Director General of Ucom took part in a recruiting conference Gevorg Papoyan presented Crossroads of Peace initiative to Deputy Foreign Minister of Korea We have a duty to help Armenia in the fight against the aggressor - Anne-Laurence Petel European Council's Political and Security Committee Members to visit Armenia Armenia government makes allocations to hold events for Parajanov, Aznavour 100th birth anniversaries Yerevan ex-mayor Hayk Marutyan is founding political party ‘Europeans for Artsakh’ discusses upcoming actions toward protecting Karabakh’s interests Consistent support to 16 Armenian Educational Institutions Operating in Lebanon Secretary Blinken and USAID Administrator Power will join a U.S.-EU trilateral meeting with Armenia Argentina’s Milei bans gender-inclusive language in official documents 

Հանրաքվեն պետք է դառնա կիսատ թողնված հեղափոխության ռեստարտ. Ժիրայր Սեֆիլյանը՝ ՀՀ-ի ներքին ու արտաքին քաղաքականության մասին

Publications
Երկրի ներքաղաքական իրադարձությունների, Արցախյան հիմնահարցի, պաշտպանության ոլորտում բարեփոխումների և  իշխանության կադրային քաղաքականության մասին ԼՈՒՐԵՐ.com-ի թղթակիցը զրուցել է Արցախյան պատերազմի մասնակից, հայաստանյան մի շարք հասարակական-քաղաքական շարժումների նախաձեռնող, «Սասնա Ծռեր» Համահայկական Շարժման ղեկավար անդամ Ժիրայր Սեֆիլյանի հետ:
 
- Ո՞րն է սահմանադրական փոփոխությունը հանրաքվեի դնելու վերաբերյալ Ձեր դիրքորոշումը: Քարոզչական ո՞ր ճակատում կտեսնենք ձեզ: Արդյո՞ք կա ՍԴ-ում ճգնաժամ և այդ ճգնաժամի լուծման միակ տարբերակը հանրաքվեն էր:
 
-Մենք պետական կառավարման բոլոր հարցերին ցուցաբերում ենք համակարգային մոտեցում:
Բնականաբար, հանրաքվեի նման կարևոր հարցին առավել ևս չենք կարող մակերեսայնորեն վերաբերվել:
Այս հանրաքվեի հարցն առաջացավ բացառապես գործող իշխանության ոչ համակարգային գործելակերպի պատճառով: 2018 թ. ապրիլի 23-ից հետո, երբ Սերժ Սարգսյանը հրաժարական տվեց, Նիկոլ Փաշինյանը և նրա թիմը հրաժարվեցին հեղափոխությունից և որդեգրեցին ռեժիմի իրավահաջորդությունը՝ հույս ունենալով, որ թավշյա մարտավարությամբ հնարավոր կլինի քիչ-քիչ դրական փոփոխություններ կատարելու միջոցով ի վերջո հասնել արդյունքի: Մենք և մի շարք այլ հեղափոխական ուժեր և գործիչներ ի սկզբանե զգուշացնում էինք, որ նման մոտեցումը փակուղային է և ծնելու է ռևանշի վտանգ: Ցավոք սրտի, մեր կանխատեսումները վաղուց իրականություն են դարձել, սակայն, իշխանությունը մինչ օրս չի հրաժարվում իր գործելակերպից:
 
Սահմանադրական դատարանի և, առհասարակ, դատական իշխանության ճգնաժամի պատճառը պետական կառավարման համակարգի՝ հետզհետե խորացող ընդհանուր ճգնաժամն է, ուստի պետք է լուծվի համակարգորեն:
Բացի այդ՝ թե Սահմանադրական դատարանի, և թե մյուս ճգնաժամերը, ինչպես արդեն ասացի, իշխանության թավշյա գործելակերպի հետևանք են:
 
