Ռեստորաններում ծխելու արգելքը՝ կոնֆլիկտի պատճառ. նոր օրենք՝ ի նպաստ առողջությա՞ն, թե՞ ի վնաս
ՀասարակությունՄարտի 15-ից ուժի մեջ մտնող օրենքը, ըստ որի՝ բացօթյա սրճարաններում և ռեստորաններում ծխելը կարգելվի, կարելի է բնութագրել մեկ արտահայտությամբ՝ պայքար է ծխողների դեմ: Այս մասին ԼՈՒՐԵՐ.com -ի հետ զրույցում ասաց Հանրային սննդի ոլորտի փորձագետ, «Ռեստորանների ասոցիացիա» ՀԿ հիմնադիր Աշոտ Բարսեղյանը: Նա նշեց, որ քիչ թե շատ տրամանաբանություն ունեցող երկրները սահմանափակումները մտցնում են աստիճանաբար, իսկ մեզ մոտ պատկերն ամբողջովին այլ է.
«Առողջապահության նախարարությունը, ինչպես միշտ, ինչ-որ բան է հորինել ու շատ արագ, առանց որևէ մեկի կարծիքը հաշվի առնելու իրականացրել անտրամաբանական օրենք, ըստ որի՝ առաջին հերթին ոտնահարվում են տնտեսվարողի իրավունքները, հետո խախտվում է որոշ տնտեսվարողների արդար տնտեսական մրցակցության սկզբունքը, ինչպես նաև այս ամենի հետևանքով կսկսեն ի հայտ գալ կոռուպցիայի բազմաթիվ դեպքեր»,- նշեց նա:
Վերջինս այն կարծիքին է՝ անթույլատրելի է ամբողջ պատասխանատվությունը գցել տնտեսվարողի վրա, որը չի կարող հետևել թե բարձր սպասրկմանը և թե մարդկանց չծխելուն. «Այդ օրենքը անիրագործելի է, այն հնարավոր չէ իրականություն դարձնել: Տնտեսվարողը իր տարածքում չի կարող ոստիկանական գործունեություն, ինչպես նաև, ստուգող մարմնի ֆունկցիա իրականացնել, քանի որ դա մեր գործառույթը չէ, բայց ուղիղ պատասխանատվությունը ընկնում է հենց մեզ վրա»,- նկատեց Աշոտ Բարսեղյանը:
Նա ասաց, որ այդ օրենքում կան մի շարք բացթողումներ, որոնցից մեկն էլ հենց վերաբերում է էլեկտրոնային ծխախոտներին. «Այս օրենքը ամբողջովին հաշվի չի առնում ամբողջ աշխարհում տեղի ունեցող գիտական զարգացումը: Եթե մենք խոսում ենք, այսպես կոչված, «ալտերնատիվաներից»՝ էլեկտրոնային ծխախոտներից, ապա դրանք ամբողջովին անտեսված են օրենքում, բայց ամեն դեպքում դրանց օգտագործման համար սահմանված է տնտեսվարողների համար տուգանք: Օրինակ՝ 2000 հոգանոց ռեստորանում, երբ մարդիկ օգտագործեն էլեկտրոնային ծխախոտ, որն, ի դեպ, ծուխ չի արտազատում, մենք ինչպե՞ս ենք դա նկատելու: Այսպիսով այդ օրենքը դառնում է անիրագործելի, քանի որ հնարավոր չէ միանգամից ստուգել և վերահսկել բազմամարդ խնջույքները»,- պարզաբանեց մեր զրուցակիցը՝ հավելելով, որ այն ուղղակի օրենք է, օրենք ընդունելու համար, որը ոչ մի աղերս չունի առողջ դատողության հետ:
Ըստ Աշոտ Բարսեղյանի՝ այդ օրենքի ընդունումը մի շարք ռեստորաններում և սրճարաններում կարող է միջադեպերի պատճառ հանդիսանալ. «Ծխախոտով մարդ «բացահայտելու» ժամանակ, ի՞նչ պետք է անենք, զանգահարենք ոստիկանություն: Ենթադրենք հարսանիք է կամ որևէ այլ խնջույք, որտեղ կան նաև քրեական աշխարհի ներկայացուցիչներ, որոնք ցանկանում են ծխել և ռեստորանը փորձում է արգելել դա, դուք պատկերացնում եք, թե ինչ հետևանքներ կարող են լինել այդ ամենից հետո: Մենք ռեստորանում ստեղծում ենք լարվածության մթնոլորտ, արդյոք սա մեզ պետք է, արդյոք դա է առողջության համար պայքարը...»,- նշեց նա՝ այդ օրենքում առողջությանը վերաբերող ոչ մի բաղադրիչ չնկատելով:
Հետաքրքրվեցինք, թե, ինչպես մեր զրուցակիցն է նշում, եթե իշխանությունը պայքարում է ծխողների դեմ, ապա ո՞րն է շահը, չէ որ վաճառված ծխախոտի գումարները գնում են հենց պետբյուջե, Աշոտ Բարսեղյանը պատասխանեց, որ այստեղ անտեսված է ՀՀ տնտեսական շահը. «Առողջապահության համակարգի մեր պատասխանատուները ղեկավարվում են Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության ուղիղ հրահանգներով՝ անտեսելով ՀՀ տնտեսական շահը: ՀՀ ԱՆ-ն ընդունում է մի օրենք, որը իրենց պարտադրել է ԱՀԿ-ն և հաշվի չեն նստում պետության տնտեսական ոչ մի բաղադրիչի հետ»,- նշեց նա:
Հարցին, թե ինչ քայլերի են պատրաստվում գնալ, նա պատասխանեց, որ մոտ օրերս Ազգային ժողովում ունենալու են մեծ քննարկում, սակայն հույս չունի, որ դրանից որևէ բան կարող է փոխվել. «Այդ օրենքի մեջ վիճարկելի և անտրամաբանական կետերն այնքան շատ են, որ մենք դրանց պատրաստվում ենք անդրադառնալ ԱԺ տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովի նիստում, այլ ճանապարհ չկա: Քննարկմանը ներկա են գտնվելու մարդու իրավունքների պաշտպանը, սպառողների իրավունքի պաշտպանը, գործատուների, ռեստորանների, հյուրանոցների միությունը և այլք: Հիմա հիմնավոր փաստերի հավաքագրման փուլում ենք, սակայն չեմ կարծում, թե այդ հանդիպումը որևէ բան կփոխի, քանի որ գիտենք, որ մեկ հոգին է հրահագներ տվողն ու որոշումներ կայացնողը»,- եզրափակեց Աշոտ Բարսեղյանը:
Զվարթ Պետրոսյան