Ի՞նչ կապ ունի Փաշինյանի իշխանությունը Ադրբեջանին տված պատվերի հետ․ քաղաքագետ

Արդեն որքան ժամանակ է, ինչ շարունակվում է արդիական մնալ Ադրբեջանի կողմից սանձազերծված հակահայկական, հակամոսկովյան և հակառուսական գործողությունները։ Ադրբեջանի վերջին մշակված ռազմավարությունը նախորդներից տարբերվում էր նրանով, որ հիմնականում թիրախավորվել էր ոչ միայն հայ-ադրբեջանական սահմանագոտիին, այլև հայ-ռուսական, հայ-ադրբեջանական փոխհարաբերությունները։ 

Լուրեր․com-ը զրուցել է քաղաքագետ Գագիկ Համբարյանի հետ, ում կարծիքով՝ Ադրբեջանի վերջին գործողությունները այդքան էլ ուղղված չէին ինչ-որ հաղորդագրություններ փոխանցելու պաշտոնական Բաքվից՝ Հայաստանին․ «Իրականում ադրբեջանական կողմը երբևէ չի թաքցրել, թե ինչ նպատակներ ունի, և քանի որ մեկ տարուց ավել է՝ զինադադարը որոշ չափով պահպանվում էր, Ադրբեջանը տեսավ, որ չի հասնում իր ցանկացածին և փորձեց արդեն վերականգնել նախկինում իր կողմից կիրառված մեթոդներին, այսինքն՝ լարել իրավիճակը հայ-ադրբեջանական սահմանին։ Իմ կարծիքով այս անգամ Տավուշում տեղի ունեցող իրադարձությունները ավելի շատ աշխարհաքաղաքական էին և համապատասխան պատվերներ էին իջեցված Բաքվին, որպեսզի միտումնավոր լարի իրավիճակը, ոչ թե Ադրբեջանի և Արցախի շրջանում, այլ հենց հայ-ադրբեջանական սահմանին և դրանով ևս մեկ անգամ ցույց տա, որ ՀԱՊԿ-ն, որը Հայաստանի առաջ պարտավոր էր կատարել իր պարտականությունները, չի կատարում, բացի դա փորձ էր կատարվում նաև որոշ  չափով Ռուսաստանին խառնել այս ամենի մեջ, որպեսզի կրկին հայ հասարակությանը համոզվեր, որ  Ռուսաստանը չի պաշտպանում Հայաստանի շահերը, կամ, եթե պաշտպանում է՝ անում է հատուկ, որը կստեղծեր բավականին հակառուսական տրամադրություն Հայտսանում և նպատակը հենց սա էր»,- ասաց նա։

Ըստ փորձագետի՝ այս ամենի նպատակը այդ էր, քանի որ Ռուսաստանը Հայաստանի համար թիվ մեկ  ռազմավարական ընկերն է և, ըստ Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև ստորագրված բազմաթիվ  համաձայնագրերի, Ռուսաստանը պարտավոր է պաշտպանել Հայաստանի և դրա սահմանների անվտանգությունը հարևան երկրների հետ այդ թվում՝ Ադրբեջանի․ «Այստեղ կա խնդիր․ Ռուսաստանը որքան էլ, մեր ռազմավարական գործընկերն է, որոշ չափով կաշկանդված է։ Այն, լինելով Մինսկի խմբի համանախագահ երկիր,  չի կարող բացահայտ պաշտպանել Հայաստանին միջազգային ասպարեզում և, եթե  պաշտպանի թեկուզ և նույն այս վերջին սրացման ընթացքում, դա քարտ-բլանշ կլիներ պաշտոնական Բաքվի և Անկարայի ձեռքում, որոնք Մոսկվային կմեղադրեին  Հայաստանին բացահայտ աջակցելու մեջ և դրանով հարց կբարձրացնեին, թե արդյոք Մոսկվան այն անկախ և ազատ միջնորդն է, որը կարող է հանդես գալ հայ-ադրբեջանական հակամարատտության լուծման համար։ Ես չեմ կարծում, որ պատահական էր այն, որ Ադրբեջանը սանձազերծեց բախում հենց հայ-ադրբեջանական սահմանագոտում, Ադրբեջանը համապատասխան պատվերներ էր ստանացել  Նիկոլ Փաշինյանի իշխանության փայատերերից․ դա այն հակառուսական շրջանակն է, որը երբևիցե  չի էլ թաքցրել, որ իրենց նպատակը  Մոսկվայի «դուրսբերումն է» Հարավային Կովկասից»,- նշեց նա։