Այո՛, Սահմանադրական դատարանի 7 անդամները պետությունը զավթած և իշխանությունը յուրացրած մաֆիայի անդամներ են և պետք է ոչ միայն հեռացվեն, այլ նաև ենթարկվեն քրեական պատասխանատվության: Ինչպես տեսնում ենք, դրա փոխարեն իշխանությունը նրանց պետական կաշառք առաջարկեց թոշակի գնալու դիմաց: Սակայն, տեսնելով, որ նրանք կարծես թե չեն ուզում օգտվել այդ առաջարկից, որոշեցին հարցը լուծել հանրաքվեի միջոցով:
 
Մինչդեռ հստակ է, որ նույնիսկ առանց մյուս հարցերը լուծելու՝ իշխանությունը կարող էր Սահմանադարական դատարանի դատավորներ նշանակելու կամ թեկուզ ԱԺ 2/3-ով Սահմանադրության 213-րդ հոդվածը փոփոխելու միջոցով հանգուցալուծել Սահմանադրական դատարանի թնջուկը:
 
 
Բայց, ինչպես միշտ, իշխանությունը չկարողացավ բավարար կամք ցուցաբերել և այս հարցը նույնպես բարդեց ժողովրդի ուսերին:
 
Մեր պատկերացմամբ՝ հանրաքվեն չի կարող ընդամենը «այո-ոչ»-ի մեջ մնալ: Հանրաքվեն պետք է դառնա համակարգային փոփոխությունների մեկնարկ: Իշխանությունը պետք է «այո»-ին կցի քաղաքական խոստումների փաթեթ, այն է՝ իրականացնել հեղափոխության մանդատով իրեն հանձնարարվածը, որ արդեն երկու տարի խուսափում է անել: Փաթեթն առնվազն պետք է պարունակի ռեժիմի իրավաքաղաքական գնահատականը, անցումային արդարադատությունը, ներառյալ՝ քրեական արդարադատությունը (Հայկական Նյուրնբերգ) և լյուստրացիան, այդ թվում՝ ռեժիմի մաս կազմած կուսակցությունների արգելում, զուգահեռաբար՝ նոր Սահմանադրությունը, ընտրական համակարգի փոփոխությունը և արտահերթ ընտրությունները:
 
Քանի որ գործող իշխանությունը նախապես հանրաքվեի վերաբերյալ որևէ քննարկում չի կազմակերպել, չի խորհրդակցել, պարզաբանման կարիք ունեցող հարցեր են առաջացել, ուստի մենք ուզում ենք խորհրդակցել գործող իշխանության հետ, որպեսզի կարողանանք ապագայի նկատմամբ պատասխանատու և ճիշտ որոշում կայացնել:
 
 
-Ինչպե՞ս եք վերաբերվում Նիկոլ Փաշինյանի կադրային քաղաքականությանը` հատկապես պաշտպանական ոլորտում և դատական համակարգում:
 
Նիկոլ Փաշինյանի կադրային քաղաքականությունն անընդունելի է: Այստեղ ևս չկա համակարգային մոտեցման որևէ սկզբունք: Հաճախ վատագույններն են առաջին դիրքերն զբաղեցնում: Նախկին ռեժիմի օրոք նշանակված օդիոզները մնում են իրենց տեղերում:
 
Դատական համակարգը մնում է մաֆիայի ձեռքում, որևէ տեղաշարժ չկա: Դատաիրավական բարեփոխումների հերթական ռազմավարությունն իսկապես հերթական է՝ նախորդ ռեժիմից ժառանգած արժեքներով և տրամաբանությամբ: Կիսատ-պռատ վեթինգը, որ իբրև թե պետք է արվի, ոչինչ չի փոխելու:
 
Դատաիրավական համակարգը պետք է փոխվի թե կառուցվածքային-գործառութային և թե կադրային առումներով: Այս վերջին առումով՝ հիմնավորապես: Ներկայիս դատավորներից կամ բարձրաստիճան իրավապահներից քչերը կան, որ արժանի են իրենց պաշտոններին:
 
