի տարածք չի «ազատել»:
Այստեղ հարկ եմ համարում կրկնել, որ Սերժ Սարգսյանի թիվ մեկ մոտիվացիան այս արձանագրություններում եղել է իր անձնական լեգիտիմությունը «վաստակելը» եւ եթե ձեզ համար Լյուդովիկոս 14-րդի` պետությունը դա Սերժն է տրամաբանությունն է գործել, ապա իմ, եւ իմ ընկերների համար պատկերացումներն այս հարցում էապես տարբերվել եւ տարբերվում են: Նշվածի մասին կարող եք հարցնել նաեւ տարբեր մայրաքաղաքներում մեր դիվանագետներին, ովքեր կպատմեն Ձեզ, որ չնայած ներքաղաքական հարցերում ակնհայտ տարբերություններին, երբ խնդիրը վերաբերել է Հայաստանի Հանրապետության պետական շահերին մենք աշխատել ենք ու շարունակում ենք գործել միասին:
Սպառազինությունների ձեռքբերման դիվերսիֆիկացիայի վերաբերյալ կարծես թե կոնսենսուս ունենք, սակայն մի էական տարբերությամբ. պետական ու համահայկական միջոցների մսխման Ձեր իշխանության տարիներին մեր հնարավորությունները էականորեն սահմանափակ էին, ուստի հաճախ ուշացող վարկերից օգտվելն էր մնում անվտանգության ռազմատեխնիկական ապահովման հանգրվանը: Իրավիճակ է փոխվել պարոնայք նախկին իշխանավորներ, այլեւս չեն լինելու 120 միլիոն դոլար վարկային միջոցներով կառուցված մաքսային վերապատրաստման կենտրոններ, որը հետո չկիրառվելու արդյունքում պիտի հենց Ձեր ղեկավարած գերատեսչությանը փոխանցվեր զենքի փոխարեն:
«Առնվազն վերջին տաս տարիներին Հայաստանի արտաքին հարաբերություններն այն ոլորտներից մեկն է եղել, որտեղ իրականացված քաղաքականությունը ոչ միայն հարցեր չի առաջացրել, այլ իր տեսակով ու սպեցիֆիկայով ապահովել է Հայաստանի համար լավագույն լուծումներն ու հեռանկարները» ասում է Արտակ Զաքարյանը: ՀՀԿ-ական գործընկերը թերեւս մոռանում է, որ հենց իրենց կողմից իրականացված արտաքին քաղաքական ձախողումների արդյունքում ենք ունեցել 2016-ի պատերազմը: Այն, որ ապրիլյան քառօրյան առաջին հերթին դիվանագիտության պարտությունն էր, ինչպես որեւէ այլ պատերազմի պարագայում, դասագրքային ճշմարտություն է, ուստի խնդրում եմ զերծ մնալ արտաքին քաղաքականության ռահվիրայի դիրքերից դասեր տալու պրակտիկայից եւ մի փոքր ուրբաթախոս լինել, քանի որ մեծանում է Ձեր տարիներին պետությանն ու ժողովրդին հասցված վնասների մասին փաստերի հրապարակման գայթակղությունը:
Վերջում նշեմ, որ եթե Վիգեն Սարգսյանը, կամ դուք Հայաստանի անվտանգության հարցերում իրապես խորհուրդ տալու նպատակ ունեք, ապա վստահ եմ գիտեք խորհրդապահական խողովակների տեղերը, կարող եք տեղեկանքներ պատրաստել եւ երկրի արտաքին քաղաքական գերատեսչությանն ու քաղաքական թիմին հասցնել Ձեր մտահոգություններն ու առաջարկները...