Ուշադի'ր կարդացեք հուշարձանների շրջակայքի վահանակների ինֆորմացիան

Ուշադի'ր կարդացեք հուշարձանների շրջակայքի վահանակների ինֆորմացիան

Միգուցե և դուք գտնեք մյու'ս թյուր ինֆորմացիան...

Վերջերս լուրեր էին շրջանառվում, որ Հայաստանի պատմական հուշարձանների շրջակայքում տեղադրված ինֆորմացիոն վահանակները աչքի են ընկնում բազում պատմագիտական սխալներով: Լուրերը, մասնավորապես, առնչվում են Տաթևի և Հաղպատի վանական համալիրների, նաև "Զորաց քարեր" (Քարահունջ) պատմամշակութային արգելոց-թանգարանի շրջակայքում տեղադրված վահանակների բովանդակությանը:

Այս ինֆորմացիայի հավաստիության ճշգրտման արդյունքում պարզվեց, որ հայկական պատմական հուշակոթողների շրջակայքում վահանակների տեղադրմամբ զբաղվում է «Հայկական հուշարձանների ճանաչման ծրագիր» (ԱՄԱՓ) հասարակական կազմակերպությունը: «ԱՄԱՓ» կազմակերպության նախագահ ազգությամբ ամերիկացի Ռիչարդ Նայի տեղեկացմամբ, անհնար են նման սխալների գոյությունը:

Քարահունջի մասին ինֆորմացիոն վահանակը

Վերջինիս հաղորդմամբ' վահանակներում տեղադրվող ինֆորմացիան վերցված է հանրագիտարաններից և անցնում է «Իկոմոս» միջազգային կազմակերպության Հուշարձանների և տեսարժան վայրերի միջազգային խորհրդի Հայաստանի ազգային կոմիտեի փորձագետների «ձեռքով»:

Այս ամբողջից զատ, վահանակների ինֆորմացիան հավաստաիացվում է նաև Մայր Աթոռ սբ. Էջմիածնի համապատասխան խնդրով զբաղվող գրասենյակի կողմից:

«Մենք ուզում ենք, որ մեր ժառանգությունը պահպանվի, որ հավաստի ինֆորմացիա տեղադրվի վահանակներում, մենք պահանջում ենք' մասնագետները զբաղվեն այս հարցով»,- բարձրաձայնում է Հայաստանի պատմական հուշարձանները վերականգնող ճարտարապետների ասոցիացիայի նախագահ Գագիկ Սողոմոնյանը:

Խնդրի վերաբերյալ խոսեցինք նաև «ԱՄԱՓ»-ի գլխավոր հովանավոր «ՎիվաՍել-ՄՏՍ»-ի հասարակայնության հետ կապերի բաժնի պետ Վահե Իսահակյանի հետ: Վերջինս տեղեկացմամբ' «ՎիվաՍել-ՄՏՍ»-ը լոկ հովանավորում է Հայաստանի կրթական, մշակութային, կրոնական և այլ ոլորտների ճանաչմանը միտված ծրագրերը, նաև «ԱՄԱՓ»-ի առաջարկած այս ծրագիրը, սակայն կազմակերպությունը ի զորու չէ ունենալ այդ բոլոր ծրագրերի իրականացման գործընթացը վերահսկող խմբեր:

Քարահունջի մասին առաջին գրավոր տեղեկությունը տալիս է Ստեփանոս Օրբելյանը (13-14-դդ-ում): Ըստ այդ հիշատակության' հուշարձանի անունը Քարունջ (Քարահունջ) է

Վահե Իսահակյանը կրկին անհնար համարեց որևէ սխալի առկայություն, սակայն հասարակության շրջանում, սոցիալական ցանցերում և բլոգներում կային բազում կարծիքներ, հավաստիացումներ, ըստ որոնց' վերը նշված մշակութային կոթողները' հատկապես Հաղպատի վանական համալիրի ցուցանակի հուշակոթողը վերագրված է որպես ադրբեջանական պատականելիության:

Քարահունջի շրջակայքում 2009թ-ին տեղադրված ցուցատախտակի վրա ևս բացարձակ անհիմն տեղեկատվություն կա, ըստ որի' Քարահունջը, այսինքն Զորաց Քարեր անվանումն ունի թուրքական ծագում (Ղոշուն Դաշ): Իրականում Քարահունջի մասին առաջին գրավոր տեղեկությունը տալիս է Ստեփանոս Օրբելյանը (13-14-դդ-ում): Ըստ այդ հիշատակության' հուշարձանի անունը Քարունջ (Քարահունջ) է, իսկ «Զորաց Քարեր» կամ «Զորաքարեր» անունը առաջացել 18-19դդ-ում»: Քարահունջի ցուցանակի թյուր ինֆորմացիան այս պարագայում անժխտելի է: (տես լուսանկարում)

Մնում է հուսալ, որ հասարակության շրջանում բարձրացած այս աղմուկը կունենա իր դրական արձագանքը' ցուցատախտակներում համապատասխան ճշգրիտ փոփոխություններ կատարելու նպատակով: Չնայած և' «ԱՄԱՓ»-ը, և' «ՎիվաՍել-ՄՏՍ»-ը պնդում էին նմանատիպ սխալների անհնար լինելը, բայց փաստերն այս պարագայում անժխտելի են: «ԱՄԱՓ»-ը և «ՎիվաՍել-ՄՏՍ»-ը վաղ թե ուշ պետք է, որ հանգեն սեփական գործելաոճում համապատախան փոփոխություններ մտցնելու գաղափարին' հնարավորինս զերծ մնալու համար հայաստանյան մշակութային կոթողները զբոսաշրջիկներին թյուր կերպ ներկայացնելուց:

Իսկ հայ զբոսաշրջիկներին մնում է միայն առավել զգոն լինել հուշարձանների շրջակայքի ինֆորմացիոն վահանակների բովանդակությանը ծանոթանալիս:

Լուսանկարները վերցված են ArmenianMonuments.org, Qarahunj.livejournal.com, Armcamping.com կայքերից: