Անվանակոչվել են Արեգակնային համակարգի այն մոլորակները, որոնք ունեին կյանքի առաջացման բոլոր պայմանները
Գիտություն և Մշակույթ
Մարսի և Յուպիտերի միջև գտնվող աստերոիդների գոտու ամենամեծ մարմինը՝ Ցերերա գաճաճ մոլորակը, հնարավոր է, որ մի ժամանակ ունեցել է կյանքի համար անհրաժեշտ բոլոր հիմնական «բաղադրիչները»։ Գիտնականների միջազգային խումբը պարզել է, որ միլիարդավոր տարիներ առաջ օբյեկտի մակերեսի տակ գոյություն է ունեցել քիմիական էներգիայի երկարատև աղբյուր, որը կարող էր ապահովել մանրէային օրգանիզմներ։ Աշխատանքը հրապարակվել է Science Advances ամսագրում։
«Երկրի վրա ներքին ջրերը, խառնվելով օվկիանոսի հետ, դառնում են իսկական տոն մանրէների համար։ Ուստի կարևոր է հասկանալ, թե արդյոք նմանատիպ բան գոյություն է ունեցել Ցերերայի վրա», - ասել է Արիզոնայի համալսարանի հետազոտող, առաջատար հեղինակ Սեմ Քուրվիլը։
Ավելի վաղ, 2018 թվականին ավարտված «Դաուն» առաքելությունը Ցերերայի վրա հայտնաբերել է աղ, օրգանական մոլեկուլներ և ստորգետնյա աղի օվկիանոսի հետքեր։ Այժմ այս պատկերին ավելացվել է երրորդ տարրը՝ քիմիական էներգիա, որը առաջանում է միջուկում տաքացված ապարներից եկող ջրի և գազերի փոխազդեցությունից։
Գիտնականները մոդելավորել են Ցերերայի ջերմաստիճանը և քիմիական էվոլյուցիան և ցույց են տվել, որ 2.5-ից 4 միլիարդ տարի առաջ դրա ներքին մասը ջերմություն է արտանետել ռադիոակտիվ տարրերի քայքայումից։ Սա տաքացրեց ջուրը և հագեցրեց այն մեթանով և ածխաթթու գազով՝ մանրէային նյութափոխանակության համար պոտենցիալ «վառելիք»։
Այսօր Ցերերան արդեն կորցրել է իր ներքին ջերմության աղբյուրները, նրա ջուրը գրեթե ամբողջությամբ սառել է, իսկ մնացած հեղուկը վերածվել է խտացված աղաջրի։ Սակայն անցյալում թզուկ մոլորակը ունեցել է «բնակելիության պատուհան», երբ այնտեղ կյանք կարող էր առաջանալ, գոնե տեսականորեն։
Աշխատանքի հեղինակները նշում են, որ արդյունքները կարևոր են ոչ միայն Ցերերայի համար։ Նմանատիպ սցենարներ կարող էին զարգանալ Արեգակնային համակարգի նմանատիպ չափերի այլ սառցե մարմինների վրա, որտեղ հսկա մոլորակներից ջերմություն ստեղծող ձգողականություն չկա, ինչպես Եվրոպայի կամ Էնցելադի վրա։
Թարգմանությունը՝ Lurer.com-ի


















































Ամենադիտված
Իմ դարի չափ տխրությունն Անին վերցրեց իր փխրուն ուսերին ու տարավ․ Նազենի Հովհաննիսյան