Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 6-10 աստիճանով Հայաստանում կառուցվում է ԵՄ չափանիշներին համապատասխան առաջին սանիտարական աղբավայրը ՀՀ մշտական ներկայացուցիչն իր հավատարմագրերն է հանձնել ԵԽ գլխավոր քարտուղարին Ուկրաինայի զինված ուժերը հարվածներ են հասցրել Դնեպրում թիրախներին (տեսանյութ) 6 ամսով կսահմանափակվի խոզերի ներկրումը Հայաստան ՆԱՏՕ-ի հայտնվելն Ուկրաինայում կնշանակի մտնել Ռուսաստանի դեմ պատերազմի մեջ․ Զախարովա Նոր էջ՝ երկկողմ հարաբերություններում․ Սիմոնյանը հանդիպել է Վիետնամի նախագահին «Մանկան» ընկերությունն ազատվեց մաքսատուրքից Թուրքիայի ու Ադրբեջանի ռազմածովային ուժերը զորավարժություն են անցկացնում «Ստացվեց՝ վարչապետը սուտ ա ասում»․ Փաշինյանը բարկացավ ՏԿԵ նորանշանակ նախարարի վրա (տեսանյութ) Վահան Կոստանյանը հույս է հայտնել, որ ԿԽՄԿ-ն կշարունակի ակտիվ ներգրավվածություն ունենալ Հայաստանում Արմավիրի մարզում բախվել են ջերմաքարշ գնացքն ու «BMW»-ն, որը բռնկվել է. կա զոհ 

Թվային խոցելիության անդունդին. «Փաստ»

Հրապարակումներ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Տեխնոլոգիական առաջընթացը լիովին նոր իրողություններ է ստեղծել ամբողջ աշխարհի, այնպես էլ մեր թե՛ ներքաղաքական, թե՛ արտաքին քաղաքական կյանքում։ Ըստ այդմ, թվային հարթակները գրեթե անփոխարինելի նշանակություն են ձեռք բերել մարդկանց կյանքում։ Արդեն չկա մի ոլորտ, որտեղ թվային միջավայրը ներթափանցած չլինի՝ մարդկանց անձնական հարցերից սկսած, պետական անվտանգությանն առնչվող համակարգերով վերջացրած։ Ու ինչքան թվային ոլորտը հեշտացնում է մարդկանց կյանքը, նրանց նոր գործիքներով ու հնարավորություններով է օժտում, այնքան էլ նոր վտանգներ ու խոցելի միջավայր է ստեղծում։

Նաև միջազգային փորձն է ցույց տալիս, թե կիբերտարածության շրջանակներում ինչ վտանգավոր գործընթացներ կարող են խմորվել։ Հարձակումների թիրախ կարող են դառնալ ոչ միայն մարդկանց անձնական տվյալները, այլև մարդկային կենսագործունեության համար այնպիսի կենսական նշանակություն ունեցող ենթակառուցվածքներ, ինչպիսիք են, օրինակ՝ ջրամատակարարման համակարգերը, էներգետիկ ցանցերը, տրանսպորտային համակարգը, առողջապահական համակարգը և այլն։ Կիբերտարածությունն իսկապես դարձել է պետության համար կենսական նշանակություն ունեցող տարածք, սակայն այդ միջավայրում առկա վտանգների մարտահրավերը մեզանում անտեսվում է կամ առնվազն ճիշտ չի գնահատվում։ Ու կիբերտարածությունում առաջ եկած խոցելիությունից օգտվում են հանցագործներն ու մեր թշնամիները։

