Հայաստանում փող շատ կա, բայց մարդիկ վախենում են ներդրումներ կատարել. Միքայել Մելքումյան
ՏնտեսությունՀայաստանում ներդրումներ կատարելու համար խանգարում է նախկին փորձը: Մարդիկ փող ունեն, բայց չեն ուզում գործի մեջ դնել: ԼՈւՐԵՐ.com-ի թղթակցի հետ զրույցում նման կարծիք արտահայտեց ԲՀԿ խմբակցության պատգամավոր, տնտեսագետ Միքայել Մելքումյանը:
«Ամենամեծ խանգարող գործոնը՝ անցած փորձն է: Ենթադրենք` մեկն ուզում է գնալ մի բժշկի մոտ բուժվելու, բայց այդ բժիշկը բարի համբավ չունի, իսկ նրա առողջապահական իրավունքները պաշտպանված չեն: Ներդրումը նույնպես նման մի գործընթաց է, ինչի պատճառով էլ մարդիկ այսօր վախենում են»- ասաց նա:
Պատգամավորի խոսքով՝ Հայաստանի անցած փորձը ցույց է տվել, թե ներդրումները ինչպես են եկել Հայաստան, և, թե ինչ է կատարվել դրանց հետ, հետևաբար մարդիկ հասկանում են, թե որն է այդ խանգարող գործոնը:
«Մյուս կարևոր գործոնը կառավարության ծրագրերն են ու խոստումները, որոնք այս տարիների ընթացքում չեն գրավել ներդրողներին ու արդարացրել նրանց սպասումները: Հատկապես նոր եկող կառավարությունների ծրագրերն ու խոստումները պետք է գրավիչ լինեն: Ես միշտ ասել եմ, որ կառավարության ծրագրում առաջին հերթին պետք է ներդրողների անվտանգությունն ապահովվի, որը Հայաստանի և ոչ մի կառավարության ծրագրում չի եղել: Եթե մարդիկ ներդրում են անում, ուրեմն հետագայում չպետք է դրա ձեռքը կրակն ընկնեն: Այսինքն, եթե այստեղ շենք են կառուցում, ոչ կարողանում են բնակարանները վաճառել, ոչ դրանք տեղափոխել…. ահա այստեղ է, որ խնդիրներ են առաջանում և դրա համար էլ ներդրումներ մեզ մոտ հիմնականում չեն լինում»,- ասաց նա ու հստակեցրեց, որ այսօր ներդրումներ լինում են մասնավորապես այն երկրներում, որտեղ մարդկանց իրավունքները պաշտպանված են, իսկ կառավարության ծրագրերն՝ իրատեսական:
«Ներդրումները լինում են այնտեղ, որտեղ որ փողեր են շրջանառվում, իսկ Հայաստանում փողը կա, բայց շրջանառության մեջ դրված չէ: Վերջապես այսօր բոլորն էլ շատ լավ հասկանում են, որ խնդիրը կոռուպցիան է, մոնոպոլիները, վարչական միջամտությունները, հովանավորչությունը, մասամբ նաև՝ չլուծված արտաքին խնդիրները»,- նկատեց պատգամավորը:
Միքայել Մելքումյանը հատուկ է շեշտում, եթե նույնիսկ մոնոպոլիայի ու կոռուպցիայի դեմ պայքարը մի փոքր տեղից շարժվի, ապա հույս չկա, որ Հայաստանում գործարարների ու ներդրողների իրավունքնրը կպաշտանվեն, բայց միևնույն ժամանակ ընդգծում է նաև, որ գուցե այդ պայքարը ևս իներցիայով օգուտ չտա, քանի որ բացասական սպասումները երկար են տևում, իսկ մարդկանց մեծ մասն այսօր շատ հիասթափված է. «Այսինքն խնդիրների լուծումները պետք է օրինակով ապացուցվեն, որովհետև, եթե ապացույց չլինի, նույն մթնոլորտը կշարունակվի: Ներդրողն ինքն անձամբ պետք է դրանում համոզվի, իսկ ապացույց չլինելու դեպքում մարդիկ հաստատ չեն հավատա»:
Ներդրողներին գրավելու համար պատգամավորն առաջարկում է մշակել պիլոտային ծրագրեր, մի քանի խոշոր նախագծեր, որոնց կառավարությունն՝ ինքը տեր կկանգնի, որով իսկապես ներդրողին կգրավի:
«Տնտեսական ռիթմը թուլացել է, և մենք չենք բավարարվում այդ տարիների աշխատավարձով ու կենսամակարդակով: Այն ժամանակ նաև շատ էր պտտվում ստվերային փողը, այսօր ստվերը մի քիչ կրճատվել է, բայց այդ փողերը գալիս են այստեղ, կենտրոնանում ու դուրս գնում: Իրականում այսօր փողի խնդիր չկա. Հայաստանում պահած փողեր շատ կան, բայց վախենում են ներդրում անելուց: Այստեղ փողը մրսած ու սառած է, հետևաբար մարդիկ նախընտրում են այն դուրս տանել ու իրենց եկամուտները փրկել, քան` Հայաստանում ներդնել ու սառեցնել»,- եզրափակեց պատգամավորը:
Արմինե Եփրեմյան