Զանգվածային թունավորումներ․ ո՞վ է մեղավորը՝ ընկերությունը, թե՞ մատակարարը

Երևանում այս ամիս սննդային թունավորման արդեն 4-րդ դեպքն է գրանցվել: «Հայր և որդի Երեմյաններ» ընկերության «Բուրգըրի» և «Պանդոկ Երևան» հասարակական սննդի կենտրոններից թունավորված քաղաքացիների, աշխատակիցների մոտ և բուրգերի համար նախատեսված տավարի հում՝ կիսաֆաբրիկատ մսում, հայտնաբերվել է աղիքային վարակիչ հիվանդության հարուցիչ՝ սալմոնելլա։ Իսկ «Տաշիր» պիցցայի թունավորման դեպքում վարակ է հայտնաբերվել նաև աղցաններում օգտագործված հազարի թերթիկներում։ 

ԼՈՒՐԵՐ․com-ի հետ զրույցում սպառողների իրավունքների պաշտպանությամբ զբաղվող «Իրազեկ և պաշտպանված սպառող» ՀԿ-ի ղեկավար Բաբկեն Պիպոյանն ասաց՝ պետական մարմինները բիզնես շահը գերադասում են սպառողի առողջությունից, հետևաբար որոշ ժամանակ անց անդառնալի հետևանքները տեսանելի են լինում․ «Տևական ժամանակ է լսում ենք՝ վերահսկողությունը պետք է իրականացնել այնպես, որ բիզնեսին շատ խոչընդոտներ չլինեն։ Այսինքն՝ պետությունը պետական աջակցության ձև է դարձրել թույլ վերահսկողությունը, այնինչ դրանով ոչ աջակցում է, ոչ՝ վերահսկում։ Պետական համապատասխան օղակներում համագործակցություն չկա, արդյունքում, մեկը մյուսից տեղյակ չէ, թունավորման դեպքերն էլ շարունակվում են: Խորը համակարգային խնդիր ունենք․ սպասում են խնդիրը լինի, որ պատկան կառույցները հայտնվեն այդտեղ, այնինչ նրանք պետք է հայտնվեն մինչ այդ, որպեսզի խնդիր չառաջանա»,- նշեց Պիպոյանը։ 

Ըստ նրա՝ մեկ դեպք գրանցվելու դեպքում կարող էինք համարել, որ պատահական է եղել, բայց ամսվա ընթացքում մի քանի տեղ ի հայտ եկած խնդիրները վկայում են այն մասին, որ ինչ-որ բան այն չէ․ «Սննդային գործոնով պայմանավորված մի քանի դեպքից հետո էլ կառավարության նիստերի օրակարգ նմանատիպ առանցքային հարցերը չեն գալիս։ Սա պետության մոտեցումն է սննդի անվտանգությանը, ավելին՝ դրանից ներքև գտնվող օղակներն ասում են՝ դուք չեք պահանջում, մենք էլ չենք աշխատում։ Մինչև հիմա լիարժեք բացահայտումներ չկան, ասում են՝ կարող է լինել սրանից, նրանից։ Սակայն, կարևոր է հասկանալ՝ որտե՞ղ է համաճարակաբանական այն կետը, որից շղթայաբար առաջացել է խնդիրը»,- ասաց նա՝ նշելով, որ երկարաժամկետ աշխատանք պետք է իրականացնել, ինչը չի արվում։ 

Պիպոյանը չբացառեց կասկածը, որ թունավորման դեպքերն առաջացել են նույն մատակարարից․ «Ընդհանրական խնդիր կա․ թունավորման դեպքերը հաջորդում են իրար։ Չի բացառվում, որ կա կոնկրետ մեկ խոշոր աղբյուր և դրանից սնուցվող մանր աղբյուրներ։ Շատ կարևոր է շղթայի ամբողջական ուսումնասիրությունն ու վերլուծությունը։ Մենք մինչև այսօր չենք լսել մատակարարի անուն, որը տվյալ սննդի կետերին միս է տվել։ Ինչքանո՞վ ենք վստահ լաբորատոր հետազոտության ճշգրտության վրա։ Մեր պետությունն ունի 3 լաբորատորիա, որոնք տալիս են 4 իրարամերժ պատասխաններ»,- հավելեց «Իրազեկ և պաշտպանված սպառող» ՀԿ-ի ղեկավար։ 

