Մաղթանքը, թերևս, կռահելի է ու անփոփոխ. «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Ինչպես ընդունված է ասել, «փորձագիտական դիտարկումներն ու վերլուծաբանական կանխատեսումները» թույլ են տալիս անբեկանելիորեն պնդել, որ 5 օր անց վրա է հասնելու 2024 թվականը, որը չինական օրացույցով համարվում է «Վիշապի տարի»: Ու տարին նահանջ է, այսինքն, փետրվարին 29 օր է լինելու: Լավ, շեղումները՝ մի կողմ... Ինչ վերաբերում է դեռևս ընթացող 2023ին, ապա ամփոփելու առանձնապես շատ բան չկա, որքան էլ որ տարին հարուստ էր իրադարձություններով, որոնց մեծ մասը՝ աղետային ու կորստաբեր: Դե, ինչպես առնվազն վերջին երեք տարին: Առհասարակ, վերջին շրջանում «տարին ամփոփելիս» անհրաժեշտ է անպայման հաշվի առնել նախորդ տարիները, 2018-ից սկսած, քանի որ ներկայում արձանագրվող կորուստներն ու իրադարձությունների ճակատագրական ընթացքը գալիս են այդ «թավշյա», իսկ ավելի ճիշտ է ասել՝ փշյա շրջադարձից, լինի դա Արցախի կորուստը, հայաթափումը, թե մեր երկիրն ու պետականությունը կործանման անդունդը հրող այլ գործընթաց:

Ի մի բերելով 2023-ի հետևանքները (համաձայնեք, որ մեր վիճակում «արդյունքներ» բառը որպես խայտառակ ցինիզմ կհնչեր), բնականաբար, ամենից առաջ պետք է առանձնացնենք Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարություններն առ այն, թե՝ Հայաստանը ճանաչում է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը՝ ներառյալ Արցախը: Պարզ ասած՝ Փաշինյանը Արցախը ճանաչեց Ադրբեջանի կազմում, այն հռչակեց որպես «ադրբեջանական տարածք»: Ու չնայած դրա մասին նա առաջին անգամ բացեիբաց հայտարարեց 2023-ի գարնանը (ապա տարվա ընթացքում բազմիցս, առիթ-անառիթ կրկնեց այդ հայտարարությունը), Փաշինյանը դրա վերաբերյալ պայմանավորվածություն կայացրել էր դեռևս 2022-ի հոկտեմբերի 6-ին Պրահայում՝ Մակրոնի միջնորդությամբ Ալիևի և Էրդողանի հետ հանդիպման ժամանակ:

Տարվա հետևանքների շարքում, բնականաբար, պետք է ընդգծել ադրբեջանական հանցագործ իշխանության կողմից Արցախի շրջափակումը շարունակելը, որն այդ տարվա ամառվանից ընդունեց համապարփակ (տոտալ) բնույթ: Հանրագումարում, հիմնվելով Նիկոլ Փաշինյանի պարտվողական հայտարարությունների՝ Արցախի հայկականությունն ուրանալու փաստերի վրա, ոգևորված դրանից ու Փաշինյանի այն հավաստիացումներից, որ Արցախի հայությանը ցեղասպանության ենթարկելու դեպքում Հայաստանը ոչ մի կերպ չի միջամտելու և չի խոչընդոտելու, ադրբեջանաթուրքական տանդեմը շրջափակման օղակի մեջ առած Արցախի շուրջ կուտակեց հսկայական զինուժ, ապա սեպտեմբերի 19ին սկսվեց բուն ռազմագործողությունը, որն, ըստ պաշտոնական վարկածի, տևեց 1 օր: Ակնհայտ էր, որ Հայաստանի իշխանության կողմից ուրացված ու մերժված լինելու, ռուսական խաղաղապահ ուժերի՝ չմիջամտելու և չխանգարելու պայմաններում Արցախի պաշտպանության բանակը մի քանի հազար մարտիկները, այն էլ՝ շուրջ 9 ամիս տևած շրջափակումից հետո, ուղղակիորեն անկարող էին տևական դիմադրություն ցույց տալ ադրբեջանաթուրքական ուժերին:

Հաշված օրերի ընթացքում Արցախը հայաթափվեց: Տեղի ունեցավ մի բան, որ հազարավոր տարիների ընթացքում չէր եղել երբևէ: Սա «տարվա ամփոփման» առանցքային, եթե ոչ հիմնական դրվագն է: Ու այս հայրենազրկման հետևանքները, թույլ տանք մեզ նկատել, դեռ շատ երկար ժամանակ են հիշեցնելու իրենց մասին՝ շարունակելով ազդել Հայաստանի թե՛ ներքաղաքական գործընթացների, թե՛ արտաքին-քաղաքական քայլերի բովանդակության ու տրամաբանության վրա: Անողոք ու անհերքելի փաստն այն է, որ 21-րդ դարում հայությունն առաջին անգամ «Նոր տարի է անելու»՝ առանց Արցախի: «Ամանոր ենք նշելու» առանց Գանձասար, առանց Դադիվանք, առանց Ղազանչեցոց ու առանց Ամարաս, որտեղ Մեսրոպ Մաշտոցը 5-րդ դարում բացել էր հայկական առաջին դպրոցը…

Ու այդ ամենի գլխավոր պատճառն ու պատասխանատուն Նիկոլ Փաշինյանն ու նրա ՔՊ-ն են: Ի լրումն, 2023-ին շարունակեցին ադրբեջանական օկուպացիայի տակ մնալ ՀՀ հարյուրավոր քառակուսի կիլոմետրեր, իսկ իշխանության խոսույթում ավելի ու ավելի հաճախ սկսեցին հնչել Հայաստանից էլի ու էլի տարածքներ, ամբողջական գյուղեր թշնամուն նվիրելու մասին արտահայտություններ: Անցնող տարվա հետևանքների շարքում, անկասկած, պետք է ընդգծել հայ-ռուսական հարաբերությունների հետևողական ու շարունակական վատացումը, որի հիմնական նախաձեռնողն ու շարժիչ ուժը Նիկոլ Փաշինյանն ու նրա իշխանության ներկայացուցիչներն են: Այդ շարքում, իհարկե, դժվար է շրջանցել Փաշինյանի ու նրա քաղաքական ու ոչ միայն քաղաքական մերձավորների դեմարշերը, հակառուսական հայտարարությունները:

Տարվա ընթացքում արձանագրված հիշարժան իրադարձությունների շարքում, ինչ խոսք, արժե առանձնացնել այն, որ Նիկոլ Փաշինյանն անընդհատ ու հետևողականորեն ապացուցեց՝ իր համար ընտրություններ գոյություն չունեն, և ընտրություններում պարտվելու դեպքում անգամ Փաշինյանի իշխանությունը, ռեպրեսիվ մարմինների ներգրավմամբ կամ խարդավանքներ հրահրելով, իշխանազավթում է իրականացնում: Տարվա հիմնական հետևանքներից մեկն այն է, որ չիրականացավ հազարավոր հայ մարդկանց ցանկությունը՝ 2023-ին ազատվել Փաշինյանի կործանարար իշխանությունից: Այնպես որ, 2024-ի գալստյան հետ կապված մաղթանքը թերևս կռահելի է ու, կարծում ենք, անփոփոխ:

ԱՐՄԵՆ ՀԱԿՈԲՅԱՆ

Այս թեմայով «Տեսալսողական մեդիայի մասին» օրենքի կիրառման ընթացքում ի հայտ է եկել որոշ կարգավորումներ վերանայելու անհրաժեշտություն. «Փաստ» Ի՞նչ «սիգնալներ» են տալիս եվրոպացիները քաղբանտարկյալների հարցով. «Փաստ» «Իրավիճակը հնարավոր է փոխել, եթե լինի իշխանափոխություն». «Փաստ» Ո՞ւր են ներքաշում Հայաստանը. «Փաստ» Բռնատիրությունը՝ «փրկօղա՞կ». ժողովրդավարություն գոռալով՝ բացարձակ հակառակն են անում. «Փաստ» «Ճնշումներն ահագնանալու են, նրանք լավ են պատկերացնում, թե ինչ հանցանքներ են իրականացնում հայ ժողովրդի դեմ». «Փաստ» Իշխանություններն անցել են իրենց սիրելի «մուտիտին». «Փաստ» Աջակցություն գյուղատնտեսական նշանակության հողերի միավորմանը. պետությունը կփոխհատուցի ձեռք բերվող և միավորվող հողերի կադաստրային արժեքի 30 տոկոսը. «Փաստ» Կեղծ բարեպաշտների ժամանակն ու... «ամնեզիան». «Փաստ» Առանց կարմիր գծերի. լրագրողներին էլ «բաժին հասավ». «Փաստ»