Դեռ հարց է՝ ով ում է «հող» դարձրել ոտքերի տակ. «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Հանրային և պետական ռեսուրսների արդյունավետ կառավարումը պայմաններ է ստեղծում պետության զարգացման և հանրային բարեկեցության համար։ Սրա մասին փաստում են այն երկրների օրինակները, որոնց դեպքում արդյունավետ կառավարման միջոցով հնարավոր է եղել հասնել հանրային ու պետական բարօրության։ Իսկ այս հարցում մեծ դերակատարություն ունի հաշվետվողականությունը, երբ իշխանությունները պետական միջոցները կառավարելու և ծախսելու հարցում հաշվետու են հանրության առաջ։

Հայաստանի համար միշտ էլ ակտուալ են եղել պետական միջոցները ոչ թիրախային օգտագործելու, անարդյունավետ ծախսելու, վատնելու, կոռուպցիոն նպատակներին ծառայեցնելու ու այլ արատավոր երևույթների կանխարգելման թեմաները։ Ու Փաշինյանը հմտորեն օգտագործեց այս թեմաների շուրջ հանրային դժգոհությունը, որպեսզի հասնի վարչապետի իր բաղձալի աթոռին։ Ընդ որում, նա հրապարակայնորեն հավաստիացնում էր, որ ինքը միայն մեկ գլխավոր նպատակ ունի, այն է՝ ծառայել ժողովրդին։ Ավելին, Փաշինյանն ընդգծում էր, թե իր իշխանությունն ընդամենը հող է ժողովրդի ոտքերի տակ, բայց նրա կառավարման ժամանակաշրջանում տեղի ունեցած իրադարձությունները ցույց տվեցին, որ իշխանությունները ընդամենը մոլորեցնում են ժողովրդին՝ դարձնելով հող իրենց ոտքերի տակ։ Դրա մասին են վկայում իշխանությունների կողմից պետական միջոցների կամայական ծախսերը։ Այդ ամենի արդյունքում իշխանավորները հարստանում են ու կապիտալ կուտակում, սակայն ժողովրդի վիճակը չի բարելավվում։ Իսկ որոշումներ ընդունելիս նրանք միայն իրենց շահերով ու ագահությամբ են առաջնորդվում, այլ ոչ թե հանրության շահերով։

Գումարներ են վատնվում հանրության համար ընդհանրապես խնդիր չլուծող ուղղություններով։ Միաժամանակ տուժում են այնպիսի առանցքային ուղղություններ, որոնք կարող են հանրային կյանքի բարելավման համար էական նշանակություն ունենալ։ Օրինակ՝ կրթությանը կամ գիտությանը հատկացվող միջոցների հարցում կառավարությունը շատ խնայողաբար է գործում։ Պետական միջոցների մսխման օրինակները բազմաթիվ են։ Վերջերս իշխանություններն ավելի քան 87 միլիոն դրամ կամ մոտ 220 հազար դոլար հատկացրեցին միայն նոր ընտրված Երևանի քաղաքապետի երդմնակալության համար։ Տպավորություն է, որ իշխանություններն ուղղակի միջոցառումների առիթ են փնտրում, որ շռայլ ծախսեր անեն։ Սեպտեմբերի 23-ին Հայաստանի անկախության տոնի առիթով նախատեսում էին, որ պետք է տեղի ունենար ռեփեր Սնուփ Դոգի համերգը, որի համար մեծ գումարներ տրամադրվեցին պետական բյուջեից։

Փաշինյանն այդ համերգի «անհրաժեշտությունը» հիմնավորում էր նրանով, որ «դա կազմակերպում են Հայաստան անվան համար, որ որևէ մեկը չմտածի, թե Հայաստանը չկա, որևէ մեկը չմտածի, թե Հայաստանը կոտրվել է, որևէ մեկը չմտածի, թե Հայաստանը ծնկի է եկել։ Հայաստանն ապրում է, զարգանում է, Հայաստանը կա և լինելու է»։ Արցախում տեղի ունեցած ողբերգական իրադարձություններով պայմանավորված՝ Սնուփ Դոգի համերգը տեղի չունեցավ, ու պարզվեց, որ երգչին ամբողջությամբ վճարվել է 2,3 մլրդ դրամ։ Այսինքն, հարկատուների գումարներով չկայացած համերգի համար ահռելի գումար է վճարվել։ Հիմա էլ նոր ծախսեր են պլանավորում բոլորովին անհասկանալի այլ առիթներով։ Օրինակ՝ հաջորդ տարվա պետական բյուջեով 24 մլն դրամ կհատկացվի «Քաղաքացու օրը» նշելու համար։ Իրականում այդ օրը ոչ թե քաղաքացու օրն է, այլ իշխանությունների օրը։ Շռայլ ծախսերի իրականացման համար նույնիսկ մրցաշարեր են հորինվում։

