Փաշինյանը պետք է դասեր քաղի ՆԱՏՕ–ի ստանդարտներին վստահած հետխորհրդային երկրների դառը փորձից

Դեռ նախորդ տարվա նոյեմբերին պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանն ԱԺ-ում հայտարարել էր, որ բանակում նախաձեռնվել է համազգեստի փոխարինման գործընթացը և միջազգային գործընկերների հետ աշխատանք է տարվում։ Այսօր արդեն ՊՆ-ից որոշ մանրամասներ են հայտնել՝ նշելով, որ հայկական բանակի համար նախատեսված նոր համազգեստը հաշվի է առնելու ՆԱՏՕ-ի չափորոշիչները։ Դիտարկենք, թե ինչ ճակատագրի արժանացան այն երկրները, որոնք շրջելով իրենց արտաքին քաղաքականության վեկտորը դեպի Արևմուտք, նույնպես որոշում կայացրեցին մերձենալ ՆԱՏՕ-ի հետ՝ սկսելով հենց ԶՈւ–ի համար նախատեսված համազգեստն այս կառույցի ստանդարտներին համապատասխանեցնելուց:

Դիցուք՝ Ռուսաստանի հետ գրեթե բոլոր կապերը խզած հետխորհրդային  երկու երկրները՝ Վրաստանը և Ուկրաինան, վերջին մեկուկես տասնամյակի ընթացքում ակտիվորեն փորձում են անդամակցել ՆԱՏՕ-ին ու արևմտյան լուրջ ռազմական ներկայություն ապահովել իրենց տարածքներում, սակայն չեն կարողանում որևէ նշանակալի առաջընթաց գրանցել այդ գործընթացում: 11 տարի առաջ Բուխարեստում տեղի ունեցած  գագաթնաժողովում  ռազմական դաշինքը Վրաստանին ու Ուկրաինային խոստացավ անդամակցության գործողությունների պլան տրամադրել, իսկ թե ինչ եղավ դրանից հետո՝ որևէ մեկի համար գաղտնիք չէ: Արագացված տեմպերով ՆԱՏՕ-ի ստանդարտներին անցում կատարող և Արևմուտքի աջակցության խոստումներով ոգեշնչված վրացական բանակը պարտություն կրեց հնգօրյա պատերազմում, իսկ պատերազմի ավարտին Մոսկվան ճանաչեց Վրաստանից անջատված Աբխազիայի ու Հարավային Օսիայի անկախությունը:

2014-ին Ուկրաինայի ՊՆ-ն հայտարարեց՝ ԶՈւ-ն և ռազմածովային ուժերը ՆԱՏՕ ստանդարտներին համապատասխանեցնելու լայնածավալ ծրագրի մեկնարկի մասին: Ամիսներ անց՝ Ուելսում տեղի ունեցած ՆԱՏՕ-ի գագաթաժողովում պարզ դարձավ, որ ՆԱՏՕ-ն Ուկրաինային պատրաստ է օգնել միայն 15 միլիոն եվրոյով և ԶՈւ ռեֆորմների խորհրդատվությամբ: ՆԱՏՕ-ի ստանդարտներին անցնելը Ուկրաինայի վրա անչափ թանկ նստեց՝ 2014-ին Կիևը կորցրեց Ղրիմը, իսկ այսօր կանգնած է էլ ավելի մեծ տարածքներ կորցնելու ռեալ վտանգի առջև: Բացի երկու նախկին խորհրդային երկրներից, կարելի է հիշատակել նաև աֆղանական օրինակը, երբ շուրջ 20 տարի արևմտյան  ստանդարտներով վերապատրաստվող 300 հազարանոց բանակը մեկ ակնթարթում քանդվեց քարե տնակի պես:

