44-օրյա պատերազմի մասնակից Սամվել Սարյանը ոտքը կորցնելուց հետո էլ, անգամ, չի կորցրել կյանքի գույները

Հասարակություն 15 Սեպտեմբեր, 2021 15:29

Արցախի Հանրապետության քաղաքացի Սամվել Սարյանը պատերազմի լուրը լսելուն պես շտապեց կամավորագրվելու՝ հայրենիքի պաշտպանության: Նա նույն կերպ վարվեց նաև 2016 թվականի Ապրիլյան պատերազմի ժամանակ: Իսկ այսօր վիրավորում ստացած Սամվելը, ինչի հետևանքով կորցրել է ոտքը, իր կենսուրախ տեսանյութերով մոտիվացնում է իր պես վիրավորում ստացած տղաներին, որ չկոմպլեքսավորվեն պատերազմի հետևանքով ստացած իրենց վիրավորումներից:

«Ես Արցախում եմ բնակվում և աշխատում, սեպտեմբերի 20-ին գործուղվեցի Հայաստան, որ ամսի 27-ին պետք է հետ գնայի Արցախ, ու ստացա պատերազմի մասին լուրը: Ընտանիքիս թողեցի Երևանում ու գնացի կամավորագրվելու, Ստեփանակերտից ինքս գնեցի զինվորական համազգեստս և շարժվեցի դեպի դիրքեր»,- պատմում է Սամվելը:

Նա պատերազմ մեկնելիս խուճապի չէր մատնվել, արդեն գիտեր ամեն ինչ, Ապրիլյան պատերազմին էլ նույն կերպ վարվեց. «Երբ Ապրիլյան պատերազմը սկսվեց, ես 1 տարի էր, ինչ ծառայությունս ավարտել էի, ուսանող էի, այդ ժամանակ էլ շտապեցի կամավորագրվելու և վնասեցի հենց այն ոտքս, որն այսօր կորցրել եմ: Նույն հատվածը վնասվեց, բայց այնքան էլ խորը չէ»,-ասաց մեր զրուցակիցը:

Սամվելը իր զինակիցների հետ առաջին իսկ օրվանից եղել է Մատաղիսի դիրքերում, որտեղ մնացել են մինչև հոկտեմբերի 13-ը: Հենց Մատաղիսում էլ Սամվելը շրջափակման մեջ է հայտնվել. «4 օր եղել ենք շրջափակման մեջ: Մեր թիկունքը այլևս մերը չէր, Թալիշից մեզ վրա էին կրակում, փորձում եին հարձակվել: Մի կերպ սարերով, ձորերով փորձել ենք դուրս գալ շրջափակումից»,- ասաց նա:

Վերջինս պատմեց, որ շրջափակման մեջ գտնվելու ժամանակ սկզբում հույս ունեին փրկվելու, սակայն, հետո, այդ հույսն էլ մարեց. «Մի պահ եկավ, որ դադարեցինք հավատալ մեր փրկվելուն, քանի որ մի պահ հասկացանք, որ մարդ առանց ջուր 3 օրից ավել չի կարող ապրել: Մեզ մոտ ոչ ուտելիք ունեինք, ոչ ջուր, լավ է գոնե շատ ծխախոտ ունեինք, որը ամեն վայրկյան ծխում էինք՝ քաղցը հագեցնելու»,- վերհիշելով պատմում է Սամվելը:

Շրջափակման մեջ հայտնվածները ունեին 2 տարբերակ՝ կամ այդպես մնալ շրջափակման մեջ, կամ էլ ռիսկի դիմել՝ ելքեր փնտրելու. իհարկե նրանք ընտրեցին երկրորդ տարբերակը. «Ռիսկի դիմեցինք ու անտառում ելքեր փնտրեցինք, չգիտեինք՝ մեր մի քայլը դնելիս մեր առաջ թուրք կհայտնվի, թե՞ ոչ, սակայն դա մեր աչքին էլ չէր էլ երևում, էնքան կորուստ ունեինք: Մեծ դժվարությամբ անտառից դուրս եկանք, ու տղերքը եկան մեր հետևից»,- նշեց նա:

Սամվելն ասաց, որ շրջափակման օրերին նախընտրել է տուն չզանգահարել, իսկ այդ ընթացքում տանեցիներին ասել են, թե Սամվելն այլևս չկա. «Անհանգիստ էի, միանգամից զանգահարեցի տուն՝ հայտնելու, որ ողջ եմ, ամեն ինչ կարգին է»,- ասաց նա:

Նա վիրավորում է ստացել հոկտեմբերի 13-ին, 17 հոգին զոհվել են, իսկ 6-ը՝ վիրավորվել, նրանցից ամենածանրը Սամվելի վիճակն էր. «Երբ վիրավորվեցի, չէի պատկերացնում ընդհանրապես, որ ինձ դուրս կբերեն այդտեղից: Լավ է՝ ուշագնաց չեմ եղել, գիտակցությունս տեղն է եղել, այլապես... տղերքը եկան ինձ օգնության: Շտապօգնության մեքենան շատ արագ էր ընթանում, կրակահերթի տակ էինք, ու կարիք էր լինում մեքենան կանգնեցնելու, մի քանի րոպեն մեկ ինձ հանում էին մեքենայից, գցում գետնին, նորից բարձրացնում ավտոմեքենայի մեջ: Ողջ ճանապարհին զարմացել եմ, թե ինչպե՞ս որևէ կրակոց չի դիպչել մեզ»,- ծիծաղելով վերհիշում է Սամվելը:

Սամվելն ասում է, որ չի սիրում, երբ իրեն հերոս են անվանում, ինքը հերոս չէ. «Հերոսները այն տղերքն են, որոնք զոհվել են, իրենք իրենց ամենաթանկն են տվել՝ կյանքը: Հերոս են նաև այն տղերքը, որոնք վիրավորներին են օգնել, եթե տղերքը չլինեին՝ ես չէի փրկվի»,- ասաց նա:

Նա ասաց, որ իրենք, ի սկզբանե, հավատացել են իրենց հաղթանակին և մարտի դաշտում իրենց միակ ոգեշնչող ուժը եղել են 18-20 տարեկան ժամկետային զինծառայող տղաները:

Մեր զրուցակցից հետաքրքրվեցինք, թե որտեղի՞ց իր մեջ այդ ուժն ու կամքը, ինչին էլ ի պատասխան ասաց. «Ճիշտն ասած, ես էլ եմ ինձ այդ հարցը շատ անգամ տվել, չգիտեմ, երևի պատերազմը փոխեց ինձ, որովհետեև կյանքս երկու մասի է բաժանվել՝ մինչև պատերազմը և պատերազմից հետո: Փորձում եմ գնահատել ամեն ինչը, փորձում եմ ինձ ընդունել այնպիսին, ինչպիսին որ հիմա կամ: Տեսանյութերն էլ, որոնք որ նկարում եմ, մուտիվացիոն բնույթ են կրում, քանի որ մեր տղաներից շատերը կան, որ պռոթեզ չեն ուզում կրել, կոպլեքսավորվում են: Տեսանյութով ցույց եմ տալիս, որ կարելի է այդ ընթացքը հաղթահարել և որ կյանքը շարունակվում է»,- եզրափակեց Սամվելը:

Զվարթ Պետրոսյան