Ինչպես «բախտը ժպտաց» ապօրինի հարստացման մեջ մեղադրվող նախկին պաշտոնյաներին

Վերլուծական 23 Հուլիս, 2021 20:05

Օրերս գլխավոր դատախազ Արթուր Դավթյանը հրահանգել էր ակտիվացնել պայքարը ապօրինի հարստացման, փողերի լվացման դեմ: Ապօրինի հարստացման մասին օրենքը ընդունվեց Հայաստանում հեղափոխությունից հետո և թվում էր, որ քրեական գործերի ու դատավարությունների տարափ է սպասվում, այդ մասին էին վկայում իշխանությունների անոնսները՝ նախկին պաշտոնյաների կատարած չարաշահումների մասով: Սակայն, օրենքի ընդունումից անցել է արդեն երկու տարի, իսկ քրեական գործեր, դատավարություններ և ինչը ամենակարևորն է ՝ կալանավորված նախկին պաշտոնյաներ պարզապես չկան:

Դիցուք՝ ապօրինի հարստացման մեջ էր մեղադրվում Սերժ Սարգսյանի թիկնազորի նախկին պետ Վաչագան Ղազարյանը և վերջինիս կինը: Նախաքննության ընթացքում Վաչագան Ղազարյանն ու Ռուզաննա Բեգլարյանը պետական բյուջե են փոխանցել չվճարված հարկերի գումարն ամբողջությամբ՝ այդպիսով հատուցելով հանցագործությամբ պետությանը պատճառված վնասն ամբողջությամբ: ՀՔԾ-ն կարճել է գործը, որը վերաբերվում էր ինչպես հարկերից խուսափելուն, այնպես էլ ապօրինի հարստացմանը:

2019-ի ապրիլի 15-ին ՀՔԾ-ն հայտնեց, որ ՀՀԿ խմբակցության նախկին պատգամավոր, Դատական ակտերի հարկադիր կատարման ծառայության նախկին ղեկավար Միհրան Պողոսյանին մեղադրանք է առաջադրվել օֆշորային սկանդալի գործով, նաև՝ պաշտոնեական դիրքի չարաշահմամբ խոշոր չափերի վատնման համար։ Պողոսյանին մեղադրանք էր առաջադրվում այն ժամանակ, երբ վերջինս արդեն երկրում չէր։

2018-ի հոկտեմբերի 24-ին վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ բացահայտվել է երրորդ հանրապետությունում կաշառքի ամենախոշոր գործը։ Փաշինյանն առանց անուն հնչեցնելու տեղեկացրեց, որ կաշառք ստացողը պատգամավոր է, արտերկրից սպասում են մի փաստաթղթի, որի ստացումից հետո պատգամավորը կկալանավորվի։ Ըստ մեղադրանքի՝ նախկին պատգամավոր Արամ Հարությունյանը բնապահպանության նախարար աշխատելու տարիներին գործարար Սիլվա Համբարձումյանից պահանջել ու ստացել է 14 միլիոն դոլար՝ հանքերևակումների լիցենզիա տրամադրելու համար։ Այժմ նա հետախուզվում է։

2018-ից հետախուզման մեջ է Սերժ Սարգսյանի եղբայրը՝ Լյովա Սարգսյանը (Լևոն Սարգսյանը)։ Վերջինս ներգրաված է մի քանի քրեական գործերում, դրանցից մեկը վերաբերում է իր և իր դստեր՝ Անի Սարգսյանի կողմից որպես ավանդ ձևակերպված 7 միլիոն դոլարը չհայտարարագրելուն։ Սա գերազանցել է նրանց օրինական եկամուտները և համարվել ապօրինի հարստացում։ Ապօրինի հարստացման մեջ մեղադրվում է նաև Լյովա Սարգսյանի որդին՝ Նարեկ Սարգսյանը։։ Խափանման միջոց է ընտրված կալանավորումը, Սարգսյանը դեռ հետախուզվում է

Ամենադրամատիկ փախուստը իրավապահներից դատավոր Սամվել Ուզունյանինն էր. 2019-ի դեկտեմբերի 21-ին հայտնի դարձավ, որ դատավորը (քննել է հոկտեմբերի 27-ի դեպքերի քրեական գործը) մեղադրվում է 51 000 դոլար կաշառք ստանալու մեջ, և Բարձրագույն դատական խորհուրդը համաձայնություն է տվել նրան քրեական հետապնդման ու ազատությունից զրկելու միջնորդությանը։ Դեկտեմբերի 22-ին ոստիկանությունը հաղորդեց, որ օդանավակայանում Ուզունյանի ուղեբեռում հայտնաբերվել է փամփուշտ, հանգամանքները պարզվում են։ Մեկ օր անց հանրությունն իմացավ, որ Սամվել Ուզունյանը հատել է ՀՀ սահմանը, և նրա նկատմամբ հետախուզում է հայտարարվել։