Պետության ու քաղաքացիների թվային անվտանգության ապահովմանն ուշադրություն դարձնելու փոխարեն ՀՀ իշխանությունները կենտրոնացել են ընդդիմադիրներին օրուգիշեր գաղտնալսելու ու հետապնդելու վրա։ Այնինչ անհրաժեշտություն կա կենտրոնանալ Հայաստանի կիբերանվտանգության ամրապնդման վրա։ Եվ Արցախյան պատերազմն իսկապես ցույց տվեց, որ կիբերտարածությունում պաշտպանությունը բազմաթիվ խոցելի տեղեր ունի։ Դա է պատճառը, որ ադրբեջանական հաքերային խմբերը ՀՀ քաղաքացիներին վերաբերող մեծ քանակությամբ տվյալներ հրապարակեցին (օրինակ՝ անձնագրի տվյալներ, անուններ, հասցեներ, «կովիդի» թեստերի տվյալներ և այլն) և մուտք գործեցին ՀՀ պետական կառույցների տվյալների բազաներ, հասանելիություն ունեցան փաստաթղթերի ու ջարդեցին կարևոր պաշտոնական կայքէջեր։ Բայց ամենավատն այն է, որ, ըստ որոշ տվյալների, Pegasus կիբերզենքն օգտագործվել է Հայաստանում բարձրաստիճան անձանց դեմ (այդ թվում՝ 44-օրյա պատերազմի օրերին), որոնց թվում եղել են ռազմական վերնախավի և կառավարության ներկայացուցիչներ։

Լրտեսական ծրագրի թիրախում են եղել նաև ՀՀ արտաքին քաղաքականության վերաբերյալ ինֆորմացիայի տիրապետող անձինք։ Այս դեպքերն իսկապես մտահոգիչ են հատկապես ներկա պայմաններում, երբ պատերազմական գործողություններն ու պրոպագանդան իրենց արտացոլումն են գտնում նաև կիբերտիրույթում։ Կիբերզենքերի միջոցով հնարավոր է նույնիսկ գլոբալ հարցեր լուծել, ինչը մեծ առավելություն է տրամադրում հակամարտության մեջ գտնվող այն կողմին, որը տիրապետում է այդ զենքին։ Բազմաթիվ երկրներ մեկը մյուսի հետևից կիբերպաշտպանության հատուկ ստորաբաժանումներ են ստեղծում։ Ու պատահական չէ, որ Ադրբեջանն Իսրայելից կիբերզենքեր ձեռք բերելու հետ մեկտեղ, իսրայելական մասնագետներին հրավիրում է իր մոտ ադրբեջանցի մասնագետներ պատրաստելու համար։

Հայաստանը ռազմական սպառազինություն ձեռք բերելու հետ մեկտեղ պետք է առանձնահատուկ ուշադրություն դարձնի նաև կիբերզենքերի տիրապետելու թեմային։ Ու շատ կարևոր է նաև գործընկերներ գտնել ու օգտվել այլ երկրների փորձից։ Իսկ հարկ եղած դեպքում անհրաժեշտ է նաև մեծ գումարներ ներդնել այս ոլորտում։ Մյուս կողմից էլ՝ թվային տարածությունում ակտիվացել են հանցագործները, որոնք հիմնականում խարդախությունների են դիմում, մարդկանցից գումար են կորզում և ապատեղեկատվություն են տարածում իրենց նպատակներին հասնելու համար։ Իհարկե, շատ կարևոր է հանրության իրազեկումը, մարդկանց շրջանում թվային գրագիտության բարձրացումը, որ քաղաքացիները չդառնան հարձակումների, խարդախությունների ու ապատեղեկատվության զոհ, բայց հաճախ խնդիրը քաղաքացիների թվային գրագիտությունից դուրս է։

