Վիլյամ Սարոյանը կնոջը լքել է հրեական ծագման պատճառո՞վ
Գիտություն և Մշակույթ
Վիեննայի արվեստագետների հայտնի սրճարան «Հավելկա»-ի տիրոջ` Լեոպոլդի հետ ծանոթներ էինք: Ես հաճախ էի գնում այնտեղ սուրճ խմելու կամ «բուխտելն» (ջեմով խմորագնդիկներ) ուտելու, Հավելկայի կինը շատ համեղ է պատրաստում: «Հավելկայի» սրճարանում հավաքվում էին ժամանակին դեռեւս անհայտ երիտասարդ նկարիչներ, գրողներ, բանաստեղծներ: Նկարիչներ, որոնք հիմնել են «Վիեննայի ֆանտաստիկ- ռեալիստական դպրոցը»: Քանի որ նկարիչները հաճախ փող չեն ունեցել «Հավելկային» վարձատրելու, նրան նվիրել են իրենց աշխատանքներից: Այդպիսով ժամանակի ընթացքում «Հավելկան» ձեռք է բերել արդեն հայտնի արվեստագետների նկարներ, որոնք դեռ այսօր էլ կախված են նրա սրճարանի պատերից:
Մի երեկո, երբ ես «Հավելկայում» նստած հոյակապ «բուխտելն» էի ուտում, Լեոպոլդը մոտեցավ ինձ եւ ասաց, թե վաղը իմ համերկրացիներց մեկն է գալու այստեղ:
- Ո՞վ, հարցրեցի ես հետաքրքրված:
- Սարոյանը,- ասաց նա:
- Վիլյա՞մ Սարոյանը,- հարցրեցի ես զարմացած:
- Այո,- ասաց Լեոպոլդը:
- Ի՞նչ է անելու նա քեզ մոտ,- հարցրի հուզված:
- Վաղը կեսօրին ինձ մոտ ավստրիական hեռուստատեսությունից մի լրագրողուհի նրանից հարցազրույց է վերցնելու, նրա «Որդիները գալիս են ու գնում, մայրերը մնում են» գիրքը գերմաներեն թարգմանությամբ վաղը երեկոյան ներկայացնելու են ինձ մոտ: Ուզո՞ւմ ես գալ:
- Իհարկե՛,- ասացի ես:
Դա 1977-ի հոկտեմբերի երեքն էր:
Երբ Սարոյանը կեսօրին «Հավելկա» սրճարան մտավ կարճ, սեւ վերարկուով եւ սեւ բուխարա գլխարկով, սկսեցի լուսանկարել: Նա զարմացած նայեց վրաս եւ հարցրեց, թե ես ով եմ: Ես հայերենով պատասխանեցի` «Ձեր հայրենակիցն եմ»: Երբ նա հայերենը լսեց, գոհունակ ժպտաց եւ ասաց` «Սպասիր, մինչեւ հարցազրույցը վերջանա»: Լրագրող կինը Սարոյանին մի քանի հարցեր տվեց: Ինձ համար ամենահետաքրքրական այն հարցն էր, թե ինչու է նա նորից ամուսնացել իր բաժանված կնոջ հետ»: Ինչո՞ւ պետք է նոր կին առնեի, պատասխանեց Սարոյանը, նորի հետ ստիպված ես ծանոթանալ, ես էլ ամուսնացա առաջին կնոջս հետ, որին արդեն գիտեի»: «Բայց Դուք նորից բաժանվեցիք, ինչո՞ւ», հարցրեց լրագրողուհին: «Որովհետեւ ես նորից նույն սխալն արեցի», ասաց Սարոյանը ծաղրական:
Ավելի ուշ ես Սարոյանի կենսագրականում կարդացի, որ ամուսնալուծությունը կապված էր նաեւ իր կնոջ հրեա լինելու հետ: Սարոյանի հարցին, թե արդյոք նա հրեա է, աղջիկը պատասխանել էր` «ոչ»: Հետագայում, երբ նա պատմել է, որ ինքը չի իմացել իր կնոջ հրեա լինելու մասին, նրան ասել են, դա հակահրեական է հնչում, որ նա կնոջը լքել է հրեական ծագման պատճառով: Սարոյանը պատասխանել է. «Օ, ո՛չ: Նա ինձ ստել է»: Փաստը, սակայն այն էր, որ նրա տատիկը, ինչպես եւ Ֆրեզնոյի հայերը, չէին կարողանում տանել հրեաներին, եւ երբ տատիկը նրա համար ուզել է հայուհի փնտրել, Սարոյանը ասել է. «Այն աղջիկը, ում հետ ես կամուսնանամ, հայուհի կդառնա»:
Սարոյանը հպարտ էր իր հայ լինելով. «Ես չեմ կարող ապրել առանց հայ լինելու»,- գրել է նա:
Երկրորդ անգամ կնոջից բաժանվելուց հետո, այդ կինը ամուսնանում է ամերիկյան հայտնի դերասան Վալտեր Մաթաուի հետ:
Իր ամուսնության եւ բանակի մասին Սարոյանը գրել է. «Բանակում ծառայելու երեք տարին եւ անիմաստ ամուսնությունը ինձ շեղեցին ուղուց, եւ եթե ճշմարիտն ասենք` կյանքից»:
Երբ հարցազրույցն ավարտվեց /հարցազրույցը` Արտեմ Օհաջանյանի/, ես խնդրեցի նրան ստորագրել իր նոր գիրքը. ստորագրեց եւ միաժամանակ գրեց Ֆրեզնոյի իր հասցեն, ասելով. «Եթե ԱՄՆ գաս, այցելիր ինձ»: Մենք միասին լուսանկարվեցինք եւ նախքան կհեռանայի, առաջարկեցի մի երեկո անցկացնել մեզ` Վիեննայի հայերիս հետ: «Որտե՞ղ», հարցրեց Սարոյանը: «Մի լավ ռեստորանում, որտեղ կարելի է լավ ուտել», ասացի: «Լավ ռեստորաններն ինձ չեն հետաքրքրում, ասաց Սարոյանը, բայց մի հայկական տուն, սիրով կգամ»: Խոստացա նրան դա կազմակերպել:
Աղբյուրը` «Ազգ» օրաթերթ
Նյութը պատրաստեց` Ք. Ա.-ն


















































Ամենադիտված
Ինչպիսի տեսք ունի բլոգեր Նինա Տիտանյանը՝ 30 կգ նիհարելուց հետո (լուսանկարներ)