«Խաղաղասիրական ճիգերը միակողմանի են և իրականանալի չեն, քանի դեռ մեր թշնամին դրա համար ոչ մի քայլի չի դիմել»

Society 23 April, 2021 20:59

ԼՈՒՐԵՐ․com-ը Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակության օրվան ընդառաջ զրուցել է Հալեպի «Գանձասար» շաբաթաթերթի գլխավոր խմբագիր Զարմիգ Պողիկյանի հետ:

Տիկի՛ն Պողիկյան, ի՞նչ միջոցառումներ եք իրականացնելու վաղը` ապրիլի 24-ին:

-Հայոց ցեղասպանության 106-րդ տարելիցը կհիշատակվի Սիրիայի բոլոր նահանգներում` ինչպես ամեն տարի: Սիրիահայությունը միջոցառումներ պիտի իրականացնի մի քանի նպատակներով: Առաջինը, անշուշտ, մեր երիտասարդության հիշողության մեջ վառ պահելու մեր իրավունքների ձեռքբերման հրամայականը, երկրորդը` քարոզչական տարբեր միջոցներով բացատրել ցեղասպանության էությունը: Թուրքիայի ներկա իշխանությունների կողմից մինչև օրս շարունակվում է հայ ազգի իրավունքների ոտնահարումը, հայ ժողովրդի բնաջնջումը, սպանությունը, ինչպեսև տեսանք Արցախում վերջին պատերազմի ժամանակ: Հալեպում կկազմակերպվի ջահերով երթ, քայլարշավ՝ Նոր Գյուղից մինչև ազգային գերեզմանատուն, որտեղ տեղի կունենա հանրահավաք և ներկա կլինեն սիրիական լրատվամիջոցներ, տեղացի հյուրեր, հայկական միությունների ու կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ: Սիրիայի 3 հայ համայնքներում տեղի կունենա ոգեկոչման հանդիսություն՝ հովվապետերի կազմակերպմամբ և ներկայությամբ: Կլինեն երիտասարդական հավաքներ, դասախոսական շարքեր, բանախոսություններ: Կենտրոնական հանդիսությունը տեղի կունենա ապրիլի 24-ի երեկոյան՝ սիրիահայ կազմակերպությունների և միությունների մասնակցությամբ: Երկրում բոլոր պայմանները թույլատրված են մեզ, որպեսզի ազատ, անկաշկանդ ձևով իրականացնենք այս միջոցառումները:

ՀՀ ներկա իշխանությունները Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ խաղաղություն և բարեկամություն հաստատելու կոչեր են հնչեցնում. ի՞նչ եք կարծում, արդյո՞ք դա հնարավոր է:

-Խաղաղասիրական այս ճիգերը բնական են. ցանկացած երկիր ձգտում է իր հարևանների կողքին խաղաղ պայմաններում ապրել, բայց խաղաղասիրությունը միակողմանի չի ընթանում և պայմաններով առաջ չեն գնում: Իմ կարծիքով` Հայաստանը միշտ ձգտել է խաղաղ պայմանների, սակայն այս բոլորն օգտագործվել են Թուրքիայի և Ադրբեջանի կողմից: Թուրքիան և Ադրբեջանը միշտ էլ նախապայմաններով են առաջ շարժվել և, փաստորեն, դրանց մեկ մասն իրականացրին՝ վերագրավելով Արցախի մեծ մասը: Կարծում եմ, որ այս թեզը մեջտեղ նետելով Թուրքիան կրկին պայմաններ առաջ կքաշի և կջանա իրականացնել դրանք՝ ստիպելով հայկական կողմին հրաժարվել Հայոց ցեղասպանության ճանաչման հետապնդման հարցից, ինչը նշանակում է ոտնահարել հայ ժողովրդի իրավունքները: Այս խաղաղասիրական ճիգերը միակողմանի են և իրականանալի չեն այնքան ժամանակ, քանի դեռ հակառակ կողմը, որ մեր թշնամին է, խաղասիրական ոչ մի քայլի չի դիմել։ Արցախյան վերջին պատերազմն էլ ցույց տվեց, որ Թուրքիան հնարավոր բոլոր ձևերով նեցուկ կանգնեց Ադրբեջանին և 5000 նահատակների պատճառ դարձավ․ այսպիսի հոգեբանությամբ և վարքագծով պետությունների հետ խաղաղասիրության կոչերն անպտուղ եմ համարում։ Այդ երկրները խլում են մյուսների իրավունքները, ոտնահարում են դրանք, առաջ են շարժվում ահաբեկչական նկրտումներով, և խաղաղություն կհաստատվի միայն այն պարագայում, երբ իրենք ընդունեն պատմական իրողությունները, հաստատեն հայ ժողովրդի իրավունքները, ապահովեն մեր անվտանգության երաշխիքները, ճանաչեն Հայոց ցեղասպանությունը, այլապես Թուրքիան կշարունակի պանթուրքական ծրագրերը:

Այսօր, երբ հեղափոխության էյֆորիան անցել է, արդյո՞ք հասարակությունը նորից կընտրի այս իշխանություններին, և եթե ոչ, ապա, ըստ Ձեզ, ինչպիսի՞ ուժեր կընտրվեն:

-Մենք հավատում ենք, որ հայ ժողովուրդն ունի այն գիտակցությունն ու հանդգնությունը, որ այսքան կորուստներ ունենալուց հետո պիտի ոտքի կանգնի, ընտրի այնպիսի ուժերի, որոնք կպաշտպանեն երկրի ազգային, քաղաքական շահերը։ Այդ ուժերը չեն մղվի տարածաշրջանային գերտերությունների շահերի ապահովման համար մեր երկրի շահերն անտեսման տանող այնպիսի քաղաքականությամբ, որը, ի վերջո, երկիրն ավելի կաղքատացնի, ժողովրդին ավելի խեղճ կդարձնի և կստրկացնի: Տարածաշրջանային մեծ պետությունների, գերտերությունների շահը հստակ է․ նրանք ուզում են ամեն ինչ լուծված տեսնել, կարևոր չէ՝ ում հաշվին, ուժն է խոսողը, այնպես որ, եթե մենք մեր երկրի, ժողովրդի իրավունքները չպաշտպանենք, գերտերությունները սկուտեղի վրա մեր իրավունքները չեն հանձնի մեզ: Պիտի մեր տարակարծությունները մի կողմ դնենք, մեր կարելիություններն առավելագուն ձևով օգտագործենք: Պիտի հուսանք, որ այս ընտրություններում կընտրվեն այպիսի ուժեր, որոնք այս բոլորը քայլ առ քայլ, առանց զգացական պոռթկումների կիրականացնեն և Հայաստանը ոտքի կկանգնեցնեն։

Արցախի հարցը փակված չէ, մեզ համար Արցախը մնում է այն արժեքը, որ իր ներկայությամբ կպաշտպանի նաև Հայաստանի սահմանները: Անհրաժեշտ է Արցախի կարգավիճակի լուծման քայլերն արագացնել և չանտեսել, որովհետև եթե մենք չբարձրաձայնենք, Ադրբեջանն այդ հարցն ի նպաստ իրեն կլուծի՝ օգտագործելով իր տնտեսական ռեսուրսները և տարբեր միջոցներ, Թուքիան էլ կաջակցի նրան: Դիվանագիտական լարված ճիգերով պետք է հետապնդել Արցախին կարգավիճակ տալու հարցը։