Ժամանակը ցույց տվեց, որ ռուսական խաղաղապահ առաքելությունը ևս երաշխիք չէ խաղաղության կամ անվտանգության ապահովման համար. քաղաքագետ
Քաղաքական«Իմ խորին համոզմամբ, եթե նույնիսկ որևէ էական բան փոխվի՝ ժամանակավոր լուծում է, որովհետև բոլոր դեպքերում լուծումը ես անձամբ տեսնում եմ ռազմաստրատեգիական պալիտետի վերականգման մեջ,- ԼՈՒՐԵՐ.com-ի հետ զրույցում ասաց քաղաքագետ Արա Պողոսյանը՝ անդրադառնալով այսօր Նիկոլ Փաշինյանի այն հայտարարությանը, թե հայ-ադրբեջանական հարցի լուծումը կարող ենք տեսնել միջազգային դիտորդական առաքելության տեղակայմամբ հայ-ադրբեջանական սահմանին:
«Այսինքն, քանի դեռ չկա բալանսի վերականգնում, ոչ միջազգային դիտորդական խմբերը, ոչ որևէ խաղաղապահ առաքելություն, երկարաժամկետ ժամանակահատվածում չեն կարող ապահովել հարցի լուծում: Մենք որոշ ժամանակ առաջ խոսում էինք, որ գոնե որևէ խաղաղապահ առաքելություն հաստատվի Արցախում, մենք կուենանք հարցի հանգուցալուծում: Հաստատվեց ռուսական խաղաղապահ առաքելություն, և ժամանակը ցույց տվեց, որ այն ևս երաշխիք չէ խաղաղության կամ անվտանգության ապահովման համար: Այսինքն ստացվում է, որ անվտանգության երաշխիք կարող է միայն լինել այն հանգամնանքը, եթե մենք իվիճակի լինենք վերականգնելու ռազմաստրատեգիական պալիտետը: Առանց սրա վերականգման՝ մենք երկարաժամկետ ժամանակահատվածում չենք ունենա հարցի լուծում, առաջին հերթին, չենք ունենա հարատև խաղաղություն և չենք ունենա երաշխավորված տարածքային ամբողջականության իրավունքի հաստատում,- նկատեց քաղաքագետը»:
Հարցին, թե արդյոք ՌԴ-ն դեմ չի արտահայտվի դիտորդական խմբի տեղակայմանը, Պողոսյանը նշեց.
«Ստեղծված իրավիճակում, բնականաբար, ՌԴ-ն ունի, կարծում եմ, իր պլանները տարածաշրջանի վերաբերյալ, բայց, ամեն դեպքում, կարծում եմ, որ սա ներկայացնելու խնդիր է, և հատկապես թե հայկական կողմը ինչպես կներկայացնի նմանատիպ խմբերի հաստատումը մեր սահմանին: Հնարավոր է ճշգրիտ դիվանագիտական աշխատանքի դեպքում ՌԴ-ն խոչընդոտ չտեսնի, և նմանատիպ առտաքելություն հաստատվի»,- ասաց նա:
Պողոսյանի խոսքով՝ այս քայլը մեզ կարող է միայն կարճատև ժամանակահատվածում արդյունավետություն տալ.
«Ընդորում, օգուտ տալ այն իմաստով, որ առնվազն հնարավորություն կստեղծվի արձանագրել թշնամու գործողությունների և ինտենսիվությունը և նախաձեռնողականությունը, բայց, կրկնեմ, երկարաժամկետ ժամանակահատվածում ես չեմ տեսնում հնարավորություն, որ այս քայլը կարող է բերել խաղաղության կամ հարցի լուծման: Սա ընդամենը միջանկյալ քայլ է, որի արդյունավետությունը նույնիսկ երաշխավորված չէ»,-ընդգծեց քաղաքագետը:
Միջազգային դիտորդական խմբի մեջ թե ինչ երկրներ կարող են ներգրավված լինել, Պողոսյանը ասաց, որ եթե խումբը ձևավորվի ԵԱՀԿ-ի ձևաչափով, ապա այն չի գործելու, քանի որ շահերի բախում կլինի.
«Եթե ՌԴ-ն դիտորդական առաքելության մեջ ներգրավված է լինում, էստեղ մենք հնարավոր է ունենանք շահերի բախում: Մասնավորապես մենք տեսանք, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի առաքելության իրականացման հետ կապված երկփեղկում առաջացավ՝ մի կողմից Ռուսաստան, մի կողմից Արևմտյան պետություններ՝ Ֆրանսիա և ԱՄՆ: Նախ ասեմ, որ եթե տարբեր բլոկների ներկայացուցիչներ են այստեղ հայտնվում, մենք ունենալու ենք միանշանակ չստացված պլատֆորմ: Մի կողմից ՌԴ, որը սպասարկելու է իր սեփական օրակարգը, մյուս կողմից՝ Արևմտյան պետություններ, որոնք սպասարկելու են իրենք արտաքին քաղաքականությունը և աշխարհաքաղաքական շահերը մեր տարածաշրջանում: Այսինքն, մենք ունենալու ենք պլատֆորմ, որի անաչառության շուրջ ևս կարելի է կասկածել: Բայց եթե լինի պլատֆորմ, որը, օրինակ՝ ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհրդի անդամ պետությունների ներկայացուցիչներից է՝ սա գուցե ինչ-որ տեղ մեզ հնարավորություն տա՝ հավատալու նման պլատֆորմի գործունեությանը: Իսկ եթե լինելու է այնպես, ինչպես մոտավորապես ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ձևաչափն է, կարծում եմ, որ չի գործելու, կամ գոնե՝ արդյունավետ չի լինի»,-ասաց քաղաքագետը:
Լուսինե Ալեքսանյան