Օրինակ՝ «Վարչապետի գավաթ» կոչվող սիրողական ինչ-որ մրցաշարերի վրա պետությունը ծախսել է շուրջ 340 մլն դրամ։ Ընդհանրապես անհասկանալի է, թե այդ մրցաշարն ինչ է տալիս հասարակությանը։ Դժվար չէ պատկերացնել, թե այդքան գումարով ինչքան խնդիրներ էր հնարավոր լուծել քաղաքացիների համար։ Մյուս կողմից էլ՝ մինչ քաղաքացիները մաքառում են իրենց սոցիալական վիճակը բարելավելու համար, իշխանությունները պետական բյուջեի միջոցները ծառայեցնում են կոնկրետ իրենց քմահաճույքներին։ Օրինակ՝ կառավարությունը 54 մլն դրամ է տրամադրում միայն ԱԺ նախագահի BMW-ին ուղեկցող նոր ամենագնացների համար։ Իսկ մինչ այդ էլ 90 մլն դրամ էր հատկացվել ԱԺ նախագահին նոր մեքենա գնելու համար այն դեպքում, երբ նախկինում եղած մեքենան դեռ կարող էր ծառայել։ Փաշինյանը ահռելի գումարներ ծախսեց կառավարական առանձնատների վերանորոգման համար, դա հերիք չէ, ամեն տարի նորից հսկայական գումար է տրամադրվում այդ նպատակով։

Իշխանությունների կողմից արվող անարդյունավետ ծախսերն այնքան շատ են, որ նույնիսկ դժվար է դրանք հատ-հատ թվարկելը։ Միևնույն ժամանակ, պետական գնումները հիմնականում կատարվում են մեկ անձից, և մամուլում շատ է գրվել դրանից բխող կոռուպցիոն ռիսկերի մասին։ Կատարվող ծախսերի մի ուղղությունն էլ բարձր պաշտոնյաների համար նախատեսված առատ պարգևավճարներն են այն դեպքում, երբ նրանց աշխատանքի արդյունավետությունը տեսանելի չէ, իսկ սովորական աշխատակիցները ստիպված են բավարարվել ընդամենը փշրանքներով։ Դրա համար էլ նախկինում պարտքով փաբեր հաճախող իշխանականները հիմա էապես բարելավել են իրենց սոցիալական դրությունը, նոր տներ, մեքենաներ են ձեռք բերել, իսկ մարդկանց թոշակները կամ աշխատավարձերը ընդամենը մի քանի հազար դրամով բարձրացնում ու դա դարձնում են մատի փաթաթան։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Այս թեմայով Ապրիլի 30-ին գումարվող հերթական նիստերի օրակարգի նախագծում ընդգրկվել է 18 հարց «Իրավիճակը հնարավոր է փոխել, եթե լինի իշխանափոխություն». «Փաստ» Ո՞ւր են ներքաշում Հայաստանը. «Փաստ» Բռնատիրությունը՝ «փրկօղա՞կ». ժողովրդավարություն գոռալով՝ բացարձակ հակառակն են անում. «Փաստ» «Ճնշումներն ահագնանալու են, նրանք լավ են պատկերացնում, թե ինչ հանցանքներ են իրականացնում հայ ժողովրդի դեմ». «Փաստ» Իշխանություններն անցել են իրենց սիրելի «մուտիտին». «Փաստ» Աջակցություն գյուղատնտեսական նշանակության հողերի միավորմանը. պետությունը կփոխհատուցի ձեռք բերվող և միավորվող հողերի կադաստրային արժեքի 30 տոկոսը. «Փաստ» Կեղծ բարեպաշտների ժամանակն ու... «ամնեզիան». «Փաստ» Առանց կարմիր գծերի. լրագրողներին էլ «բաժին հասավ». «Փաստ» Ռեժիմի բոլոր գործիքները «խոդ է տվել». «Փաստ»