Եթե, օրինակ՝ քաղաքացու բանկային հաշիվը հաքերները ջարդել են ու յուրացրել գումարները, ապա այդ քաղաքացին տվյալ դեպքում ոչինչ անել չի կարող, թեման պետության և ՏՏ մասնագետների տիրույթում է։ Բավարար չէ, որ մի քանի փորձագետներ մեկնաբանություններ կամ պարզաբանումներ տան, և համարվի հարցը լուծված։ Այս հարցում ևս համակարգային մոտեցում է անհրաժեշտ, այն է՝ ստեղծել կիբերանվտանգության զարգացման միջավայր, որի պայմաններում չարագործներն ու թշնամական հաքերային խմբերը ուղղակի կձախողվեն։ Գլխավոր խնդիրներից մեկն էլ համապատասխան մասնագետների պատրաստումն է։ Անգամ ԿԲ նախագահն էր խոստովանել, որ մեր ԿԲ համակարգը խոցելի է, անվտանգության մասնագետների սուր պակաս կա։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Հետևե՛ք -ին Youtube-ում`
Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 6-10 աստիճանով Հայաստանում կառուցվում է ԵՄ չափանիշներին համապատասխան առաջին սանիտարական աղբավայրըԱննա Հակոբյանը Հռոմում ներկա է գտնվել պատերազմում զոհվածների և խաղաղության համար մատուցվող Սուրբ պատարագին (տեսանյութ) ՀՀ մշտական ներկայացուցիչն իր հավատարմագրերն է հանձնել ԵԽ գլխավոր քարտուղարին Ուկրաինայի զինված ուժերը հարվածներ են հասցրել Դնեպրում թիրախներին (տեսանյութ)6 ամսով կսահմանափակվի խոզերի ներկրումը Հայաստան Պատին ամրացված բանանը վաճառվել է 6 միլիոն դոլարով (տեսանյութ)ՆԱՏՕ-ի հայտնվելն Ուկրաինայում կնշանակի մտնել Ռուսաստանի դեմ պատերազմի մեջ․ ԶախարովաՆոր էջ՝ երկկողմ հարաբերություններում․ Սիմոնյանը հանդիպել է Վիետնամի նախագահինՊատրաստ չեմ դա զոհաբերել Ղրիմի վերադարձի համար. Զելենսկի«Մանկան» ընկերությունն ազատվեց մաքսատուրքիցԹուրքիայի ու Ադրբեջանի ռազմածովային ուժերը զորավարժություն են անցկացնում «Ստացվեց՝ վարչապետը սուտ ա ասում»․ Փաշինյանը բարկացավ ՏԿԵ նորանշանակ նախարարի վրա (տեսանյութ)Վահան Կոստանյանը հույս է հայտնել, որ ԿԽՄԿ-ն կշարունակի ակտիվ ներգրավվածություն ունենալ Հայաստանում Արմավիրի մարզում բախվել են ջերմաքարշ գնացքն ու «BMW»-ն, որը բռնկվել է. կա զոհՀաջորդ տարվանից Արցախից տեղահանվածների աջակցությունը կնվազի և կվերաբերվի կոնկրետ թիրախային խմբերին Ստամբուլում մահացել է գերաշնորհ Տ. Գարեգին արքեպիսկոպոս Պէքճեանը Դե կին ա էլի, հո դուրս չի՞ գալու կոնկրետ գործողություններ կատարի, կաբինետում նստած կանոնակարգելու է աշխատանքը․ Ալիկ ՍարգսյանՓրկարարները ձիուն դուրս են բերել արգելափակումիցՏարեք ձեր ննջարանում դրեք պապու հիշատակը, կախե՛ք պատից․ Փաշինյանը՝ հին մեքենաների մասին (տեսանյութ)Պարոն Փաշինյան, ճիշտ նկատեցիք, որ ես ՆԳՆ-ում նոր մարդ չեմ. Արփինե Սարգսյան (տեսանյութ) Փաշինյանն ակնարկել է, թե ինչ աշխատանք