Պաշտպանական ոլորտում ևս նույն նեխած ու բարձիթողի վիճակն է: Ներկայումս այդ ոլորտը հիմնականում խորհրդառուսական համակարգի գավառական պատճեն է: Ոլորտը պետք է արմատապես փոփոխվի՝ հիմք ընդունելով ազգային շահերը, տարածաշրջանի առանձնահատկությունները, արդիական պահանջները և ազգային յուրահատկությունները: Սկզբի համար անհրաժեշտ է գրեթե ամբողջությամբ զտել ոլորտի քաղաքական ու հայեցողական պաշտոնյաներին, բարձրագույն հրամանատարական ու սպայական կազմին, զուգահեռաբար՝ պետության ձեռքում կուտակել բավարար միջոցներ՝ բանակի վերազինման ու արդիականացման, ինչպես նաև պաշտպանական արդյունաբերության կայացման համար: Եվ պետք է ստեղծել մասնագիտական ուղեղային կենտրոն՝ մեկը մեկից բխող երեք մակարդակի փաստաթղթերի՝ ազգային անվտանգության ռազմավարության, պաշտպանական ռազմավարության և ռազմական ռազմավարության մշակման համար, որոնց հիման վրա հնարավոր կլինի ձևավորել արդիական և մեր անվտանգային շահերն իրացնելու ունակ անվտանգային-պաշտպանական համակարգ:
 
-Հնարավո՞ր է՝ հենց այս խնդիրներով են պայմանավորված բանակում խաղաղ պայմաններում զոհերի թվի աճը:
 Ինչպիսի՞ փոփոխություններով և ի՞նչ քայլերով է հնարավոր փոխել իրավիճակը բանակում:
 
 Վերջին շրջանի մահվան դեպքերը, ի հավելումն այդ հիմնարար պատճառների, ունի նաև ներկայիս իրավիճակի հետ կապված ուղիղ պատճառ: Արցախում կա աննախադեպ և դրանով հանդերձ՝ վտանգավոր ընտրական ակտիվություն, որի մեջ գլխովին ներքաշված է տեղի մաֆիան: Եվ մաֆիան ընտրական գործընթացում ներգրավել է նաև հրամանատարական կազմին, որ իր գործը թողած՝ օրնիբուն զբացված էր քաղաքական ինտրիգներով և վազվզոցով, ուստի զորքը մնացել էր անտեր և առկա կրիմինալը գլուխ էր բարձրացրել: Հատկապես լարված էր մինչ փետրվարի 15-ն ընկած ժամանակահատվածը, քանի որ նախագահների և պատգամավորների թեկնածուների առաջադրման փուլն էր և ուժերի վերադասավորումներ էին տեղի ունենում, որին մասնակցում էին նաև հրամանատարները: Մահվան դեպքերը հենց այդ շրջանում տեղի ունեցան: Փետրվարի 15-ից հետո, երբ թեկնածուների առաջադրումներն ավարտվեցին, հրամանատարները հիմնականում վերադարձան իրեն գործին, և զորքի կյանքը փոքր-ինչ հունի մեջ ընկավ: Սակայն, եթե պայքարը թեժանա, նույն անկառավարելի վիճակը կրկնվելու է՝ դրանից բխող ծանր հետևանքներով:
 
Բանակում մահվան դեպքերը նախ նվազեցնելու, ապա նաև բացառելու համար, արդեն ասացի, որ առաջին քայլը պետք է լինի ղեկավար և հրամանատարական կազմի զտումը, ինչպես նաև՝ մեղավորների բացահայտումն ու պատասխանատությունը: Այս միջոցառումը պետք է իրականացվի նաև հետաքննչական ու քննչական մարմիններում և դատախազությունում: Հաջորդները, որ կփոխարինեն նրանց, պետք է իմանան, որ կրկնության դեպքում շատ ավելի խիստ են պատժվելու:
 
