Տնտեսության բացասական միտումների պատճառով զարկ են տվել հարկային տեռորի քաղաքականությանը․ տնտեսագետ

2024թ. առաջին կիսամյակի տնտեսական միտումները, ըստ մասնագիտական տարբեր շրջանակների, շարունակում են մնալ անկումային։ Պետական բյուջեի կատարման հաշվետվության ուսումնասիրությունն էլ ցույց է տվել՝ թերակատարվել են թե՛ եկամուտները, թե՛ ծախսերը։

Վիճակագրական կոմիտեն նախօրեին հրապարակեց 2024թ. օգոստոսի 26-ի դրությամբ ՀՀ սոցիալ-տնտեսական վիճակը բնութագրող ընթացիկ-օպերատիվ ամփոփմամբ ստացված նախնական հիմնական մակրոտնտեսական ցուցանիշները։

Վիճակագրական կոմիտեն արձանագրել է՝ 2024 թվականի հունվար-հուլիսին (7 ամիսներին) նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի նկատմամբ առկա է 9.6 տոկոս տնտեսական ակտիվության աճ։ Նշենք՝ առաջին 6 ամիսների տվյալներով այդ ցուցանիշը 10,4 տոկոս էր:

Բավականին մտահոգիչ է տնտեսական ակտիվության տեմպերի էական նվազումը

Վիճակագրական տվյալները, մասնագետների արձանագրմամբ, հենց վկայումն են, որ ՀՀ տնտեսության վրա ռուս-ուկրաինական հակամարտության հետևանքով ի հայտ եկած արտածին բարենպաստ գործոնները, որոնց շնորհիվ նաև արձանագրվել է այդ 10,4 տոկոս ՏԱՑ-ը, շարունակում են թուլանալ։

Արդյունաբերական արտադրանքի աճը կազմել է 15.7%, մինչդեռ հունվար-հունիսին այդ ցուցանիշը 18,2 տոկոս էր: Շինարարության ծավալն աճել է 16.1 %-ով, առևտրի շրջանառությունը՝ 21.4%-ով: Այս տարվա առաջին կիսամյակի տվյալներով՝ առևտրի շրջանառության աճը կազմել է՝ 22,9, իսկ շինարարությունը՝ 15,7 տոկոս: Հունվար-հուլիսին ծառայության ծավալներն ավելացել են ընդամենը 4.5 %-ով (հունվար-հունիսին՝ 4,4 տոկոս):

«Բավականին մտահոգիչ է տնտեսական ակտիվության տեմպերի էական նվազումը․ տարեսկզբին՝ առաջին եռամսյակում, գրեթե 15 տոկոս տնտեսական ակտիվության ցուցանիշ ունեինք, իսկ արդեն 6-րդ ամսվա դրությամբ՝ այդ միջին ցուցանիշը նվազեց մինչև 9 տոկոսի, իսկ հուլիսին տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը կազմել է 6.2 տոկոս։ Եվ արդեն նաև սրանից բխող բացասական միտումներ են արձանագրում մակրոտնտեսական մյուս ցուցանիշները,- 168․am-ի հետ զրույցում նշեց ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր, տնտեսագետ Թադևոս Ավետիսյանը՝ մանրամասնելով,- Առաջինը պետական բյուջեի եկամուտներն են․ հարկային եկամուտների թերհավաքագրումը մոտավորապես կազմում է ծրագրածից 10 տոկոսով պակաս, 12 տոկոսով պակաս էլ ծախսերն են կատարվել»։

ԱԺ ընդդիմադիր պատգամավորը հիշեցրեց՝ նախորդ տարեվերջին, երբ ներկայացնում էին պետական բյուջեն, շատերն են արտահայտել մտահոգություններ, որ այդչափ ծախսեր և եկամուտներ նախատեսելը բավականին ռիսկային է, քանի որ հնարավոր չի լինելու այն ապահովել։
Հաջորդ կարևոր խնդիրը, որի վրա ուշադրություն դարձրեց Թադևոս Ավետիսյանը, տնտեսության կառուցվածքն է․

