Նոր Հայաստանի պառլամենտական դիվանագիտության ողջ «պերճանքը»

ՀՀ-ում Ազգային ժողովի արտահերթ ընտրություններից հետո սահմանված կարգով ձևավորվեցին նաև միջխորհրդարանական պատվիրակություններ, այդ թվում` Եվրոպայի խորհրդի Խորհրդարանական վեհաժողովում հայկական պատվիրակությունը, որը գլխավորում է նախկին փոխարտգործնախարար Ռուբեն Ռուբինյանը: Թե ինչ ՕԳԳ ունի այդ պատվիրակությունը իր աշխատանքներում` կարելի է եզրակացնել հակահայկական բանաձևերի թվից, որոնք հեղափոխությունից հետո շրջանառվում են ԵԽԽՎ-ում: Վերջին օրինակներից մեկը՝ Եվրոպական խորհրդարանի ԵՄ-Հայաստան, ԵՄ-Վրաստան, ԵՄ-Ադրբեջան խորհրդարանական համագործակցության հանձնաժողովի եվրոպական պատվիրակության ղեկավարի, Հայաստանի և Ադրբեջանի հարցերով Եվրոպական խորհրդարանի զեկուցողների համատեղ հայտարարությունն էր ամիսներ առաջ, որի համաձայն` Հայաստանը փաստացի օկուպանտ երկիր է համարվել, այն պատճառով, որ ցանկանում է Հայաստան-Արցախ նոր ճանապարհ կառուցել: Նախկինում նմանատիպ երկու ճանապարհներ են կառուցվել, սակայն Հայաստանը օկուպանտ պետություն չի համարվել, տարածքներն էլ չեն կնքվել իբրև օկուպացված: Ի՞նչ էր արել հայկական պատվիրակությունը նման զարգացումները կանխելու համար: Թերևս ոչինչ. պատվիրակության ղեկավարը անչափ զբաղված էր, նա ժամանակ չունի զբաղվել ադրբեջանական լոբբինգին հակազդելով, շատ ավելի օրակարգային էր ներքաղաքական ընդդիմախոսների դեմ պատվիրված ստատուսներ ձոնելը:

2019 թվականի հուլիսի 4-8-ը Լյուքսեմբուրգում ընթացող ԵԱՀԿ Խորհրդարանական վեհաժողովի (ԽՎ) տարեկան ամառային 28-րդ նստաշրջանին Քաղաքական և անվտանգության հարցերի հանձնաժողովում քննարկման էր դրվել Ալան Ֆարելի հեղինակած «Անվտանգության ապահովման հարցում կայուն զարգացման ապահովում. խորհրդարանների դերակատարությունը» խորագրով զեկույցը: Փաստաթղթում կային հակահայկական ձևակերպումներ: Պատվիրակության ղեկավարը Հայկ Կոնջորյանն է: 

2020 թվականի մայիսի 19-ին Եվրոպական խորհրդարանի Արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովն ընդունել է  մի բանաձև, որը, մեղմ ասած, չի բխում Հայաստանի ու Արցախի շահերից։ «Եվրոպական պառլամենտի հանձնարարականը Խորհրդին, Հանձնաժողովին և Հանձնաժողովի փոխնախագահին/ Գերագույն հանձնակատարին` Արևելյան գործընկերության արտաքին քաղաքականության և անվտանգության քաղաքականության գծով 2020 թվականի հունիսյան գագաթնաժողովի կապակցությամբ» բանաձևի նախագծում, մասնավորապես, ասվում է․ «Վերահաստատել ԵՄ հանձնառությունը ԱլԳ երկրների ինքնիշխանությանը, տարածքային ամբողջականությանը և քաղաքական անկախությանը իրենց միջազգայնորեն ճանաչված սահմաններում և սատարել այս սկզբունքները ամբողջապես պարտադրելուն ուղղված նրանց ջանքերին» 

Երեկ էլ պարզ դարձավ, որ  որ հայ ռազմագերիների վերադարձի ձգձգման հարցը չի ներառվել ԵԽԽՎ ձմեռային նստաշրջանի լիագումար նիստի օրակարգում: Հիշեցնենք՝ նիստի ընթացքում հայ ռազմագերիների վերադարձի անհիմն ձգձգման մասին հրատապ քննարկում կազմակերպելու առաջարկ էր ներկայացվել: Վեհաժողովի պատվիրակների մեծ մասը կողմ է քվեարկել ռուսաստանցի ընդդիմադիր գործիչ Ալեքսեյ Նավալնիի հարցով հրատապ քննարկում կազմակերպելու մասին առաջարկին: 

Չթվենք ԵԽԽՎ-ում և միջազգային մյուս կառույցներում հեղափոխությունից հետո արձանագրած ձախողումները, դրանք չափվում են տասնյակներով: Համեմատականի համար պարզապես նշենք, որ նախորդ տարիներին ԵԽԽՎ-ում հակահայկական բանաձևերը նույնքան եզակի էին, որքան պրոֆեսիոնալները գործող իշխանությունների կազմում: Նման ընդամենը երեք դեպք կարելի է հիշել, որոնք սակայն, հետագայում չեզոքացվել են հայկական պատվիրակության ակտիվ ջանքերի և աշխատանքի շնորհիվ:

Այս թեմայով Արցախի Քարինտակ գյուղը Ադրբեջանը լիովին ջնջել է հողի վրայից Սոնա Ղազարյանը ելույթ է ունեցել ԵԽԽՎ նստաշրջանում Ադրբեջանը քանդել է օկուպացված Շուշիի «Կանաչ ժամ» եկեղեցին ԵՄ–ում արձագանքել են Արցախից ռուս խաղաղապահների վաղաժամ հեռանալուն Ադրբեջանի իշխանությունները պետք է գնան որոշակի զիջումների․ ԵԽԽՎ Ադրբեջանի հարցով համազեկուցող Պետդումայում ռուս խաղաղապահների առաքելությունն անվանել են «լիովին կատարված» Խաղաղապահների դուրսբերումը ՀՀ ղեկավարի կողմից ԼՂ–ն Ադրբեջանի կազմում ճանաչելու հետևանք է. Կարասին Արցախցիները միջազգային ո՞ր երաշխիքի տակ պիտի վերադառնան Արցախ․ Մխիթարյան Ադրբեջանում հայտարարել են, թե մեկնարկել է Արցախից խաղաղապահների դուրսբերման գործընթացը Վերջին տարիներին հայ-վրացական հարաբերությունները հասել են զարգացման նոր մակարդակի. Ռուբեն Ռուբինյան