Հեղափոխությունից հետո ի հայտ եկան մի շարք կոռուպցիոն սխեմաներ, որոնք առնչվում էին անգամ տարիներ ի վեր պաշտոններին հրաժեշտ տված գործիչների։ Այսպես, Մաքսային պետական կոմիտեի նախկին նախագահ Արմեն Ավետիսյանին մեղադրանք առաջադրվեց ապօրինի ձեռնարկատիրական գործունեության ու փողերի լվացման համար։ Ըստ ԱԱԾ-ի՝ Արմեն Ավետիսյանը տարբեր անձանց հետ ձեռնարկել և ֆինանսավորել է Երևանի Ազատության պողոտայում գտնվող «Գոլդեն Փելես» հյուրանոցային համալիրի կառուցումը։ Դրանից հետո Ավետիսյանի ընտանիքը դիմել է պետական գույքի կառավարման վարչությանը և պատրաստակամություն հայտնել Ծաղկաձորի «Գոլդեն Փելես» հյուրանոցը վերադարձնել պետությանը:

Այնուհետև ՊԵԿ-ը հայտնեց, որ Վատիկանում Հայաստանի նախկին դեսպան, երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանի փեսա Միքայել Մինասյանը մեղադրվում է ապօրինի հարստացման, հայտարարագրում կեղծ տվյալներ ներկայացնելու և հանցավոր ճանապարհով ստացված գույքն օրինականացնելու մեջ։ Մինասյանը մինչ օրս հետախուզման մեջ է:

ԱԱԾ-ում քննվող ապօրինի հարստացման գործի շրջանակներում կալանավորվել են մի քանի օլիգարխների մերձավոր շրջապատի ներկայացուցիչներ: Ամենաշատ կալանավորվածները ԱԺ պատգամավոր Սամվել Ալեքսանյանի ղեկավարած ընկերություններից են, որոնց թիվը անցնում է մի քանի տասնյակից: Նույն ԱԱԾ-ն նաև հայտնել էր, որ Ալեքսանյանի ընտանիքին պատկանող «Ալեքս Հոլդինգ» ընկերությունը, գրանցելով հարյուրավոր կեղծ ԱՁ-ներ, խուսափել է ավելացված արժեքի հարկ և շահութահարկ վճարելուց։ Իհարկե՝ գործը դատարան չի հասել:

ԴԱՀԿ ծառայության նախկին ղեկավար Միհրան Պողոսյանն օֆշորի գործով ներգրավվել էր որպես մեղադրյալ: Ըստ ՀՔԾ-ի Պողոսյանին մեղադրանք է առաջադրվելՔրեական օրենսգրքի 179-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին կետով և 308-րդ հոդվածի 2-րդ մասով՝ հանրորեն վտանգավոր այն արարքների կատարման համար, որ նա, օգտագործելով պաշտոնեական դիրքը, վատնման եղանակով առանձնապես խոշոր չափերով գույք է հափշտակել և չարաշահել իր պաշտոնեական լիազորությունները, ինչն առաջացրել է ծանր հետևանքներ: Պողոսյանը հասցրել է հեռանալ երկրից, և առ այսօր գտնվում է հետախուզման մեջ:

Ինչպես տեսնում ենք՝ ապօրինի հարստացման, հարկերից խուսափելու հոդվածներով մինչ օրս չկա գեթ մեկ կալանավորված նախկին պաշտոնյա: Փոխարենը` մենք տեսնում ենք, թե ինչպես են վերը նշված ցանկից օրինակ` Սամվել Ալեքսանյանը միլիոնների հասնող նվիրատվություններ անում Նիկոլ Փաշինյանի «Իմ քայլը» հիմնադրամին, Երևանի քաղաքապետարանին:Ցանկի մյուս հատվածի ներկայացուցիչները միլիարդների հասնող գրավներ են վճարել պետությանը և ազատ արձակվել, մյուսներին էլ հաջողվել է «աննկատ» հեռանալ Հայաստանից և նրանք մինչ օրս հասու չեն Հայաստանի իրավապահ մարմիններին: Այս ամենից հետո ապօրինի հարստացման դեմ պայքարը ոչ այլ ինչ է քան հասարակ ֆիկցիա, քանի որ վերը նշված նախկին պաշտոնյաներից և ոչ մեկ չի հայտնվել մեղադրյալի աթոռին, ոչ մեկի նկատմամբ մեղադրական վճիռ դատարանը չի կայացրել, ոչ մեկ չի կալանավորվել: Ինչպես ասում են՝ սրանից պայմանավորվածությունների «հոտ» է գալիս, հակառակ դեպքում` հասկանալի չէ, թե ինչպես կարող էին իշխանությունները որոնց ձեռքին էր թե մուրճը, թե մեխը՝ այսքան լոյալ գտնվել իրենց իսկ կողմից ապօրինի հարստացման մեջ մեղադրվող նախկին պաշտոնյաների հանդեպ...