Ընդդիմությունը պետք է միայն հայ ժողովրդին, Հայաստանի կործանումը կանխելու հարցում դաշնակիցներ չունենք․ Արմեն Աշոտյան

Տարբեր երկրներում ընդդիմությունը, որպես կանոն, ունենում է նաև արտաքին քաղաքական արժևորում՝ ելնելով սպեցիֆիկ իրավիճակից:

Եվրոպական երկրներում, ավելի քիչ՝ ԱՄՆ-ում, ընդդիմությունը երկար տարիներ ասոցացվում էր Սովետական Միության հետ՝ որպես սոցիալիստական կամ կոմունիստական գաղափարախոսության կրող:

Սառը պատերազմի ավարտից հետո արևմտյան երկրներում ընդդիմությունը կորցրել էր արտաքին քաղաքական նշանակությունը, որովհետև գործող գրեթե բոլոր հիմնական ուժերը գլոբալ առումով միևնույն դոկտրինալ հենքի վրա էին:

ԵՄ-ում և մասամբ՝ ԱՄՆ-ում, իրավիճակը փոխվեց ծայրահեղ աջ կամ ծայրահեղ ձախ ուժերի ազդեցությունների մեծացմամբ, որոնց դիրքորոշումները միջազգային հարցերում սկսեցին տարբերվել մեյն-սթրիմից, և առաջացավ գայթակղություն՝ պիտակավորել այս կամ այն ուժին կամ գործչին՝ որպես «Պուտինի մարդ», «Չինաստանի լոբբիստ» և այլն: Իսկ այն երկրներում, որտեղ նոր ուժերը հասել են իշխանության, ինչպես, օրինակ, Հունգարիայում, ընդդիմությունը սկսեց դիտարկվել՝ որպես «սորոսական», «բրյուսելյան»կամ «վաշինգտոնյան»:

Արևմուտքն անթաքույց սատարում է նաև Բելառուսի ընդդիմությանը, ուկրաինական ընդդիմությունը նույնպես ամբողջությամբ արևմտամետ է: Ռուսաստանն իր հերթին՝ այս կամ այն կերպ ասոցացվում է Մոլդովայի մի շարք ընդդիմադիր շրջանակների հետ:

Հաշվի առնելով Հարավային Կովկասի դերակատարումը, փորձենք հասկանալ՝ ինչպիսի գեոպոլիտիկ «հրապուրանք» ունեն ընդդիմությունները մեր տարածաշրջանի երկրներում:

Հիշո՞ւմ եք, թե ինչ աժիոտաժ էր համաշխարհային մամուլում Թուրքիայի նախագահական ընտրությունների հետ կապված, որոնցում գործող Էրդողանին հակադրվում էր էլ ավելի ատլանտյան համբավ ունեցող թեկնածուն: Վստահ եմ, շատ-շատերն արդեն մոռացել են նրա անունը՝ Քըլըչդարօղլու:Այս օրինակը դասական է. Արևմուտքը ճնշում գործադրեց Էրդողանի վրա, հասցրեց գագաթնակետին, կորզեց Էրդողանից խոստումներ և զիջումներ և «բարեհաջող բրախեց» արևմտյան թեկնածուին:

2003 թվականից եվրոպական ուղղությունը նախընտրած մեր հարևան պետության ներսում Սահակաշվիլու օրոք Մոսկվան փորձեց ձևավորել սեփական ազդեցությունն ընդդիմության վրա (հիշո՞ւմ եք ՌԴ նախագահի հանդիպումը Նինո Բուրջանաձեի հետ), սակայն չհաջողեց:Երբ Վրաստանում իշխանության եկավ առավել հավասարակշռված և չափավոր քաղաքական ուժ, վրացական ընդդիմության գեոպոլիտիկ սպեցիֆիկան փոխվեց, և վրաց այսօրվա ընդդիմությունն ամբողջությամբ վայելում է արդեն հենց Արևմուտքի անթաքույց աջակցությունը՝ քաղաքականից մինչև քարոզչական:

Հաշվի առնելով այս պետության սպեցիֆիկան՝ երկրի ներսում բացահայտ արևմտամետ քաղաքական ուժեր չեն գործում, թեպետ տարաբնույթ ծայրահեղականներին (քրդական, բելուջական, արաբական, թյուրքական) հաճախ ասոցացնում են հենց Արևմուտքի որոշ շրջանակների հետ:

Դրա փոխարեն՝հակաիսլամական իրանական վտարանդի կառույցներն ունեն արևմտյան աջակցություն:

