Բաքվի վերջնական ընտրությունը՝ հօգուտ Ռուսաստանի, քիչ հավանական է. Մարկեդոնով

Անցած շաբաթ ԱՄՆ էր այցելել Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի ներկայացուցիչ Էլչին Ամիրբեկովը։ Այս իրադարձությունը գրեթե աննկատ մնաց, դրա լուսաբանումը հիմնականում սահմանափակվեց պաշտոնական մամուլի և ադրբեջանական լրատվամիջոցներում հրապարակումներով ու ինտերնետային ռեսուրսներում: Այս մասին սոցցանցերում գրել է ռուս քաղաքագետ Սերգեյ Մարկեդոնովը։

«Մի կողմից այս իրավիճակը հեշտությամբ բացատրելի է։ Ադրբեջանի դեպքում քաղաքականությունը հստակ անձնավորված բնույթ ունի։ Եթե ​​Իլհամ Ալիևը այցելեր ԱՄՆ, նրա այցի նկատմամբ ուշադրությունը մեծ կլիներ։ Սակայն նրա ներկայացուցչի ճամփորդությունը արժանի է մեծ ուշադրության։

Նախ, վերջին շրջանում և՛ փորձագետները, և՛ քաղաքական գործիչները խոսում են Բաքվի և Վաշինգտոնի միջև հարաբերությունների սառեցման մասին։ Ե՛վ Միացյալ Նահանգները, և՛ ԵՄ-ի նրա հիմնական դաշնակիցները կգերադասեն ղարաբաղյան ինտեգրման ավելի մեղմ մոդելը, քան 2023 թվականի աշնանը Ադրբեջանի կողմից իրականացված մոդելը։ Այդ պահից սկսած բազմաթիվ կոշտ հայտարարություններ հնչեցին՝ ուղղված երկու ուղղությամբ՝ «քաղաքական Արևմուտքի» երկրներից մինչև Բաքու, և հակառակը։ Ընդհակառակը, ակտիվացել են քննարկումները Ռուսաստանի Դաշնության և Ադրբեջանի ռազմավարական մերձեցման շուրջ։ Այս վարկածի համար դարձյալ մեջբերվել են երկու երկրների բարձրաստիճան պաշտոնյաների բազմաթիվ հայտարարություններ։ Ինչևէ, Ամիրբեկովը հանդիպումներ է ունեցել Ազգային անվտանգության խորհրդի, Պենտագոնի, Պետդեպարտամենտի, Կոնգրեսի բարձր ներկայացուցիչների, ազդեցիկ փորձագետների և լրատվամիջոցների դեմքերի հետ։

Նրա կողմից հնչել են բոլոր թեզերը, որոնք սկզբունքորեն կարևոր էին Բաքվի համար։ Դրանցից ամենակարևորը, թերևս, Հայաստանի հետ խաղաղության համաձայնագրի կնքման նախադրյալներն են։ Ինչպես իր ղեկավարը, Ամիրբեկովը հայտարարեց հարևան երկրի Հիմնական օրենքում բարեփոխումների անհրաժեշտության մասին։ Այնպես չէ, որ Ադրբեջանին չի հետաքրքրում Հայաստանում ժողովրդավարության մակարդակը. Բաքուն շահագրգռված է, որ Երևանը հրաժարվի «Մեծ Հայաստանի» գաղափարին վերադառնալու ցանկացած փորձից, որը դուրս կգա նախկին Հայկական ԽՍՀ-ի շրջանակներից։ Նախկինում, այսպես կոչված, «ֆուտբոլային դիվանագիտության» ժամանակ, նման մտքեր են արտահայտել պաշտոնական Անկարայի ներկայացուցիչները։ Ավելի կոկիկ ձևով, իհարկե: Սակայն 2008-2009 թվականներին տարածաշրջանային ուժերի հարաբերակցությունն այլ էր։ Այն ժամանակ Հայաստանն իրեն շատ ավելի վստահ էր զգում, քան այսօր։

Երկրորդ, պետք է հասկանալ, որ Բաքվի համար Ռուսաստանի օգտին որոշ վերջնական ընտրություն՝ Արևմուտքի հետ հարաբերությունների «սառեցմամբ» քիչ հավանական է։ Ադրբեջանը ՆԱՏՕ-ի անդամ Թուրքիայի ռազմավարական դաշնակիցն է (թեև Դաշինքում ինչ-որ «յուրահատկություն» ունի): Բաքուն շահագրգռված է նաև ԱՄՆ-ի մեկ այլ դաշնակից Իսրայելի հետ ռազմատեխնիկական համագործակցության ամրապնդմամբ։ Բայց, ընդհանուր առմամբ, Արևմուտքը հետաքրքրում է Բաքվին։ Ոչ միայն անվտանգության և աշխարհաքաղաքական նկատառումներից ելնելով, այլ նաև տնտեսական (հատկապես էներգետիկ):

Չպետք է մոռանալ, որ նոյեմբերին Ադրբեջանը պատրաստվում է ընդունել կլիմայական միջազգային ֆորում, որը միջազգային ասպարեզում ներկայացվում է՝ որպես երկրի կարևոր ձեռքբերում։ Այս ֆոնին ԱՄՆ-ի հետ վիճելը համարվում է ոչ շահավետ։ Բայց, միևնույն ժամանակ, ինչպես տեսնում ենք, Բաքուն Վաշինգտոնին առաջարկում է Երևանի հետ հաշտեցման բավականին կոշտ տարբերակ։ Պրագմատիկությունը չի ջնջում այս կոշտ գիծը»,- գրել է քաղաքագետը։

Այս թեմայով Տոկաևը տարածաշրջանների համագործակցությունն անվանել է Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների կարևոր մաս Հրապարակվել է Հայաստանի ազգային հավաքականի վերջնական հայտացուցակը Լատվիայի դեմ խաղում. ովքեր են դուրս մնացել Բաքվի հետ հարաբերություններում ԵԽԽՎ-ն անցել է կարմիր գիծը. Ալիև Մոսկվան երբեք չի հրաժարվել Երևանի և Բաքվի միջև «ազնիվ միջնորդի» դերից. Կոպիրկին «Հրապարակ». Ինչու է Փաշինյանը կրկին վերադառնում Ռուսաստանի գիրկը Ռուսաստանի ավիացիոն ակտիվության պատճառով՝ Լեհաստանն օդ է բարձրացրել իր կործանիչները ՌԴ խաղաղապահների և քաղաքացիների դեմ ցանկացած սադրանք կդիտարկվի` որպես հարձակում Ռուսաստանի վրա. Զախարովա Էրդողանն ընդունել է Ռուսաստանի հրավերը Ֆինլանդիան մտադիր է Ռուսաստանի հետ սահմանի ցանկապատն ավելի բարձր դարձնել Լեռնային Ղարաբաղը զոհաբերեցին թե՛ Հայաստանի, թե՛ Ռուսաստանի, թե՛ արեւմտյան երկրների իշխանությունները. «Հայաքվե»