է նախատեսել Գնել Սանոսյանի համար (տեսանյութ)Փաշինյանը ներկայացրեց, թե որ ճանապարհներն են վերակառուցվելուԱստղագուշակ՝ նոյեմբերի 21-ի համարՈւկրաինան չի ընդունի «տարածքներ՝ խաղաղության դիմաց» սկզբունքով որևէ համաձայնագիր. ԱԳՆՀայաստանը Հնդկաստանի հետ բանակցություններ է վարում ևս 78 միավոր հրետանային համակարգեր գնելու շուրջ. IDRW Կառավարության նիստի ժամանակ Փաշինյանն անդրադարձավ պաշտոնյաների ազատումներին Քաղաքացին վարորդական վկայական ստանալու համար տելեգրամյան օգտատիրոջ հաշվեհամարին գումար է փոխանցել (տեսանյութ) Անդրսահմանային ջրային ռեսուրսների կառավարման հարցում ՀՀ-Ադրբեջան պաշտոնական համագործակցություն չկա. ԱԳՆ Օրվա խորհուրդ․ նոյեմբերի 21 Հոկտեմբերին 20 հարկ վճարողի մոտ արձանագրվել է «Անկանխիկ գործառնությունների մասին» օրենքի խախտում Փաշինյանը պետք է պատասխան տա Բագրատ Սրբազանի մասին իր ասածների համար. Սրբազանի փաստաբան (տեսանյութ) ՈւՂԻՂ․ Կառավարության փոփոխված կազմով առաջին նիստը Ուզում եք՝ պաչկեքով մեդալներ շահեք, սատանայական ծեսը Ծիծեռնակաբերդում կատարվեց․ Տիգրան Քոչարյան (տեսանյութ) ՏԿԵՆ-ում շնորհակալություն հայտնեցի Գնել Սանոսյանին և հաջողություն մաղթեցի Դավիթ Խուդաթյանին․ Փաշինյան (տեսանյութ)Վարդան Օսկանյանի նկատմամբ վարչական տույժ կիրառելու որոշում է կայացվել Վստահ եմ՝ Հայաստանում ֆուտբոլի ապագան պայծառ է. ՖԻՖԱ-ի նախագահը հանդիպել է Արմեն Մելիքբեկյանի հետ Ես ու Վահե Ղազարյանը մանկուց ընկերներ ենք՝ 37 տարի, այս հանգամանքը որոշ հարցերում մեզ մի քիչ խանգարել է. Նիկոլ Փաշինյան (տեսանյութ)Հայտնի են ձմեռային զորակոչի և զորացրման օրերը․ մեկնարկը հունվարի 7-ից էՌազմական սպորտի միջազգային խորհրդին անդամակցող 140 երկրների շարքում Հայաստանն ունի իր կայուն տեղը․ Պապիկյան (տեսանյութ)ՆԳՆ-ում շնորհակալություն հայտնեցի Վահե Ղազարյանին և հաջողություններ մաղթեցի Արփինե Սարգսյանին. Փաշինյան (տեսանյութ)Իտալիայի առաջին տիկնոջ հրավերով հյուրընկալվել էինք Կվիրինալի պալատում. Աննա Հակոբյան (տեսանյութ) ՈւՂԻՂ․ Բագրատ Սրբազանն ընդդեմ Փաշինյանի․ դատական նիստ է ընթանումԱդրբեջան-Ֆրանսիա. որո՞նք են լարվածության պատճառները. Euronews Լյուքսեմբուրգի Պատգամավորների պալատը Բաքվnւմ պահվnղ հայերի մասին բանաձև է ընդունել Փաշինյանը հեծանիվով է աշխատանքի գնացել (տեսանյութ)Տիգրան Դադունցը նշանակվել է արդարադատության նախարարի տեղակալ Պատուհանով մուտք են գործել տուն և գողացել 3 մլն դրամ, 20 հազար ԱՄՆ դոլար, 8 կտոր ոսկյա զարդ և ոչ միայն Դավիթ Խուդաթյանը նշանակվեց ՏԿԵ նախարար Միայն կանաչապատումից 0 գիտելիք ունեցողը թեղին և հացենին կփոխարինի խոնավասեր ու արևից խեղճացող ձիակասկով․ Քրիստինա Վարդանյան
Ամենադիտված