Մեզ հետ զրույցում Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ղեկավար Գեորգի Ավետիսյանը նշեց՝ թունավորումները եղել են հավի մսից, հազարից, ինչպես նաև այլ պատճառներով․«2 դեպքով չունենք լաբորատոր հետազոտության վերջնական պատասխանները և հստակ չեմ կարող ասել, որ թունավորումներն իրար հետ կապ ունեն։ Կարող եմ ասել՝ 2 դեպքով կապ չունեն։ Չեմ բացառում, որ մյուս դեպքերով կարող են կապ ունենալ, բայց քանի որ չունենք պատասխանները, սխալ է դրա մասին խոսել»։

Նա նշեց՝ իրենք ևս քննարկում են տարբերակը, որ խնդիրը կարող է առաջացած լինել մատակարարից․ «Օրինակ՝ «Տաշիր պիցցայի» դեպքում մատակարարի խնդիրն էր, ոչ թե ընկերության։ Մատակարարները մի քանիսն էին, բայց քանի որ հիմնական պատճառը հազարն էր, դժվար է գտնել մատակարարին։ Գուցե ինչ-որ գյուղացի վատ պայմաններում աճեցրած լինի, խնդիր առաջացնի։ Ինչ վերաբերում է հավի մսին, ապա լաբորատորիաները հարուցիչներ չեն գտել, բացառությամբ եփած հավի, իսկ դա այն հարուցիչն է, որը եփելու դեպքում վերանում է, այսինքն հակառակը պետք է լիներ»,- նշեց Ավետիսյանը՝ ավելացնելով, որ խնդրի մասին ավելի մանրամասն հնարավոր կլինի խոսել ուսումնասիրության արդյունքներն ունենալուց հետո։ 

Սոնա Հարությունյան

Այս թեմայով Աղետից տուժածների համար պատրաստվում են սննդային փաթեթներ, այլ պարագաների հավաքման կարիք չկա Արտակարգ դեպք՝ Կոտայքում․ «շմոլ գազի թունավորում» ախտորոշմամբ հիվանդանոց է տեղափոխվել 5 քաղաքացի Կհստակեցվի սպանդային մթերքի և մսամթերքի մակնշման մեջ նշված սննդային արժեքի վերաբերյալ տեղեկությունը Քննարկվել է Վրաստանից սառեցված հավի մսի և եվրոպական երկրներից կենդանական մթերքի ներմուծման հարցը Վեց ամիս ժամկետով կարգելվի ԵԱՏՄ անդամ չհանդիսացող երկրներից հավի մսի ներմուծումը Հայաստան. «Փաստ» Ընկերությունը ոչնչացման ենթակա հավի սառեցված կրծքամսի փոխարեն փորձել է ոչնչացնել այլ ապրանք. ՊԵԿ Նորից հավի ու ձվի պատմությունն է, խնդիրները նրանից են գալիս, որ ՀՀ-ում օրենքներ կան՝ չեն աշխատում Արտակարգ դեպք՝ Երևանում. ընտանիքի 9 անդամներ, այդ թվում՝ երեխաներ, տեղափոխվել են հիվանդանոցներ Ստեփանավանում ընտանիքի 8 անդամներ «գազի թունավորում» ախտորոշմամբ տեղափոխվել են հիվանդանոց Սյունիքում «Էկզոգեն թունավորում» ախտորոշմամբ մայրն ու երկվորյակ քույրերը տեղափոխվել են հիվանդանոց