Իրանի հստակ ուղերձը ՀՀ իշխանություններին՝ Արևմուտքը Հարավային Կովկասում անելիք չունի

ՀՀ-ում Իրանի Իսլամական հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան Մեհդի Սոբհանին, անդրադառնալով Ադրբեջանի և Թուրքիայի կողմից առաջ քաշվող «Զանգեզուրի միջանցքին», հայտարարել է, որ Իրանի դիրքորոշումը հստակ է՝ չի հանդուրժի աշխարհաքաղաքական որևէ փոփոխություն այս տարածաշրջանում։ Դեսպանն  ընդգծել է, որ աշխարհում կա ընդունված մոտեցում, որի համաձայն՝ միջանցքն ընկալվում է՝ որպես կոմունիկացիոն կապի հնարավորություն, սակայն մեր տարածաշրջանում դա ընկալվում է բոլորովին այլ կերպ, ուստի Իրանն իր քայլերով հստակ ցույց է տվել, որ չի հանդուրժի աշխարհաքաղաքական որևէ փոփոխություն այս տարածաշրջանում։ 

Ընդամենը ամիսներ առաջ էլ Իրանի ԱԳՆ-ն հայտարարություն էր տարածել, որում նշվում էր, թե Իրանը դեմ է տարածաշրջանում օտարերկրյա ուժերի տեղակայմանը: Ուշագրավ է, որ այդ հայտարարությունը համընկել էր Հայաստանում ընթացող ԱՄՆ զորավարժություններին և հասկանալի է, թե ում էր ուղղված պաշտոնական Թեհրանի նախազգուշացումը: Այս նախազգուշացման մեջ թե՛ Նիկոլ Փաշինյանի, թե՛ Արևմուտքի համար հստակ ուղերձներ կան, որ տարածաշրջանի հարցերը պետք է լուծվեն տարածաշրջանային ուժերի կողմից։ Այսինքն՝ Իրանի համար ընդունելի է ՌԴ միջնորդությունը, սակայն անընդունելի է Արևմուտքի ակնհայտ ակտիվությունը:  Իրանը չի ողջունում, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության համաձայնագիրը կնքվի Արևմուտքի հովանու ներքո, քանի որ այդ դեպքում երևան է գալու «Զանգեզուրի միջանցքի» հարցը, որն էլ իր հերթին հենակետ է դառնալու Իրանի սուբստանցիոնալ հակառակորդ ՆԱՏՕ-ի համար:

Բացի այդ, միջանցքի բացումն Իրանը դիտարկում է որպես Հարավային Կովկասում Անկարայի դիրքերի ամրապնդման հնարավորություն, ինչը կդառնա Թուրքիայի և Ադրբեջանի միջև ուղիղ ցամաքային կապի առաջացման անխուսափելի արդյունքը։ Վերջինս  ուղղակի սպառնալիք Է ԻԻՀ անվտանգության համար, քանի որ այդպիսով երկրի հյուսիսային սահմանները, մասնավորապես՝ հյուսիս-արևմուտքը, փաստացի կհայտնվի թուրքական շրջապատման մեջ։ Հաշվի առնելով այդ դեպքում Իրանի համար լրացուցիչ կոմունիկացիոն խնդիրների առաջացումը, երկրի հյուսիսի բնակչության թյուրքախոս լինելու հանգամանքը եւ ներկայիս ընդհանուր աշխարհաքաղաքական ֆոնը՝ նման հեռանկարը Թեհրանի համար մի շարք մարտահրավերներ եւ սպառնալիքներ է պարունակում: Հենց սա է պատճառը, որ Իրանը վերջին շրջանում հանդերձ է գալիս Հայաստանի իշխանություններին ուղղված հստակ ուղերձներով՝ զերծ մնալ արևմտյան ուժերին տարածաշրջան հրավիրելու և տարածաշրջանում աշխարհաքաղաքական խաղացողներին փոխելու ծրագրերից:

Այս թեմայով Իրանի գերագույն առաջնորդը տեղափոխվել է անվտանգ վայր Ռուսաստանի և Իրանի ԱԳ նախարարները քննարկել են իրավիճակը Հարավային Կովկասում «Բեյրութին հարվածը փոխում է խաղի կանոնները». Իրանը սպառնացել է պատժել Իսրայելին Հայաստանն ու Իրանը քննարկում են Արաքսի երկրորդ կամրջի կառուցման տեխնիկական հարցերը Թրամփը հայտնել է՝ Իրանը փորձում է սպանել իրեն