Կոռուպցիոն սկանդալների «շքերթ»՝ Նոր Հայաստանի ՊՈԱԿ-ներում

Հեղափոխությունից հետո Հայաստանում ծայր առավ ՊՈԱԿ-ի օպտիմալացման գործընթացը: Կառավարությունը այս կրճատումները պայմանավորում էր գումար խնայելու անհրաժեշտությամբ և ցանկությամբ, բացի այդ՝ վկայակոչում էին ՊՈԱԿ-ում ծաղկում ապրող կոռուպցիան, որի վերացման հարցն էլ պետք է լուծեր օպտիմալացումը: Կառավարությունը գնաց այդ քայլին, սակայն այն պատկերը, որը մենք ունենք այսօր, մեղմ ասած, չի կարող ուրախացնել: Հայաստանում թերևս չի մնացել այնպիսի ՊՈԱԿ, որը օպտիմալացման գործընթացից հետո չթաթախվեր կոռուպցիոն սկանդալի մեջ: ՊՈԱԿ-ը պետական կառավարման համակարգի միջին օղակն է, և փաստացի հենց այս օղակն էլ դարձել  է կոռուպցիայի դեմ պայքարի լակմուսի թուղթը: 

Դիցուք՝ այս տարվա մայիսին բացահայտվել է «Հայաստանի ազգային արխիվ» ՊՈԱԿ-ի մարզային մասնաճյուղի վարիչի կողմից կաշառք ստանալու դեպքը: Որևէ տեղաշարժ այս գործում դեռ չի գրանցվել: 

2019 թվականին «Ձորակ» հոգեկան առողջության խնդիրներ ունեցող անձանց խնամքի կենտրոն ՊՈԱԿ-ի տնօրենն իր պաշտոնեական դիրքի օգտագործմամբ իրեն վստահված ուրիշի գույքը հափշտակելու (յուրացնելու) դիտավորությամբ մի շարք քաղաքացիների հրամանագրել է կազմակերպության տարբեր հաստիքներում, որոնք փաստացի աշխատանքի չեն հաճախել: Նրանց տվյալները ներառվել են աշխատաժամանակի հաշվարկի տեղեկագրում ու աշխատավարձի հաշվարկի ցուցակներում, և պետական միջոցների հաշվին դուրս է գրվել ընդհանուր առմամբ 25.231.000 ՀՀ դրամի չափով աշխատավարձ, որը տնօրինել է նշված պաշտոնատար անձը: Արդյունքում՝ վերջինս յուրացման եղանակով հափշտակել է վերոնշյալ՝ առանձնապես խոշոր չափերով գումարը: Կրկին նշենք, որ հարուցված քրեական գործը չի շարժվում մեռյալ կետից: 

«Արփի լիճ ազգային պարկ» ՊՈԱԿ-ի տնօրենի պաշտոնակատարը, պայմանագրով չնախատեսված հողատարածքում խոտհունձ կազմակերպելը թույլատրելու համար շրջակա գյուղերի բնակիչներից պահանջել և ստացել է կաշառք:

«Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության փորձաքննական կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի փորձագետը, իրականացնելով կազմակերպություն ներկայացված նախագծային փաստաթղթերի, դրանց նախնական գնահատման հայտերի և հաշվետվությունների փորձաքննություն և դրա կատարման ընթացքում հանդիսանալով պաշտոնատար անձ, անտեսելով փորձաքննության գործընթացի հետ կապված ձեռնարկողին խորհրդատվություն տրամադրելու արգելքը, տնտեսվարող սուբյեկտի տնօրենի օգտին գործողություններ կատարելու նպատակով ստացել է առանձնապես խոշոր չափերով կաշառք: 

«Հայանտառ» ՊՈԱԿ-ի Ստեփանվանի անտառտնտեսության մասնաճյուղում տեղի ունեցած ապօրինի ծառահատումների, պաշտոնեական լիազորությունները չարաշահելու, կաշառք տալու և կաշառք ստանալու վերաբերյալ հարուցվել է նոր քրեական գործ. ձերբակալվել է 6 անձ: 

Աղձքի հայ արքաների դամբարանում և հարակից տարածքում պեղումներ իրականացնելու նպատակով 2018 թվականի հունվարի 30-ի պայմանագրով ՀՀ մշակույթի նախարարության կողմից «Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոն» ՊՈԱԿ-ին հատկացվել է 15մլն ՀՀ դրամ սուբսիդիա: ՊՈԱԿ-ի պատասխանատու պաշտոնատար անձինք, անտեսելով 2018թ. ապրիլից-հունիս ամիսներին «Աղձքի հայ արքաների դամբարանում և հարակից տարածքում» պեղումներ իրականացնելու թույլտվություն չունենալու, ինչպես նաև նույն ժամանակաշրջանում փաստացի պեղումներ չկատարելու հանգամանքը, կազմել են առերևույթ կեղծ, իրականությանը չհամապատասխանող փաստաթղթեր և պետական բյուջեից ՊՈԱԿ-ին հատկացված միջոցներից յուրացման ձևով ենթադրաբար հափշտակել առանձնապես խոշոր չափի՝ շուրջ 9 միլիոն ՀՀ դրամ: 

