Այսօր դերասան Գևորգ Չմշկյանի՝ Պեպոյի առաջին դերակատարի ծննդյան 175-ամյակն է
Հասարակություն
Ռեժիսոր, դերասան և թատերական գործիչ Գևորգ Չմշկյանը ծնվել է 1837-ին՝ Թիֆլիսում, սովորել է Ներսիսյան դպրոցում, ավարտել ռուսական հողաչափական ուսումնարանը և մինչև 1862թ. աշխատել տարբեր քաղաքներում՝ որպես հողաչափ:
Գևորգ Չմշկյանը թատերական գործունեությամբ զբաղվել է 1863-ից, ստեղծել է հայկական առաջին Անկախ դերասանական ընկերությունը։ Նա եղել է «Մշակ» թերթի հիմնադիրներից մեկը, Թիֆլիսի թատերական ընկերության քարտուղարն ու դերասանախմբի ռեժիսորը։
Չմշկյանը հետևել է ռուսական ռեալիստական թատրոնին, պայքարել գեղարվեստական բարձրարժեք խաղացանկ ստեղծելու և բեմն արդի հասարակական խնդիրներին ծառայեցնելու համար: Իր արվեստում դերասանը զուգակցել է ռոմանտիկական պաթոսն ու կյանքի իրական արտացոլումը, հայ թատրոնում հաստատել է Վիլյամ Շեքսպիրի, Ժան Մոլիերի, Ալեքսանդր Օստրովսկու, Նիկոլայ Գոգոլի, Գաբրիել Սունդուկյանի դրամատուրգիան, նախընտրել արդիական թեմաներով պիեսները: Դերասանն իր շուրջն է համախմբել հայ թատրոնի լավագույն ուժերին: Չմշկյանն առաջինն է կապ ստեղծել արևելահայ և արևմտահայ թատրոնների միջև:
Չմշկյանի և Սունդուկյանի ստեղծագործական համագործակցությամբ հայ թատրոնում հաստատվել է ռեալիստական խաղաոճը: Չմշկյանը Սունդուկյանի «Պեպո»-ի համանուն հերոսի առաջին և լավագույն դերակատարն էր հայկական և Թիֆլիսի վրացական թատրոններում:
Նա առաջինն է հայ թատրոնում բեմադրել Օստրովսկու «Ուրիշի սահնակը մի նստիր» («Ով քու բաբը չէ, նրա հիդ մի ձգվե» վերնագրով) և Ալեքսանդր Սուխովո-Կոբիլինի «Կրեչինսկու հարսանիքը» պիեսները. խաղացել է Վիխորևի ու Կրեչինսկու դերերը:
Չմշկյանը թարգմանել է մոտ 20 պիես, բեմադրել է Շեքսպիրի «Վենետիկի վաճառականը», «Օթելլո» (հայ բեմում առաջինն է խաղացել Շայլոկ և Օթելլո), «Թիմոն Աթենացի», Վիկտոր Հյուգոյի «Անջելո» և այլ գործեր: Նա խաղացել է ավելի քան 100 դեր. Վարդան (Հակոբ Կարենյանի «Վարդան Մամիկոնյան կամ Վարդանանց պատերազմ»), Օսեփ (Գ. Սունդուկյանի «Քանդած օջախ»), Պետրուչչո (Շեքսպիրի «Անսանձ կնոջ սանձահարումը»), Դոն Ժուան (Մոլիերի «Դոն Ժուան»), Կարլ Մոոր (Ֆրիդրիխ Շիլլերի «Ավազակներ») և այլն:
Չմշկյանը գրել է «Իմ հիշատակարանը» (1953 թ.) գիրքը, պիեսներ («Վարժուհի», «Միթոմ ոչինչ», «Երկու ընտանիքում» և այլն), թատերական և հրապարակախոսական հոդվածներ: Դերասանը մահացել է 1915-ին՝ Պետրոգրադում:


















































Ամենադիտված
Կորուստ՝ Ալլա Լևոնյանի ընտանիքում