Աճող պառակտվածությունը և անգործունակ իշխանության համառությունը կարող են հանգեցնել լուրջ հետևանքների․ Դավիթ Անանյան

ՀՀ ՊԵԿ նախկին նախագահ Դավիթ Անանյանը ֆեյսբուքյան էջում գրում է. «Եթե իրավիճակը, որում հայտնվել ենք մենք և մեր պետությունը (այսինքն՝ մի իրավիճակ, երբ պատերազմում պարտությունից հետո ապաշնորհ իշխանությունը շարունակում է իր դիրքերը պահպանել, իսկ ժողովուրդը վերընտրում է նրան, թեև այդ իշխանությունը շարունակում է անհետևողականություն և ապաշնորհություն դրսևորել, ինչը բացասաբար է անդրադառնում դեպքերի հետագա ընթացքի և հասարակության համախմբման վրա՝ հանգեցնելով տարածքների կորստի), անհրաժեշտ է դիտարկել նաև քաղաքական փիլիսոփայության տեսանկյունից։

Նախևառաջ, քաղաքական փիլիսոփայության մեջ կա «իշխանության լեգիտիմություն» հասկացությունը, որը ենթադրում է, որ իշխանությունն ունի պետությունը և ժողովրդին կառավարելու օրինական և բարոյապես հիմնավորված իրավունք: Ակնհայտ է, որ լեգիտիմության բաղադրիչներից առնվազն մեկը բացակայում է, և այն, որ պատերազմում պարտված ոչ կոմպետենտ իշխանությունը պահպանում է իր իշխանությունը, հակասում է ընդհանուր ընդունված քաղաքական նորմերին:

Այս իրավիճակը կարելի է բացատրել մի քանի գործոններով. նախ, հնարավոր է, որ ժողովուրդը հետպատերազմյան ապատիայի պայմաններում իշխանությանը այլընտրանք չտեսնելով (հստակ առաջնորդների բացակայություն, որոնք կարող են երկրի զարգացման այլընտրանքային ծրագիր առաջարկել) և կայունության կարիք զգալով, նախընտրի պահպանել գործող իշխանությունը՝ չնայած նրա անկարողությանը հաղթահարել խնդիրները։

Երկրորդ, ապաշնորհ իշխանության պահպանումը կարող է պայմանավորված լինել հասարակության պատմական, էթնիկական կամ «դասակարգային» տարբերություններով: Թերևս պատերազմում պարտվելն ու տարածքների (ներառյալ՝ Հայրենիքի մի մասի) կորուստը պատրվակ են դարձել խմբերի և «դասակարգերի» միջև կոնֆլիկտների համար, և իշխանություններն օգտագործում են այս իրավիճակը իրենց քաղաքական առավելությունը պահպանելու համար։

Սակայն հասարակության աճող պառակտվածությունը և անգործունակ իշխանության համառությունը կարող են հանգեցնել լուրջ հետևանքների։ Հասարակության մասնատվածությունը և տարածքների կորուստը բացասաբար են անդրադառնում պետության տնտեսության, անվտանգության և միջազգային կարգավիճակի վրա (տնտեսությունն իրապես չի զարգանում, տնտեսական ակտիվության ներկայիս ցուցանիշների աճը զգալի ներդրումների, այդ թվում՝ օտարերկրյա, ինչպես նաև արտահանելի ապրանքների և ծառայությունների թողարկման արդյունք չեն)։

Այս իրավիճակի պահպանման պարագայում, երբ գործնականում բացակայում են ապաշնորհ իշխանությունը փոխելու արդյունավետ մեխանիզմները, կարող են խարխլվել ժողովրդավարության և օրենքի գերակայության սկզբունքները։

Ահա նման իրավիճակում է, որ քաղաքական կոնտրէլիտան, այսինքն՝ ընդդիմությունը, պետք է քննության ենթարկի իրեն՝ պատասխանատվություն ստանձնելով և գործելով դրությունը փոխելու ուղղությամբ։

Ընդդիմությունը պետք է ձգտի մոբիլիզացնել ժողովրդին, կազմակերպել ժողովրդական շարժումներ ու ընդվզումներ՝ հիմնված օրինական և ոչ բռնի մեթոդների վրա։ Կարևոր է, որ ընդդիմությունն առաջարկի պետության վերականգնման և տարածքային ամբողջականության պահպանման քաղաքական այլընտրանք և համոզիչ ծրագիր։

Չնայած ժողովրդական շարժումների, քաղաքացիական անհնազանդության և պոտենցիալ հակամարտությունների հետ կապված բարդությանն ու ռիսկերին, քաղաքական համակարգում դրական փոփոխություններ մտցնելը միայն կարող է կարևոր քայլ լինել օրենքի գերակայության վերականգնման ուղղությամբ, որը կարող է լուծել հասարակության խնդիրները և դիմակայել ապակայունացնող գործոններին»:

Այս թեմայով ՄԻՊ-ը կգնա ԱԱԾ մեկուսարան՝ Դավիթ Տոնոյանի հետ հանդիպելու Դադարեցրե՛ք ժողովրդին տկարամիտի տեղ դնելը, դա պարզունակ անարգություն է․ Դավիթ Սանասարյան Ապրելու իրավունքը վերագտնելու համար պայքարել և ապստամբել է պետք․ Դավիթ Անանյան Ժողովուրդը երբեք ոտքի չի կանգնի, եթե չլինի առաջնորդություն․ Դավիթ Անանյան (տեսանյութ) Դավիթ Տոնոյանի դեմ գործը քաղաքական ուղիղ հրահանգի արդյունք է․ փաստաբաններ Առաջարկում եմ Փաշինյանին անձամբ «զննել» հրթիռները. Դավիթ Տոնոյան Դավիթ Տոնոյանը կշարունակի մնալ կալանքի տակ. դատարանը մերժել է միջնորդությունը Կառավարությունը հաստատեց Դավիթ Գյուրջինյանին Բրյուսովի համալսարանի ռեկտորի պաշտոնում Դավիթ Ամալյանը՝ իշխանությունների, նրան սատարողների ու լափամանի համար կռիվ անողների մասին Փողոցային պայքարի պարտադրանքի ուժով ԱԺ-ին պետք է ներկայացվի կառավարությանն անվստահություն հայտնելու պահանջ. Անանյան