«Միջանցք» և խաղաղության պայմանագիր. ով ինչպես է մոլորեցնում հանրությանը

Վերջին շրջանում տպավորություն է ստեղծվում, որ Հայաստանի իշխանությունները չունեն մեկ հստակ դիրքորոշում այն մասին, թե արդյոք Թուրքիային և Ադրբեջանին Հայաստանի տարածքով տրամադրվելու են միջանցքներ, որոնց մասին էլ վերջին շրջանում հաճախ են խոսում Էրդողանն ու Ալիևը: Մինչ վերջիններս հոխորտում են և սպառնում ուժով բացել այդ միջանցքները, ՀՀ իշխանությունները փորձում են մոլորության մեջ գցել հանրությանը` իրենց հակասական մեսիջներով:

Ընդամենը ամիսներ առաջ ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը հայտարարել էր`  «Թուրքիայի նախագահն օգտագործել է «միջանցքներ» տերմինը։ Ոչ թե եզակի, այլ հոգնակի՝ «միջանցքներ»։ Իսկ երբ ասվում է՝ «միջանցքներ», մենք հասկանում ենք մի քանի ճանապարհներ։ Դա մեր տրամաբանությանը շատ մոտիկ է։ Եվ եթե հնարավորություն լինի քննարկելու, երկխոսության հնարավորություն լինի, ապա, կարծում եմ, մենք լուծումներ կգտնենք։ Այսինքն` «միջանցքներ» մենք հասկանում ենք այսպես` Հայաստանում մի քանի ճանապարհներն օգտագործել»: Այսինքն՝ Գրիգորյանը չի հերքում, որ միջանցքներ և ճանապարհներ կարող են բացվել:

Բառացիորեն շաբաթներ առաջ էլ Գրիգորյանը հայտարարել է, որ  Հայաստանը երբեք չի քննարկել, չի քննարկում և չի քննարկելու միջանցքային տրամաբանությամբ որևէ հարց: Դիցուք՝ շաբաթներ  առաջ Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը հայտարարեց, որ մինչև այս պահը Հայաստանն ու Ադրբեջանն անկլավների հարց չեն քննարկել: «Մինչև այս պահն անկլավների հարց չի բարձրացվել: Կարելի է ասել, որ երկու կողմից էլ (Հայաստանի և Ադրբեջանի- խմբ)անկլավ կա, և դրանց տարածքները գրեթե հավասար են, երկու կողմն էլ լուռ է այս հարցում և այն դեռևս չի  քննարկվել: Մեր հույսն այն է և հնարավոր լուծման տարբերակն այն է, որ  Հայաստանի անկլավը թողնվում է Ադրբեջանին, Ադրբեջանի անկլավները, որոնք Հայաստանի տարածքում են, մնում են Հայաստանին: Իհարկե, կա այսպիսի հարց, թե ինչպես են դրանք առաջացել, որոնք շարունակում ենք ուսումնասիրել, բայց ընդհանուր երկարաժամկետ տարբերակը սա է»,- ասել է Գրիգորյանը։

Մինչդեռ ուշագրավ է, որ ընդամենը ամիսներ առաջ Գրիգորյանը այլ հայտարարություններով էր հանդես գալիս: Մասնավորապես՝ Արմեն Գրիգորյանը 2021 թվականի դեկտեմբերի 21-ին հայտարարել է՝ անկլավների հարց չկա, քանզի մեր ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ Հայաստանի տարածքում անկլավներ չկան: «Եղել են սովետական շրջանում տարբեր տարիներին տարբեր սովխոզների միջև տարածքների փոխանակում, բայց դրանք անկլավներ չեն: Ուստիև, կարծում եմ, որ սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացի արդյունքում Հայաստանի ներկայիս սահմանները առանձնապես չեն փոխվի, քանզի անկլավների հարց ՀՀ տարածքում առկա չէ, կա Արծվաշենի անկլավի հարցը, որը ներկայումս գտնվում է Ադրբեջանի տարածքում»,- հավաստել էր Անվտանգության խորհրդի քարտուղարը:

Նույն ժամանակ մեկ այլ դրվագում նա հայտարարել էր, որ իրավական հիմքով անկլավի հարց գոյություն չունի: «Մենք շարունակում ենք քննարկել, ուսումնասիրել այս հարցը, բայց այս պահին մեր ձեռքի տակ գտնվող ամբողջ ինֆորմացիոն փաթեթը, որը գոյություն ունի, այդ փաթեթներով որևէ իրավական հիմք չկա անկլավների հարցով։ Հնարավոր է համայնքի ղեկավարն ինչ-որ որոշում է կայացրել, կամ սովխոզի [советское хозяйство] ղեկավարն ինչ-որ որոշում է կայացրել, բայց դա իրավական հիմք չունի, իրավական հիմք ունեն այն փաստաթղթերը, որոնք գոյություն են ունեցել 20-ական թվականներից մինչև առնվազն 70-ական թվականները։ Այսինքն՝ մեր ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ այդպիսի հարց չկա», - ասել էր ԱԽ քարտուղարը։

Շատ հետաքրքիր է, թե ինչպես է ստացվում, որ նման բարձր և առանցքային պաշտոն զբաղեցնող անձը նման կարճ ժամանակահատվածում երկու իրարամերժ հայտարարություն է անում միջանցք տալու/չտալու վերաբերյալ:

Գրիգորյանից հետո չի մնում նաև փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը: Վերջինս փաստացի հերքում էր Ամեն Գրիգորյանին` հայտարարելով, որ անկլավները հանձնելու մասին քննարկում չկա: Ինչ վերաբերվում է այսպես կոչված` խաղաղության պայմանագրին, ապա փոխվարչապետը հայտարարում էր, որ Բաքվի և Երևանի մոտեցումները մի շարք հարցերի շուրջ հնարավոր է եղել համաձայնեցնել:

Այստեղ էլ փոխվարչապետին հերքում է արդեն վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը: Վերջինս պնդում է, որ Ադրբեջանը տորպեդահարում է հայկական կողմի առաջ քաշած բոլոր առաջարկները: Մյուս կողմից Փաշինյանը մեկ հայտարարում է, որ խաղաղության պայմանագրի համաձայնեցման գործընթաց է սկսել և ինքը ստորագրելու է մի փաստաթուղթ, որի համար իրեն դավաճան են անվանելու, այնուհետև ժամեր անց ինքն իրեն հակասելով և հերքելով պնդում է, որ նման փաստաթուղթ սեղանին չկա:

Այս ամենը, ըստ էության, ոչ այլ ինչ է, քան հանրության գլխի տակ փափուկ բարձ դնելու և ժամանակ ձգելու փորձ: Բացի այդ ակնհայտ է դառնում, որ ամեն պատահ և անպատեհ առիթներով սեփական հանրության հետ անկեղծ խոսելու կոչեր անող պաշտոնյաների մոտ այդ անկեղծության պաշարի ահռելի պակաս է նկատվում...

Այս թեմայով Տարածքների փոխանակման հարցը շատ լուրջ հանրաքվեի անհրաժեշտություն ունեցող հարց ա. Նիկոլ Փաշինյան Արծվաշենի սահմանազատում կլինի, երբ դե յուրե հիմնավորենք, որ այդ էքսկլավը Հայաստանի մաս է. Փաշինյան Առաջին անգամ Հայաստանը և Ադրբեջանը սեղանի շուրջ հարց են լուծել. Նիկոլ Փաշինյան ՌԴ-ն՝ ՀՀ անվտանգության միակ գարանտ. Արևմուտքի հեղինակավոր պարբերականների «անկեղծացումը» Անվտանգությո՞ւն, թե կուշտ որովայն. ՔՊ-ականների «առաջարկը»՝ ժողովրդին Տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ ներկայացվել է Բրյուսելյան հանդիպման վերաբերյալ զեկույց Ինչ աղետների է հանգեցնելու Փաշինյանի արկածախնդրությունը Փաշինյանը հայտնել է՝ ինչ է պետք հաջողակ պետություն ունենալու համար (տեսանյութ) «Ժողվարչապետը» տվեց-անցավ բոլորին. Փաշինյանի «կոմպլեքսներն» ու վախերը Փաշինյանը ՔՊ-ականների հետ նիստ է անցկացնում (տեսանյութ)