Բնականաբար, անհրաժեշտ են համակարգային, որոշ դեպքերում՝ երկարաժամկետ և/կամ մշտական միջոցառումներ, այդ թվում՝ կրթական և մշակութային, որպեսզի բանակում հաստատվի զորական եղբայրության մթնոլորտ:
 
-Անդրադառնանք Փաշինյան-Ալիև Մյունխենյան հանդիպմանը, արդյո՞ք վարչապետը ճիշտ ռազմավարություն է ընտրել Արցախյան հարցի վերաբերյալ:
 
Արցախի հարցը գետնի վրա լուծված է: Պարզապես այդ լուծումը հարկավոր է արձանագրել և ամրագրել: Արցախի հարցի լուծումը հայկական հարցի, ՀՀ հարցի լուծման օրգանական բաղադրիչն է: Քանի դեռ պետության պաշտոնական հայեցակարգի հիմքում Հայկական ԽՍՀ-ի, այլ ոչ թե 1918 թ. Հանրապետության իրավահաջորդությունն է, Արցախի հարցի լուծումը ոչ միայն կմնա կիսատ, այլև հետզհետե կվերածվի ինքնիշխանության ու պետականության հիմնական մարտահրավերի: Հնարավոր չէ մնալ Հայկական ԽՍՀ-ի, այսինքն՝ Լենին-Աթաթուրք դաշինքի և ստալինյան սահմանների իրավահաջորդ և դուրս գալ դավաճանական ուղուց ու ազգային շահ սպասարկել: Առայժմ Փաշինյանը նախկինների գծած այս ուղին չի մերժել, ուստի ստիպված է դիմակայել իր առջև դրված դավաճանական առաջարկներին և նախորդների նման խրվել ճահճի մեջ:
Սխալ հայեցակարգը չի կարող ծնել ճիշտ ռազմավարություն: Հարկավոր է սթափվել և որդեգրել 1918 թ. Հանրապետության իրավահաջորդության վրա հիմնված իրավաքաղաքական հայեցակարգը, որից կծնվի Լենին-Աթաթուրք դաշինքով ու ագրեսիայով Հայաստանի Հանրապետության օկուպացված տարածքը դեօկուպացիայի ենթարկելու ռազմավարություն: Այդպիսի ռազմավարությունը մեզ ներկայիս պաշտպանվողի դիրքից կբերի պահանջատիրոջ դիրքի, կազատի մեզ Արցախի կեղծ անկախության ու սուբյեկտացման համար անիմաստ և ի վնաս մեզ ջանքեր գործադրելուց: Դրա փոխարեն՝ հնարավորություն կտա ընդամենը զբաղվել Արցախը որպես ՀՀ դեօկուպացված տարածք ՀՀ տարածքում և իրավազորության ներքո ինտեգրելու խնդիրներով: Նման իրավիճակում Մինսկի խումբը կարող է և պետք է կատարի իր միջնորդական և կայունարար դերը՝ հնարավոր լարումներից խուսափելու և տարածաշրջանում խաղաղություն հաստատելու համար:
Միշտ պետք է նկատի ունենանք, որ Արցախի կեղծ անկախությունը շատ ավելի խոցելի է դարձնում մեզ և մեծացնում է պատերազմի հավանականությունը:
 
-Իշխանությունների ո՞ր քայլերն են, որոնց դեմ եք կտրուկ, և արդյո՞ք հանդիպումներ, քննարկումներ չեք ունենում նրանց հետ: 
 
Համակարգային փոփոխությունների փոխարեն տեղային և ժամանակավոր լուծումներ ենթադրող բոլոր քայլերը:
Առաջին տեղում, իհարկե, սև-սպիտակի արհեստական ձևաչափն է, որը նա ամեն գնով պահպանում է իր համար նախկինների ֆոնի վրա հարմարավետ դիրք ապահովելու նպատակով: Սրա հետ սերտորեն կապված է նախկինների 5-րդ շարասյան նկատմամբ թավշյա վերաբերմունքը, ինչը հղի է ռևանշով և պետականության համար ռեալ վտանգներով:
 
