Ի՞նչ ազդեցություն է ունենում ռուս-ուկրաինական պատերազմը Հայաստանի տնտեսության վրա

Ռուս-ուկրաինական պատերազմի ազդեցությունը Հայաստանի տնտեսության վրա կարող է իր վատ ազդեցությունն ունենալ տարբեր ուղղություններով: Այս մասին ԼՈՒՐԵՐ.com -ի հետ զրույցում ասաց տնտեսագետ Արմեն Քթոյանը՝ նշելով այդ ուղղությունները:

Նա նշեց, որ Ռուսաստանից Հայաստան մեծածավալ դրամական հոսքեր կան, օրինակ՝ ֆիզիկական անձանց կողմից ուղարկվող և այդ հոսքերը դրամով արտահայտված կրճատման վտանգի առաջ են. «Դա նշանակում է, որ այդ մասով մեզ մոտ տեղի կունենա բնակչության գնողունակության որոշակի նվազում: Ռուսաստանից, եթե տարեկան ուղարկվում է 800-1 մլրդ դոլարի տրանսֆեր, հիմա արդեն այդ գումարը էականորեն կկրճատվի և դա ուղղակիորեն կանդրադառնա մեր տնտեսության պահանջարկի, տնտեսական ակտիվության վրա և այլն»,- ասաց տնտեսագետը:

Ըստ վերջինիս՝ երկրորդ լուրջ խնդիրը վերաբերում է արտահամանը: Արմեն Քրոյանը ընդգծեց, որ Ռուսաստանի հետ առևտրի արտահաման աճի տեմպը անցյալ տարի 20%-ից ավելի է եղել, սկայն հիմա ռուբլու արժեզրկմամբ մեր ապրանքները Ռուսաստանում ինքնաբերաբար թանկանում են. «Այս ամենն արդեն իսկ լուրջ խնդիրներ է ստեղծում ապրանք արտահանողների համար: Հրապարակումներ կան այն մասով, որ առանձին կազմակերպություններ առկախում են իրենց արտահանումային պարտավորությունների կատարումը կամ պատրաստի արտադրանքի որոշ ծավալներ նախընտրում են չարտահանել, սպասել, տեսնելու՝ ինչ կլինի»,- ասաց մեր զրուցակիցը՝ հավելելով, որ սա նշանակում է նաև, որ մեր արտահանողները Ռուսաստանում իրենց շուկաները ընդլայնելու հնարավորություն չեն ունենա, ընդհակառակը՝ կրճատման ալիքի սպառնալիքի տակ կհայտնվեն:

Մեր զրուցակիցը նկատեց, որ խնդիր կա նաև ներդրումների հետ կապված. նման անկայուն իրավիճակում ռուսական ընկերությունները կարող են վերանայել արտերկրում, այդ թվում, Հայաստանում իրենց ներդրումային նախագծերը, սահմանափակել կամ հետաձգել դրանք. «Հայաստանում Ռուսաստանը, ըստ էության, խոշորագույն ներդրողներից է, եթե ոչ ամենախոշորը: Իսկ թե հստակ ինչ ծավալի կլինի այս պատերազղմի ազդեցությունը ՀՀ տնտեսության վրա՝ դժվար է ասել, կախված է նարնից, թե ինչ տևողություն կունենա այս կոնֆլիկտը»,- աաց Արմեն Քթոյանը:

Թվարկելով ռուս-ուկրաինական պատերազմի մի շարք բացասական ազդեցությունները ՀՀ տնտեսության վրա՝ տնտեսագետը մեկ դրական կետ գտավ. «Հայաստան ներմուծված ապրանքի 30%-ից ավելին ռուսական ծագում ունի և ռուբլու արժեզրկմամ, ռուսական ապրանքները մեզ մոտ էլ ավելի էժան կդառնան: Մի կողմից մեր սպառողները ավելի էժան ռուսական ապրանքների ձեռքբերման հնարավորություն կունենան, բայց մյուս կողմից էլ մեր տեղի արտադրողները արդեն շատ ավելի մեծ դժվարությունների կհանդիպեմ ռուսական ներկրողների հետ մրցակցելու հարցում»,- ընդգծեց փորձագետը:

Վերջինս առաջարկեց նաև տնտեսական նմանատիպ խնդիրների համար ավելի երկարաժամկետ լուծում. «Մենք պետք է ավելի ու ավելի նվազեցնենք մեր տնտեսության կախվածությունը օտարերկրյա տրանսֆերմներից, և պետք է ավելի բազմազանեցնենք թե՛ մեր արտահաման ուղղությունները, և թե՛ մշակող արդյունաբերությունը՝ դրանում շեշտադրում անելով ավելի մեծ ավելացած արժեք ունեցող արտադրությունների վրա»,- ասաց նա: 

Փորձագետը հավելեց, որ ստեղծված իրավիճակը կարելի է ծառայեցնել նաև ի շահ Հայաստանի, այսինքն՝ Ռուսաստանը, արևմտյան մի շարք երկրների կողմից ստանալով տնտեսական պատժամիջոցներ, փակ կլինի զբոսաշրջիկների համար և փոխարենը նրանք կայցելեն Հայսատան. «Նախորդ փորձը ցույց տվեց, որ սահմանափակումների պայմաններում ռուս զբոսաշրջիկների մի հատված կար, որը որպես այլ ուղղություն դիտարկեց Հայաստանը. այս անգամ ևս դա կարող է աշխատել: Այո՛, մենք կարող ենք թե՛ բիզնեսում, թե՛ ֆինանսական հատվածում և թե՛ առանձին ծառայությունների, այդ թվում, զբսաշրջության մեջ որպես այլընտրանքային դերակատարում ունենալ, բայց մյուս կողմից էլ մեր զբոսաշրջության բլոկում ազգային, խորքային խնդիրներ ունենք գնի և ենթակառուցվածքների հետ կապված: Այնպես չէ, թե զբոսաշրջիկների ինչպիսի հոսքեր էլ լինի, մենք կկարողանանք դրանք սպասարկել, սակայն Ռուսաստանի տնտեսական պատժամիջոցների հետ կապված՝ չենք կարող բացառել զբոսաշրջիկների մեծ խմբերի Հայաստան գալը»,- եզրափակեց փորձագետը:

Զվարթ Պետրոսյան

Այս թեմայով Քաղաքացիական պատերազմ են հրահրում․ արշավ Եկեղեցու և Կիրանցում ակցիայի մասնակիցների դեմ Բանակցողը պետք է փոխվի, հակառակ դեպքում սա պատերազմ է ժողովրդի դեմ, Ալիևն իր մարդուն է նշանակել Փաշինյանը Ալիևի դեսպանի կարգավիճակով սպառնում է հայ ժողովրդին, եթե չանենք կլինի պատերազմ. Սուրենյանց Սա պատերազմ է մեր ինքնության դեմ, ոչ թե ուղղակի տարածքի խնդիր, մեզ ծնկի չեն բերելու. Արսեն Գրիգորյան (տեսանյութ) Իսրայելը հայտարարել է, որ պատերազմ չի ցանկանում Իրանի և Լիբանանի հետ, բայց հարձակման դեպքում պատրաստ է դրան Եթե պատերազմ լինի, այդ պատերազմը բերելու է Նիկոլ Փաշինյանը. Սաղաթելյան Թաիլանդում «պատերազմ» է սկսվել կապիկների խմբերի միջև (տեսանյութ) Պատերազմում կյանքեր փրկած կին հրամանատարը․ ՀՀ ՊՆ–ն տեսանյութ է հրապարակել Դե յուրե հատուկ ռազմական գործողություն է, դե ֆակտո՝ պատերազմ. Պեսկովը՝ Ուկրաինայի մասին Փաշինյանը ժողովրդին ասում է՝ հետ չգնաք, պատերազմ է սկսվելու, բայց չկա քարտեզ ու համաձայնագիր