«Հիմնականում մեկ-երկու ոլորտի վրա է շարունակում մնալ տնտեսական ակտիվության ապահովումը, իսկ այնպիսի ոլորտներ, ինչպիսիք են գյուղատնտեսությունը, Տեղեկատվական տեխնոլոգիաները (ՏՏ), արձանագրում են զրոյական աճ և նույնիսկ՝ անկում։

Արդյունաբերության ոլորտի բարձր աճի ցուցանիշն էլ վերաբերում է հիմնականում մեկ ուղղության՝ ոսկերչական ճյուղին, և այն էլ առավել արտաքին գործոնի պատճառով է (ըստ էության, սա ՌԴ-ից ներմուծվող և վերարտահանվող ոսկու շարժն է ապահովում)։

Մնացած ոլորտներում դեռ իներցիայով շարունակվում է արտաքին գործոնի դրական ազդեցությունը․ արտաքին առևտուրը դեռևս բավականին բարձր է ռուսական ապրանքների վերարտահանման և դեպի ՌԴ վերարտահանման հաշվին։ Վերջինը, սակայն, ևս թուլանալու է մինչև տարեվերջ, և մենք դժվարություններ ենք ունենալու նաև արտաքին առևտրաշրջանառության իմաստով»։

Ըստ նրա՝ բացասական խորացող միտումներն են պատճառը, որ օրվա իշխանություններն արդեն զարկ են տալիս հարկային տեռորին։

«Դա անում են ամեն գնով, որովհետև ամենալավն իրենք գիտեն, որ մեծ-մեծ խոստումները, որ տվել էին, և սպասումները, որոնք ձևավորել էին ընդամենը կես տարի առաջ՝ բյուջեի քննարկման ժամանակ, անկատար են մնալու։ Այժմ փորձում են հարկ քերթելու քաղաքականությամբ ապահովել հարկային եկամուտներ։ Սա, իհարկե, լուրջ խնդիրներ է առաջացնելու հատկապես այն ոլորտներում, որոնք պահանջարկի նվազման հետևանքով ունեն դժվարություններ»,- ամփոփեց տնտեսագետը։

Այս թեմայով Լեհաստանը 30-օրյա արտակարգ դրության ռեժիմ է հայտարարել ջրհեղեղի պատճառով Չինաստանի իշխանությունները «Բեբինկա» թայֆունի պատճառով 4-րդ մակարդակի արտակարգ արձագանքում են հայտարարել Մասիսը արարող համայնք է և խոշորացումը մեծ էֆեկտ է տվել. Մասիսի համայնքապետ (տեսանյութ) Երևանում տեղացած հորդառատ անձրևի պատճառով կրկին Մաշտոցի պողոտան հայտնվել էր «շրջափակման» մեջ ԱՄՆ-ի ընտրությունները չեն փոխի բացասական իրավիճակը ռուս-ամերիկյան հարաբերություններում․ ՌԴ դեսպան Խոյ համայնքը կահույք է գնել շուկայականից թանկ գնով. «Ժողովուրդ» «Հրապարակ». ԱՄՆ ում տաքսու վարորդ աշխատածը Փաշինյանի օրոք փոխնախարար է դարձել Ասել են` Ադրբեջանին «պատին ենք դեմ տվել». «Հրապարակ» Տեսչական մարմինը Հրազդան ՋԷԿ-ի տարածքում ապօրինի շահագործված օբյեկտին 2 անգամ բացասական եզրակացություն է տրամադրել Դիմագրավել երկրի ապամոնտաժման քաղաքականությանը. ի՞նչ ծրագրեր ունի նոր ձևավորված շարժումը, և ովքե՞ր են համախմբված նրա շուրջ. «Փաստ»