Ինչո՞ւ Նիկոլ Փաշինյանը չգնաց հանքերի իրական սեփականատերերի «հետևից»

Վերլուծական 12 Ապրիլ, 2022 22:16

Տարիներ շարունակ ընդդիմությունը բազմիցս բարձրաձայնել է մեր հանքերից եկող միլիարդներն անհայտ ուղղություններով կամ անհայտ մարդկանց գրպանը գնալու հարցը: Հայաստանում գերիշխել է այն կարծիքը, որ ադրբեջանական նավթին կարող ենք հակազդրել հայկական մոլիբդենից, պղնձից եւ այլ հանքանյութերից, մետաղներից ստացվող փողով, ապա ուղղել այն երկրի պաշտպանության, տնտեսության ամրապնդմանը:

Հենց այս գաղափարներով և հանքատերերի թալանը վերադարձնելու խոստումներով էլ Նիկոլ Փաշինյանը եկավ իշխանության: Առաջին ամիսներին դեռ ոչինչ չէր խոսում այն մասին, որ երբեմնի ընդդիմադիր Փաշինյանը փոխելու է իր կուրսը: Կասեցվեց Ամուլսարի հանքի շահագործումը, ինչը բուռն ուրախություն առաջացրեց էկո ակտիվիստների շրջանում: Սակայն, հետագայում Փաշինյանը փոխեց իր վերաբերմունքը թե՛ հանքերի շահագործման, թե՛ թալանը հետ բերելու վերաբերյալ:

Նախ և առաջ Ամուլսարի մասով նշանակվեց ուսումնասիրություն, որը ընթացավ կոռուպցիոն սկանդալներով և շարունակվում է մինչ օրս: Չնայած դրան՝ կառավարության ծրագրից պարզ է դառնում, որ այս տարի հանքը կշահագործվի: Ամուլսարի հանքի շահագործման դեմ պիկետներ անող և ճանապարհ փակող երիտասարդներին Փաշինյանը սպառնաց ոստիկանական ուժերով: Այնուհետև Փաշինյանն ու թիմը որոշեցին չխանգարել նաև Թեղուտի հանքի շահագործմանը: Ընդդիմադիր պատգամավոր եղած ժամանակ հանքաարդյունաբերության ոլորտում թափանցիկության մակարդակը բարձրացնելու ջատագով Փաշինյանը, գալով իշխանության, գաղտնիության գրիֆի տակ դրեց հանքերի իրական սեփականատերերի մասին ողջ ինֆորմացիան: Այժմ էլ կառավարությունը պատրաստում է օրենքի նախագիծ, որով հանքերի շահագործման դեմ ցանկացած բողոքի ակցիա արգելվելու է օրենքով: Հիշեցնենք, որ այսօր ՔՊ-ում բազմած մի շարք կարկառուն դեմքեր ժամանակին պաստառներով ցույց էին անում հենց այդ նույն հանքերի շահագործման դեմ: Լենա Նազարյանը դիցուք Թեղուտի պաշտպանության քաղաքացիական նախաձեռնության անդամ էր:

Սակայն, ուշագրավ է, որ Լենա Նազարյանը այդպես էլ հստակ դիրքորոշում չհայտնեց՝ Նոր Հայաստանում ինքը կո՞ղմ է, թե՞ դեմ հանքի բացմանը: Մեկ այլ ՔՊ-ական՝ Արգիշտի Մեխակյանը, ով ի սկզբանե դեմ է եղել Լիդիանին հանքի շահագործման թույլտվություն տալուն, գտնում է, որ «այսօր հասել ենք այն գծին, որ չթույլատրելը կարող է շատ ծանր հետևանքներ ունենալ»: Նախկին բնապահպան, ներկայումս կրթության փորձագետ դարձած Վահրամ Սողոմոնյանը, ով այսօր ջերմ հարաբերությունների մեջ է գործող իշխանությունների հետ, ժամանակին դեմ էր թե՛ Ամուլսարի, թե՛ Թեղուտի գործարկմանը, այսօր նա լռում է: Սորոսական Դանիել Իոաննիսյանը ժամանակին դեմ էր հանքերի շահագործմանը և ակտիվորեն այդ տեսակետն էր առաջ մղում, այսօր նա նույնպես լռում է: Լռում են բազմաթիվ բնապահպաններ, ովքեր, թերևս, հեղափոխությունից հետո հաջողացրին կպցնել իրենց բաժին դրամաշնորհը և Հայաստանի բնության ապագայի մասին հարցերը նրանց համար մղվեցին երկրորդ պլան:

Իսկ այս լռության ֆոնին նախկին իշխանության ներկայացուցիչները շարունակում են հսկայական շահույթներ ստանալ հանքերի շահագործումից: Դիցուք՝ նախկին վարչապետեր Հովիկ Աբրահամյանի և Կարեն Կարապետյանի խորհրդական Համլետ Հովսեփյանի ընտանիքը շարունակում է զավթել Սյունիքի հանքերն արդեն նոր իշխանությունների օրոք: «Ասկե գրուպ» ընկերությունը նույնպես օգտվում է իշխանությունների բարեսրտությունից: «Ասկե գրուպի» հիմնադիրը ԱԺ ՀՀԿ խմբակցության նախկին պատգամավոր Վահան Հարությունյանն է, իսկ բաժնետոմսերի մոտ 50 տոկոսը, ըստ ընկերության համապատասխան փաստաթղթերի, գործարար Միխայիլ Հարությունյանինն է, որը Վահան Հարությունյանի հայրն ու արդարադատության նախարարության Դատական ակտերի հարկադիր կատարման ծառայության նախկին ղեկավար Միհրան Պողոսյանի քեռին է։ «Ասկե գրուպի» մյուս 50 տոկոսը պատկանում է Կիպրոսում գրանցված «Մորակո հոլդինգս» ընկերությանը:

Ահա այսպես են հեղափոխական իշխանությունները պահում իրենց խոստումները և այպիսին է նրանց կարճ հիշողության բնույթը...