Շիմպանզեները, ինչպես պարզվել է, ցուցաբերում են ռացիոնալ մտածողության նշաններ
Գիտություն և Մշակույթ
Կալիֆոռնիայի և Ուտրեխտի համալսարանների հոգեբանները պարզել են, որ շիմպանզեները կարող են ռացիոնալ կերպով փոխել իրենց տեսակետները, երբ նրանց ներկայացվում են նոր ապացույցներ: Պարզվում է, որ այս պրիմատները, ինչպես մարդիկ, կարող են վերանայել իրենց որոշումները՝ հիմնվելով ապացույցների ուժի վրա, ինչը համարվում է ռացիոնալ մտածողության հիմնական տարր: Ուսումնասիրությունը հրապարակվել է Science ամսագրում:
Ուսումնասիրությունը տեղի է ունեցել Ուգանդայի Նգամբա կղզու շիմպանզեների արգելոցում: Կենդանիներին ցույց են տվել երկու տուփ, որոնցից մեկը պարունակում էր սնունդ: Սկզբում շիմպանզեները ստացել են հուշում, որը ցույց է տվել, թե որտեղ է թաքնված քաղցրավենիքը: Այնուհետև նրանց տրվել է նոր, ավելի համոզիչ հուշում, որը մատնացույց է արել մյուս տուփը:
«Շիմպանզեները փոխել են իրենց միտքը, երբ հայտնվել են ավելի հուսալի ապացույցներ», - բացատրել է Սոցիալական ծագման լաբորատորիայի հետազոտող Էմիլի Սանֆորդը: «Այս տեսակի ճանաչողական ճկունությունը բնորոշ է մոտ չորս տարեկան երեխաներին: Զարմանալի էր տեսնել, որ շիմպանզեները նույնպես կարող են դա անել»:
Հաստատելու համար, որ կենդանիների վարքագիծը իսկապես հիմնված էր տրամաբանական դատողության վրա, այլ ոչ թե պարզապես բնազդի վրա, թիմը անցկացրեց խիստ վերահսկվող փորձեր և օգտագործեց համակարգչային մոդելավորում: Վերլուծությունը ցույց տվեց, որ շիմպանզեների որոշումները համապատասխանում էին իրենց համոզմունքները ռացիոնալ վերանայելու ռազմավարություններին, այլ ոչ թե պարզապես արձագանքում էին ակնառու խթաններին։
Այս արդյունքները մարտահրավեր են նետում այն ավանդական պատկերացմանը, որ ռացիոնալությունը բնորոշ է միայն մարդկանց: Գիտնականները կարծում են, որ պրիմատների կողմից իրենց համոզմունքները վերանայելու ձևի հասկացողությունը կարող է փոխել ուսուցման, երեխայի զարգացման և նույնիսկ արհեստական բանականության ուսումնասիրության մոտեցումները:
Թարգմանությունը՝ Lurer.com-ի


















































Ամենադիտված
Իմ դարի չափ տխրությունն Անին վերցրեց իր փխրուն ուսերին ու տարավ․ Նազենի Հովհաննիսյան