Այստեղ բռնապետական ռեժիմը հաջողությամբ ճնշում է ընդդիմության երկու թևերին՝ իսլամական և ազատական: Իսլամական ընդդիմությաննԱլիևն Արևմուտքում ներկայացնում է՝ որպես իրանամետ, ինչը գրեթե քարտ-բլանշ է նրանց ջախջախելու համար:Ինչ վերաբերում է «լիբերալ» ընդդիմությանը, ապա մոտ 250 քաղբանտարկյալների գոյություննադրբեջանական բանտերում, ազատ մամուլի բացահայտ ճնշումը, հակաժողովրդավարական ընտրությունները, տոտալ կոռուպցիան թեպետ մշտապես ֆորմալացվում են տարաբնույթ միջազգային զեկույցներում և բանաձևերում, սակայն ռեալ քաղաքական ազդեցություն չունեն Արևմուտքի կողմից Ալիևի հետ կառուցվող հարաբերություններում: Կարճ ասած, Ալիևի հետ գլոբալ լեզու են գտել, իսկ ընդդիմությանը բաժին են հանել զեկուցային թուլափայ: Ալիևի հետ հարաբերությունների ներկայիս մակարդակնամբողջությամբ բավարարում է նաև պաշտոնական Մոսկվային, ով այլ քաղաքական շրջանակների հետ աշխատելու կարիք չի էլ տեսնում:

Հայաստանի Երկրորդ և հատկապես Երրորդ նախագահների օրոք սրվող գեոպոլիտիկ զարգացումներին զուգընթաց՝ մեր երկրում գործում էին թե՛ հյուսիսամետ, թե՛ արևմտամետ համբավ ունեցող ընդդիմություններ, որոնց ֆոնին իշխանությունը վարում էր պետական շահերից բխող ցենտրիստական, հավասարակշռված քաղաքականություն:

2018թ.-ի նիկոլական կործանարար ավանտյուրաներկու բևեռների համար էլ դիտարկվեց՝ որպես «հնարավորությունների պատուհան», ինչը հանգեցրեց Սերժ Սարգսյանի հրաժարականին (հիշո՞ւմ եք Երրորդ նախագահի խոսքերը՝ «Ես պարտվել եմ շատ ավելի հզոր ուժերի…»):

2020թ.-ից հետո Հայաստանում ստեղծվել է զավեշտալի իրավիճակ: Նիկոլից էլ ավելի «արևմտամետ» շրջանակները հիմնականում ինկորպորացված են այսօրվա ռեժիմի մեջ՝ բոլոր մակարդակներում՝ ԱԽՔ, ՔՊ խմբակցության մի մասը, որոշ մեդիաներ և ՀԿ-ներ: Նրանք ոչ թե ընդդիմություն են Նիկոլին, այլ նրա հսկիչները՝ ներսից:

Ինչ վերաբերում է տիտղոսային ընդդիմությանը, ինչպես նաև բոլոր ընդդիմադիր շարժումներին, ապա մի կողմից՝ իշխանությունները համառորեն պիտակավորում են նրանց՝ որպես «պրոռուսական», մյուս կողմից՝ մեր ընդդիմությունը չի ունեցել և չունի որևէ արտաքին սատարում որևէ ուժի կենտրոնից, այդ թվում՝ Կրեմլից:

Փաստացի Հայաստանի ընդդիմության քաղաքական օրակարգը, որը խարսխված է սեփական ազգի շահերի վրա, չի համընկնում և ոչ մի արտաքին բևեռի ծրագրերի հետ: Ավելին, Փաշինյանի վարած քաղաքականությունը շարունակում է ձեռնտու մնալ բոլորին՝ անկախ պարբերական էմոցիոնալ պոռթկումներից և գեոպոլիտիկ լիրիկայից:

Արևմուտքն ինդուլգենցիա է տվել Նիկոլին ներքաղաքական ճնշումների և վակխանալիայի համար, իսկ Մոսկվային այս գործոնն այս փուլում չի հետաքրքրում: Գլոբալ խաղացողները հանգիստ խաղում են թե՛ Ադրբեջանի, թե՛ Հայաստանի գործող ռեժիմների հետ: Արևմուտքը կարթնանա միայն, եթե Նիկոլը գցի նրանց, իսկ Մոսկվան՝ երբ Նիկոլն ուղիղ սպառնալիքներ առաջացնի Ռուսաստանի անվտանգությանը: Հայաստանի ներկայիս ընդդիմությունը պետք է միայն հայ ժողովրդին: Հայաստանի կործանումը կանխելու հարցում հայ ժողովուրդը չունի դաշնակիցներ՝ գուցե նախևառաջ այն պատճառով, որ լիովին չի lգիտակցում իր կործանումը…

ԱՐՄԵՆ ԱՇՈՏՅԱՆ

ՀՀԿ փոխնախագահ

«Նուբարաշեն» ՔԿՀ

09.07.2024թ.

Այս թեմայով «Ժողովուրդ». «Իշխանության յուրացման» գործով ՔՊ պատգամավորն է տեղեկությունը փոխանցել ուժայիններին Վերջին 5 ամիսներին աճել է Հայաստանի և Իրանի միջև առևտուրը Հայաստանի օպերայի պատմության մեջ նոր էջ է բացվում՝ աշխարհի ամենահեղինակավոր կառույցի հետ համագործակցությամբ ԱՄՆ-ի Փիթսբուրգ քաղաքը սեպտեմբերի 21-ը հայտարարել է «Հայաստանի ազգային օր» Հայ համայնքը չեղարկել է Ալեն Սիմոնյանի գլխավորած պատվիրակության Կանադա այցն ու պաշտոնական հանդիպումները․ Yerevan.Today