Չարաշահումներ են գրանցվել նաև «Դիլիջան ազգային պարկ» ՊՈԱԿ-ի պաշտոնատար անձանց կողմից:

2018-ին «Սերմերի գործակալություն» ՊՈԱԿ-ում խոշոր չարաշահումներ են հայտնաբերվել, սակայն քրեական գործում որևէ առաջընթաց չկա: 

«Տուբերկուլյոզի դեմ պայքարի ազգային կենտրոն» ՊՈԱԿ-ում ուսումնասիրության արդյունքում արձանագրվել են մի շարք չարաշահումներ և խախտումներ: 

«Թափառող կենդանիների վնասազերծման կենտրոն» ՀՈԱԿ-ում քրեական գործ է հարուցվել յուրացման և վատնման հատկանիշներով: Ի դեպ, «Թափառող շների վնասազերծման» ՀՈԱԿ-ի քարտեզագրման հսկիչ Աշոտ Մելոյանն է, ով քաղաքապետ Հայկ Մարությանի ընկերն է և նրա հետ նկարահանվել է Կարգին Սերիալում: 

Երեկ էլ հայտնի դարձավ, որ ՊՎԾ-ն ֆինանսական չարաշահումներ է հայտնաբերել «Կոնդի առանձնատների տնտեսություն» ՊՈԱԿ-ում՝ մասնավորապես առանձնատների վերանորոգման աշխատանքներում, որոնց արդյունքում այսօր օրակարգում է քրեական գործի հարուցման հարցը։ ՊՈԱԿ-ի տնօրենը «Հայկական ժամանակ» օրաթերթի հաշվապահն է։ Ըստ 2020 հունվարի 31-ին կառավարության կայքում հրապարակված պաշտոնական փաստաթղթի, տնօրենի լիազորությունները կատարում է Արուսյակ Մանավազյանը։ Վերջինս Փաշինյանի թիմում է դեռ 2008 թվականից՝ նախ որպես «Հայկական ժամանակ» օրաթերթի հաշվապահ, իսկ 2018 թվականից նաեւ՝ «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության գլխավոր հաշվապահ։ Մինչ այդ՝ 2018 թվականին, ՊՈԱԿ-ի տնօրեն է եղել «Իմ քայլը» խմբակցության ներկայիս քարտուղար Հակոբ Սիմիդյանը, որը, ըստ ՊՈԱԿ-ի աշխատակիցների, շարունակում է իր ակտիվ դերակատարումը: 

Ստացվում է, որ օպտիմալացման տակ չընկած ՊՈԱԿ-ները սկսել են բյուջեն լափել կրկնակի եռանդով՝ օպտիմալացվածների տեղ էլ: Եվ սա մի պարագայում, երբ ամենաբարձր մակարդակով պարբերաբար հայտարարվում է Հայաստանում պետական կառավարման համակարգում կոռուպցիան արմատախիլ անելու մասին: Ինչպես տեսնում ենք ՝ հարուցված քրեական գործերից և ոչ մեկով այս պահին հստակ պատկեր չկա, թե ի վերջո կոռուպցիայի մեջ ներգրավված պաշտոնյաներից քանիսն ու ինչ պատժի են արժանացել: Եվ դա հասկանալի է, չէ որ Նոր Հայաստանում արմատախիլ չի արվել ոչ միայն կոռուպցիան, այլ նաև ԽԾԲ-ի հովանավորումը, իսկ գաղտնիք չէ, որ հեղափոխությունից հետո ՊՈԱԿ-ում տնօրեններ նշանակվեցին թավշյա պաշտոնյաների ընկերները և ծանոթները… 

Այս թեմայով Նիկոլ Փաշինյա՛ն, խոփդ քարին է կպել, պարզապես ժամանակ ես ձգում, մենք ավելի համառ ենք. Բագրատ Սրբազան (տեսանյութ) Կառավարության պատշգամբից թաքուն հետևում և նկարահանում են հանրահավաքը (տեսանյութ) Ինչ են հյուրասիրել Փաշինյանին և Մոսկվայում ԵԱՏՄ գագաթնաժողովի մյուս մասնակիցներին (լուսանկարներ) Ավարտվել են Փաշինյանի ու Պուտինի բանակցությունները (տեսանյութ) Երկկողմ հարաբերությունները շատ հաջող են զարգանում․ Պուտինը՝ Փաշինյանին (տեսանյութ) Տարածաշրջանում անվտանգության հետ կապված հարցեր կան․ Պուտինը՝ Փաշինյանին (տեսանյութ) Մեկնարկել է Պուտին-Փաշինյան հանդիպումը (տեսանյութ) Հայկական կողմն աջակցում է Մոնղոլիայի հետ բանակցությունների մեկնարկը նախատեսող փաստաթղթերի փաթեթի ընդունմանը․ Փաշինյան (տեսանյութ) Ցանկացած հոգևորական իրենից 10-ապատիկ ավել գիտի. Տեր Հուսիկը՝ Փաշինյանին (տեսանյութ) Միմյանց նկատմամբ հարգալից հարաբերություններով միայն կկարողանանք ապահովել ԵԱՏՄ-ի զարգացումը․ Փաշինյան (տեսանյութ)