Բացի այն հանգամանքից, որ ՆԱՏՕ ստանդարտներին անցում կատարող երկրները սովորաբար վճարում են ահռելի տարածքային կորուստներով, պետք է գիտակցել, որ անցումն այդ ստանդարտներին չի սահմանափակվելու միայն համազգեստի ռեբրենդինգով: Արդյո՞ք Հայաստանը պատրաստ է արդիականացնել ողջ զինանոցը՝ հաշվի առնելով, որ արևմտյան զենքը մի քանի անգամ ավելի թանկ է ռուսականից, մինչդեռ ինչպես ցույց տվեց ռուս-ուկրաինական պատերազմը՝ ռուսական զենքը մի քանի անգամ իր որակով և արդյունավետությամբ գերազանցում է ՆԱՏՕ զինանոցում առկա զենքերին: Հաշվե՞լ է արդյոք Փաշինյանի կառավարությունը, թե որքան գումար կպահանջվի դրա համար և որտեղի՞ց է այն հայթայթվելու: Կամ մեկ այլ օրինակ՝ գաղտնիք չէ, որ ՆԱՏՕ անդամ երկրները պարտավորվում են տարեկան ՀՆԱ-ի 2 տոկոսը վճարել ՆԱՏՕ–ի ընդհանուր բյուջե: Նշենք, որ նախորդ տարվա կտրվածքով ՆԱՏՕ անդամ միայն 10 երկիր են ի վիճակի եղել կատարել այդ պարտավորությունը՝ ֆինանսական միջոցների սղության պատճառով: Արդյո՞ք կառավարությունը հաշվարկել է, թե ինչ հավելյալ բեռ է դա լինելու ՀՀ–ի՝ առանց այդ էլ սուղ բյուջեի վրա:

Ինչպես հասկանում ենք, ՆԱՏՕ-ին Հայաստանի անդամակցության կամ արևմտյան առանձին պետությունների հետ ռազմական դաշինքների մեջ մտնելու մասին քննարկումները  կեղծ օրակարգեր և պատրանքներ են ստեղծում Հայաստանի անվտանգային խնդիրների շուրջ և չեն նպաստում իրական լուծումների ի հայտ գալուն: Հայաստանի իշխանությունները պետք է զերծ մնան արկածախնդրություններից և արդեն իսկ կայացած և գործող անվտանգային համակարգը՝  ի դեմս ՀԱՊԿ-ի, չփորձեն փոխարինել մի անվտանգային համակարգով, որից ակնկալվող օգուտները միմիայն Փաշինյանի և նրա թիմակիցների քաղաքական վառ երևակայության արգասիք են:

Այս թեմայով ՆԱՏՕ-ն Ռուսաստանի հետ պոտենցիալ հшկամարտության է պատրաստվում․ ՌԴ ԱԳՆ Քննարկվել են ՀՀ-ՆԱՏՕ ռազմական համագործակցության ծրագրերը ՆԱՏՕ-ի ԿՖՈՐ առաքելության հրամանատարությունն այցելել է Կոսովոյում տեղակայված ՀՀ զորախմբի ծառայության իրականացման վայր Մոսկվայում ցուցադրել են ռազմավարը՝ Ուկրաինայի և ՆԱՏՕ-ի զինտեխնիկան (լուսանկարներ) ՆԱՏՕ-ի երկրները Կիևին չեն տվել խոստացված օգնությունը․ Ստոլտենբերգ Ռուսաստանի և ՆԱՏՕ-ի միջև բախումն անթույլատրելի է. Շոլց ՆԱՏՕ-ն ողջունում է Հայաստանի և Ադրբեջանի համաձայնությունը. Կոլոմինա ՆԱՏՕ-ն հակաօդային պաշտպանության բարելավման նպատակով զորավարժություն կանցկացնի ՆԱՏՕ-ի փլուզումն աղետ կլինի ամբողջ աշխարհի համար. Բայդեն Պետդեպում հայտնել են՝ երբ Ուկրաինան կկարողանա անդամակցել ՆԱՏՕ–ին