Գագիկ Համբարյանը կարծում է, որ հակառուսական տրամադրություններ ստեղծող մարդիկ հիմա հայաստանյան իշխանության մասն են կազմում․ «Թուրք-ադրբեջանական տանդեմի և հայաստանյան որոշ շրջանակների գլխավոր խնդիրն է գեներացնել հակառուսական տրամադրությունը Հայստանում, հայստանյան հասարակությանը ցույց տալ, որ Ռուսատանը Հայաստանին ոչ մի գործընկեր էլ չէ, և, անհրաժեշտության դեպքում,  չի կարող պաշտպանել Հայաստանի շահերը, ցույց տալ, որ Ռուսաստանը ոչ միայն գործընկեր չէ այլ նաև թշնամի երկիր է, և այդ ամենի արդյունքը պետք է լինի նրանց ռուսական ռազմաբազայի Հայաստանի տարածքից դուրսբերումը»,- ընդգծեց քաղաքագետը։

Ըստ քաղաքագետի՝ Հայաստանին ուղղված  Ադրբեջանի համարձակ քայլերը անմիջական կապ ունեն իրենց օգնող երկրի Թուքիայի հետ․  «Մեր հասարակաության ինչ- որ մասը շաատ պրիմիտիվ է մտածում, շատ դեպքերում  հայ-ադրբեջանական հարաբերությունները ուսումնասիրելուց շատ-շատերը փորձում են դուրս թողնել Թուրքիայի գործոնը, այն ինչ թուրք-ադրբեջանական տանդեմը գործում է համաձայնեցված, միակ խնդիրը Անկարայի համար, որը կաշկանդում է իր բավական ագրեսիվ, անզուսպ և ցինիկ քաղքական դրսևորումները Հարավային Կովկասում առաջ տանելը,  ռուսական ռազմաբազայի առկայությունն է Հայաստանի տարածքում։ ՀՀ-ից որևիցե մեկը եթե հայտարարի, որ  ՀՀ-ն ի վիճակի է միանձնյա պաշտպանել իր անվտանգությունը տարածաշրջանում ուրեմ՝ էդ անձինք կամ անգրագետ են, կամ ՀՀ-ի թշնամիներ։ Ցավով եմ ասում, բայց պետք է փաստենք՝ ներկայիս ՀՀ-ն իր ունեցած ոչ մի հնարավորություններով չի կարող զսպել Թուրքական ագրեսիան։ Թուրքիան բազմիցս ցույց է տվել, որ թքած ունի միջազգային ամեն տեսակի կառույցի վրա»,- ասաց Գագիկ Համբարյանը։

«Ես երազում եմ ապրել այն Հայաստանում, որի մասին երազում են այն պոպուլիստները, որոնք գտնում են, որ մենք ի վիճակի ենք միանձնյա պաշտպանել մեր անվտանգությունը Թուրքիայից, որովհետև  դա այդպես չէ, դա ուտոպիստական գաղափար է, դա մեզ կործանող քաղաքական գիծ է։ Պետք չէ մոռանալ, որ վերջին 30 տարիների ընթացքում բացահայտված է երկու դեպք, որտեղ Թուրքիան բացահայտ ծրագրել է հարձակվել ՀՀ-ի վրա, իսկ Թուրքիային Հայաստանի նկատմամբ ագրեսիվ գործողություններ իրականացնելուց հետ է պահում միայն ռուսական ռազմաբազայի առկայությունը ՀՀ-ում»,- նշեց քաղաքագետը։