Աիդա Կիրակոսյան
Հետևե՛ք -ին Youtube-ում`
Hamas-run health ministry says Gaza death toll surpasses 32,600Fidan received delegation of Armed Services Committee of US House of Representatives in AnkaraDirector General of Ucom took part in a recruiting conferenceArmenian woman appointed to position of Minister of Foreign Affairs of PalestineArab countries are ready to fully recognize Israel in a future deal: BidenUkraine needs help now due to high risk of Russian offensive in June: ZelenskyJapan deaths linked to red yeast rice supplements rise to 5British army allows beards ending a 100-year banGevorg Papoyan presented Crossroads of Peace initiative to Deputy Foreign Minister of KoreaUS provides Maryland $60 million to start rebuilding collapsed Baltimore bridgeApple will present new iPad Pro and iPad Air tablets in early May: What changes will they have?Selling Sunset TV series’ star chooses strange, revealing outfit for playing golfOil Prices UpWe have a duty to help Armenia in the fight against the aggressor - Anne-Laurence PetelEuropean Council's Political and Security Committee Members to visit ArmeniaAbu Dhabi plans to create paradise for gamers: World's first eSports islandNature Neurology: Chemicals in baby wipes can damage brain structures, study showsArmenia government makes allocations to hold events for Parajanov, Aznavour 100th birth anniversariesArmenia to provide $300,000 to Japan for earthquake reliefArmenia MP: Euronest called on EU to increase humanitarian, financial aid for forcibly displaced Karabakh childrenQatar Airways has introduced first virtual flight attendant operating in AIYerevan ex-mayor Hayk Marutyan is founding political party‘Europeans for Artsakh’ discusses upcoming actions toward protecting Karabakh’s interestsKim Kardashian is sued over furnitureForeign firms' losses from exiting Russia top $107 billion: ReutersConsistent support to 16 Armenian Educational Institutions Operating in LebanonPutin says Russia will not attack NATO countries, but F-16s will be legitimate targets “wherever they might be located”Pashinyan: Some circles forcibly displaced from Karabakh are taking steps that create threat to Armenia’s securityState Department disagrees with Azerbaijan comments on upcoming US-EU-Armenia meetingNo official versions of Crocus City Hall terror attack voiced yet, PeskovNewspaper: Generals are gone, Armenia PM has decided to hand over some Tavush Province settlements to AzerbaijanDeath toll from Crocus City Hall attack reaches 143Secretary Blinken and USAID Administrator Power will join a U.S.-EU trilateral meeting with ArmeniaVolvo launches its last diesel carRevisit the Tom Hanks Oscars acceptance speech that Spielberg called ‘incredible’CONCACAF Nations League final between US men’s team and Mexico stopped twice by ‘discriminatory chanting’Argentina’s Milei bans gender-inclusive language in official documentsLukashenko undermines Putin’s Ukraine claim on Moscow concert hall attackSteven Spielberg: ‘The echoes of history are unmistakable in our current climate’Russia MFA spox: We do not use the term ‘Zangezur corridor’Armenia does not join CSTO statement condemning terrorist attack in Moscow RegionWhich Samsung smartphones will receive AI functions tomorrow?Deputy Speaker Hakob Arshakyan discusses Yerevan-New Delhi direct flights with Indian counterpartCentral Bank of Armenia: exchange rates and prices of precious metalsRA NA delegation meets with UAE delegation within the framework of 148th Assembly of Inter-Parliamentary UnionUS and South Korea want to block oil supplies to North KoreaCharity dinner: “Successful Businesswomen Support Novice Women Entrepreneurs”Parliament speaker: No part of Armenia territory is subject to negotiationFrance-Armenia friendship group of National Assembly of France visited Armenian Genocide MemorialAraratBank places its 27th issue of dollar bonds
Most Popular