«Փոքր ազգ» ղեկավարող ՀՀՇ-ական ռեժիմը լավ հավեսով թաթախվում էր մեծ հավակնությունների մեջ, որոնք հակաթուրքական չէին, ընդհակառակը՝ պրոթուրքական էին. քաղաքագետ
ՀասարակությունՔաղաքագետ Էդգար Էլբակյանը գրել է.
«Ի՞ՆՉ Է ԼԵՎՈՆԱԹՈՒՐՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ
• 1990-ականներին ՀՀՇ-ի կողմից Հայաստանի պետականության հիմքերը գցվել են այն գաղափարի շուրջ, որ Հայաստանը փոքր ազգ է, մեծ հավակնություններ չպետք է ունենա, որովհետև բախվելով մեծ ազգերի շահերին՝ կարող է տուժել ու ոչնչանալ։
• Եթե մի պահ մոռանանք կոնտեքստը, ապա բավականին խելամիտ մոտեցում կարող է թվալ։ Իրականությունը ցույց է տալիս, սակայն, որ «մեծ հավակնություններ չպետք է ունենա» ասելով՝ ՀՀՇ-ն և անձամբ լտպ նկատի ունեին այնպիսի հավակնություններ, որոնք կհարվածեին թուրքական շահին, ինչպես օրինակ՝ հայկական հողերի ազատագրումը, Հայ Դատի և ցեղասպանության հարցով պահանաջատիրությունը, Հայաստան-Սփյուռք կապերը և այլն։
• Իրականում «փոքր ազգ» ղեկավարող ՀՀՇ-ական ռեժիմը լավ հավեսով թաթախվում էր մեծ հավակնությունների մեջ, որոնք հակաթուրքական չէին, ընդհակառակը՝ պրոթուրքական էին։
• Այսպես՝ «փոքր ազգ» լինելով՝ նրանք չէին խորշում քաղաքական պատերազմ հայտարարել միջուկային գերտերություն Ռուսաստանին՝ հրաժարվելով 1991 թ․ ապրիլին մասնակցել ԽՍՀՄ պահպանման հարցով հանրաքվեին, Հայաստանում հրահրելով հակառուսական տրամադրություններ, 1990-ականներին ջարդուփշուր անելով ռուսական դպրոցները, 1992 թ․-ին մայիսի 9-ը հայտարարելով ոչ աշխատանքային օր, պնդելով, որ օր առաջ ռուսական ռազմաբազաները պետք է դուրս բերվեն Հայաստանից, Հայրենական մեծ պատերազմում ընկած հայ հերոսներին հավասարեցնելով ցեղասպանության զոհերին՝ այսպիսով նույնացնելով օսմանյան ցեղասպան ռեժիմը ԽՍՀՄ հետ և այլն։ Հայաստանին սա արժեցել է «Օղակ» գործողություն, Շահումյանի և Մարտակերտի գրավում…
. Ավելին՝ «փոքր ազգ» ղեկավարող ռեժիմը չէր խուսափում այնպիսի մեծ հավակնություններից, որպիսիք էին Հայաստանի լիակատար ապաարդյունաբերականացումը և սեփականաշնորհման անվան տակ իրականացվող ժողովրդական տնտեսության թալանը և ունեցվածքի վերաբաժանումնը։
• Էլ չեմ ասում, թե ի՜նչքան մեծ հավակնություն էր մի ամբողջ կուսակցության՝ ՀՅԴ գործունեությունը Հայաստանում արգելելը և զինված ուժերի միջոցով ընտրությունների կեղծում ապահովելը։
• Մի խոսքով՝ ՀՀՇ-ական ռեժիմն իրականում ունե՛ր մեծ հավակնություններ, պատրաստ էր քյալլա տանել մեծ պետություններից նույնիսկ ամենամեծի հետ, բայց ոչ Թուրքիայի։ Երբ նրանք ասում էին, որ հայերը չպետք է մեծ հավակնություններ ունենան, նրանք նկատի ունեին՝ «հայերը չպետք է պայքարեն իրենց ազգային իրավունքները ոտնահարած ու ոտնահարող Թուրքիայի դեմ»։
• Ա՛յս է պատճառը, որ լևոնականությունը նույնանում է թուրքական շահի հետ՝ առաջացնելով խիստ տրամաբանական մի բառ՝ լևոնաթուրքականություն, որը 2018 թ․-ից վերստին իշխանության է Հայաստանում։
Հ․Գ․ 1991-1998 թթ․ դպրոցական դասագրքերում ևս ոչ մի խոսք չկար ցեղասպանության մասին»։