ՀՀ-ի և Իրանի միջև բարձրաստիճան շփումները պարբերական են. ԱԳՆ-ն տեղեկանք է հրապարակել

Ինչպես ավելի վաղ հայտնել էինք՝ այսօր՝ հոկտեմբերի 20-ին, պաշտոնական այցով Հայաստան կժամանի Իրանի ԱԳ նախարար Հոսեյն Ամիր Աբդոլլահիանը:

Հոկտեմբերի 21-ին ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանի և ԻԻՀ ԱԳ նախարար Հոսեյն Ամիր Աբդոլլահիանի մասնակցությամբ տեղի կունենա Կապանում Իրանի գլխավոր հյուպատոսության բացման հանդիսավոր արարողությունը: 

Դիվանագիտական հարաբերություններ

Հայաստանի Հանրապետության և Իրանի Իսլամական Հանրապետության միջև դիվանագիտական հարաբերությունները հաստատվել են1992 թ. փետրվարի 9-ին: 

1992 թ. ապրիլին Երևանում բացվել է ԻԻՀ դեսպանությունը, իսկ 1992 թ. դեկտեմբերին Թեհրանում բացվել է ՀՀ դեսպանությունը:

2022 թ. սեպտեմբերի 30-ին ԻԻՀ գլխավոր հյուպատոս Մորթեզա Աբեդին Վարամինը, ՀՀ ԱԳ նախարարից ստանալով հյուպատոսական գործողություններ իրականացնելու հատուկ թույլտվությունը՝ էկզեկվատուրան, պաշտոնապես անցել է իր պարտականությունների կատարմանը:

Քաղաքական երկխոսություն

Հայաստանի և Իրանի միջև բարձրաստիճան շփումները և հանդիպումները կրում են պարբերական բնույթ: 

2022 թ. սեպտեմբերի 24-ին Նյու Յորքում ՄԱԿ ԳԱ 77-րդ նիստի շրջանակներում ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը հանդիպում է ունեցել ԻԻՀ ԱԳ նախարար Հոսեյն Ամիր Աբդոլլահիանի հետ:

2022 թ. սեպտեմբերի 22-ին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Նյու Յորքում ՄԱԿ ԳԱ 77-րդ նստաշրջանի շրջանակներում հանդիպում է ունեցել ԻԻՀ նախագահ Էբրահիմ Ռայիսիի հետ: 

2022 թ. հունիսի 14-17-ը կայացել է ՀՀ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանի պաշտոնական այցը ԻԻՀ: 

2022 թ. մայիսի 10-12-ը Երևանում տեղի է ունեցել Հայ-իրանական միջկառավարական համատեղ հանձնաժողովի 17-րդ նիստը։ 

2022 թ. փետրվարի 19-ին Մյունխենում ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը հանդիպում է ունեցել ԻԻՀ ԱԳ նախարար Հոսեյն Ամիր Աբդոլլահիանի հետ։

2021 թ. հոկտեմբերի 4-ին աշխատանքային այցով Թեհրանում գտնվող ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը հանդիպում է ունեցել ԻԻՀ ԱԳ նախարար Հոսեյն Ամիր Աբդոլլահիանի հետ։

2021 թ. սեպտեմբերի 17-ին աշխատանքային այցով Դուշանբեում գտնվող ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հանդիպել է ԻԻՀ նախագահ Էբրահիմ Ռայիսիին: 

2021 թ. օգոստոսի 5-ին, ԻԻՀ նորընտիր նախագահ Սեյեդ Էբրահիմ Ռայիսիի երդմնակալության արարողությանը մասնակցելու նպատակով, Իրան է այցելել ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը: 

Առևտրատնտեսական համագործակցություն

Իրանը Հայաստանի կարևոր առևտրային գործընկերներից է և արտաքին առևտրի գործընկերների շարքում ավանդաբար գտնվում է առաջին հնգյակում:

Երկու երկրների միջև հաստատված է ակտիվ համագործակցություն էներգետիկայի, տրանսպորտի, բնապահպանության, առողջապահության, գյուղատնտեսության, միջմարզային, գիտակրթական, մշակույթի և այլ ոլորտներում: 

2022 թ. հունվարից-օգոստոս ընկած ժամանակահատվածում Հայաստանի և Իրանի միջև առևտրաշրջանառությունը կազմել է 427389.4 հազ. ԱՄՆ դոլար, որից արտահանումը՝ 74412,0, ներմուծումն ըստ արտահանող երկրի՝ 353180.9, ներմուծումն ըստ ապրանքի ծագման երկրի՝ 352977.4 հազ. ԱՄՆ դոլար: 

Միջխորհրդարանական համագործակցություն

Նկատելի առաջընթաց է արձանագրվել երկու երկրների խորհրդարանների՝ ՀՀ Ազգային ժողովի և ԻԻՀ Մեջլիսի, հարաբերություններում:

Երկու երկրների խորհրդարաններում գործում են միջխորհրդարանական բարեկամության խմբեր։ ՀՀ ԱԺ-ում և ԻԻՀ Մեջլիսում գործող Հայաստան-Իրան բարեկամության պատգամավորական խմբերի փոխայցելությունները նոր որակ են հաղորդել երկու երկրների օրենսդիր մարմինների համագործակցությանը: 

Իրավապայմանագրային դաշտ

Հայաստանի և Իրանի միջև գործում են փոխհարաբերությունների գրեթե բոլոր ոլորտներն ընդգրկող շուրջ 180 միջազգային պայմանագրեր, համաձայնագրեր, հուշագրեր և արձանագրություններ։

Իրանում հայկական համայնք

Իրանում գործում է ակտիվ հայկական համայնք, ինչպես նաև առկա է զգալի հայկական մշակութային ժառանգություն:

Այս թեմայով Թուրքիան Իրան է ուղարկել ավելի քան 30 լեռնագնացից բաղկացած որոնողափրկարարական թիմ Ադրբեջանը և Իրանը քննարկել են ռազմական համագործակցության զարգացման հեռանկարները Հյուսիսային Կորեան պատվիրակություն է ուղարկել Իրան Իրանի դեսպանն անդրադարձել է Ադրբեջանում իսրայելական բազաների առկայության մասին տեղեկությանը (տեսանյութ) Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը պետք է հարգվի, Իրանը դեմ է սահմանների փոփոխությանը․ դեսպան (տեսանյութ) Իրանը ցանկանում է ամրապնդել ռազմական համագործակցությունը Ռուսաստանի հետ ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը դիմել է Իրանին և Իսրայելին ԱՄՆ-ն և Մեծ Բրիտանիան ընդլայնել են Իրանի դեմ պատժամիջոցները Իրանում հայտարարել են, որ պատրաստ են հարվածել Իսրայելի միջուկային կենտրոններին Իրանը Սիրիայից դուրս է բերում ԻՀՊԿ սպաների մի մասին՝ Իսրայելի հնարավոր հարվածի պատճառով