Ըստ նրա Ադրբեջանը ուներ երկու ծրագիր՝ մաքսիմում և մինումը․ մինիմումը ինֆորմացիոն հոսքերում հակառուսական թեզը շատ հմտորեն առաջ տարվելն էր և Մոսկվայի մեղադրվելը Հայաստանին չպաշտպանելու մեջ, մաքսիմումը՝ դիրքային ձեռքբերումներ ունենալն էր․«Շնորհիվ մեր զինվորականների Ադրբեջանի մաքսիմումի ծրագիրը հակառակ էֆեկտը ստացավ, և հաջորդ օրը տեղի ունեցած կառավարության նիստի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը շատ պարզ և բացահայտ ցույց տվեց, որ ինքը բացարձակ տեղյակ չի եղել նախօրեին սահմանին տիրող իրադարձությունների մասին, ենթադրաբար դրանով ցույց տալով իր իշխանության փայատերերի թիկունքում կանգնած օտարերկրյա ուժերին, որ ինքը այդ ամենի հետ կապ չունի»,- ասաց նա։

Քաղաքգետը այն կարծիքին է, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի արտգործ նախարարները այդպես էլ չեն կարող իրար հետ լեզու գտնել․ « Նիկոլ Փաշինյանի փորձերը նոր մաքուր թղթից  բանակցությաններ սկսել արցախյան խնդրի շուրջ, իր թեզերը որ ինքը առաջ էր տանում, Փաշինյան և Ալիև քննարկման ժամանակ, բացահայտ մերժվեցին ադրբեջանական իշխանությունների կողմից։ Նաև նշեմ, որ բացարձական զրոյական մակարդակ ունեցավ  Աննա Հակոբյանի անտրամաբանական և ավելի շատ պարտվողական խաղաղության կոչերը, որը բացարձակ չընդունվեց որևիցե մեկի կողից,  և դա կիրառվեց որպես վախկոտություն և պարտվողականություն։ Թուրքի հետ խաղաղասիրական մոտիվներով երբեք չի կարելի խոսել, իրենք դա չեն ընդունում»,- եզրափակեց Գագիկ Համբարյանը։

Զվարթ Պետրոսյան

Այս թեմայով Մեզ անհրաժեշտ է ներքին հաշտություն ու համահայկական բոլոր ռեսուրսների համախմբում. Գագիկ Ծառուկյան «Շոգելու ենք»․ Գագիկ Սուրենյան Վայոց ձորում իրանական համարանիշերով բեռնատարը կողաշրջվել է «Համոզված եղեք՝ խոշտանգումը նկարահանել են, որ տանեն, իրենց գլխավոր ստահակը հաճույք ստանա դրանից». Գագիկ Համբարձումյան Սաղ բանակը Մելքոնյան Գագոն ա թալանել. քաղաքացի (տեսանյութ) Դուբայում, որտեղ անձրևը մեծ շռայլություն է, այսօր խոշոր ջրհեղեղ է դիտվել. Սուրենյան (տեսանյութ) Դաշնակցական Գագիկ Սարգսյանը կշարունակի մնալ կալանավորված. 5 ՔՊ-ական տուժող է ճանաչվել Էրդողանը հրահանգել է Նիկոլին «ապացուցել», որ հայերի ցեղասպանություն չի եղել. Գագիկ Համբարյան Սամվել Մայրապետյանից և Գագիկ Հակոբջանյանից հօգուտ պետության կբռնագանձվի շուրջ 11 մլն ԱՄՆ դոլար Սամվել Մայրապետյանից և Գագիկ Հակոբջանյանից կբռնագանձվի 11 մլն դոլար