Նիկոտինը՝ սիգարետից հրաժարվելու գլխավոր միջոց

Այլ 27 Ապրիլ, 2021 13:03

Նիկոտինը՝ սիգարետից հրաժարվելու գլխավոր միջոց

«Cochrane» միջազգային գիտական ասոցիացիայի հետազոտողները հրապարակել են մի վերլուծություն, որում ներկայացվում են նիկոտինի օգտագործման այլընտրանքային միջոցները՝ 6 և ավել ամսով ծխելուց հրաժարվելու համատեքստում։ Հետազոտության մեջ ուսումնասիրված են «անցում կատարելու» այնպիսի միջոցներ, ինչպիսիք են էլեկտրոնային սիգարետները, ծխախոտի տաքացման համակարգերը, նիկոտինային մաստակները և դեղամիջոցները։

Վերլուծությունն ընդգրկում է 50 հետազոտություն, որոնց մասնակիցների ընդհանուր թիվը 12,430 է։ Հետազոտությունների մեծամասնության մեջ նշվում է, որ նիկոտին պարունակող էլեկտրոնային սարքեր օգտագործողները առավել հաճախ են հրաժարվում ծխելուց քան այն անձիք, ովքեր նիկոտինին փոխարինող դեղամիջոցներով բուժման կուրս են անցնում։ Մասնագետները սա կապում են այն փաստի հետ, որ նիկոտինային մաստակի կամ սփրեյի օգտագործման դեպքում խախտվում է ծխողների համար սովորական դարձած գործողության կատարման կարգը։ Համեմատական վերլուծության մեջ դիտարկվել է նաև ծխելուց՝ առանց որևէ օժանդակ միջոցի կիրառման կամ միայն հոգեբանական աջակցությամբ ուղեկցվող հրաժարվելու գործընթացը։

Նիկոտին պարունակող էլեկտրոնային սարքերի օգտագործումը 100 դեպքից 10-ի համար արդյունավետ է ծխելուց հրաժարվելու համատեքստում, իսկ նիկոտինի փոխարինմամբ բուժումը՝ 100 դեպքից 6-ի համար, ինչպես նշված է Cochrane-ի վերլուծության մեջ։ Օժանդակ միջոցներ չկիրառելու դեպքում 100 ծխողից 4-ին է հաջողվել հրաժարվել ծխելուց։

Հեղինակների հաջորդ եզրակացությունը հետևյալն է․ նիկոտին պարունակող էլեկտրոնային սարքերը ավելի հավանական են դարձնում օգտագործողի կողմից ծխելուց հրաժարվելը, քան նիկոտին չպարունակող սարքերը։ Ուսումնասիրվել են նաև նիկոտինի սպառման տարբեր միջոցներ օգտագոծող անձանց կլինիկական տվյալները, այդ թվում՝ զարկերակային ճնշումը, սրտամկանի կրճատումների հաճախականությունը, արյան թթվածնային տարողությունը, թոքերի աշխատանքը, քաղցկեղածին տարրերի մակարդակը և այլն։

Ուսումնասիրությունների արդյունքում նիկոտին պարունակող էլեկտրոնային սիգարետների և ծխախոտի տաքացման համակարգերի ակնհայտ վնասակար ազդեցությունն ապացուցող փաստեր չեն արձանագրվել, ընդ որում՝ հետազոտություններին իրականացվել են առավելագույնը երկու տարվա կտրվածքով։ Ծխելով պայմանավորված անցանկալի հետևանքների շարքում դիտարկվել են կոկորդի և բերանի խոռոչի գրգռվածությունը, գլխացավը, հազը և վատ ինքնազգացողությունը։ Նիկոտին պարունակող էլեկտրոնային սիգարետների և ծխախոտի տաքացման համակարգերի երկարատև օգտագործման դեպքում նման բացասական հետևանքները նվազում են։

Ըստ Քաղցկեղի ամերիկյան ասոցիացիայի՝ նիկոտինի օգտագործման անծուխ այլընտրանքները պակաս վնասակար են՝ սովորական սիգարետի համեմատությամբ, սակայն, վնասի նվազեցման համար անհրաժեշտ է խուսափել դրանց զուգահեռ սովորական սիգարետ ծխելուց։

Նշենք, որ «Cochrane»-ը ոչ առևտրային կազմակերպություն է, որը միավորում է գիտնականներին ողջ աշխարհից։ Կազմակերպության նպատակն է գիտական վերլուծությունները և ապացույցները դարձնել առողջապահության ոլորտում որոշումների կայացման գործընթացի հիմքը։ Կազմակերպությունը զբաղվում է տարբեր բժշկական միջամտությունների արդյունավետության համակարգային վերլուծություններով։ Այս վերլուծությունները հնարավորություն են տալիս ընդհանրացնել տարբեր կլիլնիկական փորձարկումների վերաբեյալ տեղեկատվությունը՝ ստանալով վստահելիության բարձր մակարդակ ունեցող արդյունքներ։ Յուրաքանչյուր համակարգային վերլուծության իրականացումը տևում է 6 ամսից միչև 2 տարի։