Կյանքի համար բարենպաստ աստղերը կարելի է հայտնաբերել ըստ քիմիական բաղադրության
Գիտություն և Մշակույթ
Աստղագետները պարզել են, որ կյանքի համար բարենպաստ գոտիներում արտամոլորակների (Արեգակնային համակարգից դուրս մոլորակները - Ծ.Թ.) գտնվելու տևողությունը կախված է ծնող աստղի քիմիական բաղադրությունից։ Այս փաստը նոր հնարավորություններ է ստեղծում ճառագայթման սպեկտրի ուսումնասիրության միջոցով կյանքի գոյության համար ավելի հարմար աստղերը փնտրելու գործում։ Աշխատանքն ընդունվել է տպագրության The Astrophysical Journal Letters պարբերականում (նախատիպ), որի համառոտ բովանդակությունը ներկայացնում է ScienceNow-ն։
Բնակելի գոտի է կոչվում ուղեծրերի այն տիրույթը, որը մոլորակների մակերևույթին հեղուկ ջրի առկայության հնարավորություն է ստեղծում։ Քանի որ կյանքի առաջացումը սերտորեն կապվում է ջրի հետ, ապա որքան ավելի երկար մոլորակը մնա բնակելի գոտում, այնքան ավելի երկար ժամանակ այն կունենա կյանքի հնարավոր առաջացման համար։
Հեղուկ ջրի գոյության հնարավորությունը որոշվում է մոլորակի ստացած էներգիայի քանակով, որն իր հերթին կախված է մոլորակի՝ աստղից ունեցած հեռավորությունից և աստղի՝ տվյալ պահին լուսատվությունից։ Աստղի գոյությունը, սակայն, ստատիկ չէ և իր հերթին կախված է սեփական զանգվածից և քիմիական բաղադրությունից։
Հեղինակները ցույց են տվել, որ հնարավոր բնակելի գոտում մոլորակների գոյության ժամանակը յուրաքանչյուր աստղային համակարգի համար կախված է աստղի բաղադրության մեջ թթվածնի քանակությունից։ Միևնույն զանգվածի աստղերի համար հենց թթվածինն է պայմանավորում աստղի զարգացման արագությունը։ Բնակության գոտու առումով առավել բարենպաստ են այն աստղերը, որոնք հարուստ են թթվածնով. նման համակարգերում մոլորակներն առավել երկարատև են գտնվում բնակելի գոտու տիրույթում։ Հեղինակների խոսքերով, եթե Արեգակը պարունակեր զգալիորեն ավելի պակաս թթվածին, Երկիրը կլքեր բնակելի գոտին 1 միլիարդ տարի ավելի վաղ, քան դրա վրա կզարգանային կյանքի բարդ ձևերը։
Աշխատանքը նոր հնարավորություններ է բացում կյանքի համար բարենպաստ մոլորակներ ունեցող աստղային համակարգերի փնտրտուքում։ Այժմյան դրությամբ, արտամոլորակների փնտրտուքով են զբաղված «Կեպլեր» ուղեծրային և Չիլիում գտնվող HARPS վերգետնյա դիտակները։ Դրանցից առաջինը մոլորակները գտնում է դրանց անցումների ընթացքում աստղերի լուսատվության փոփոխությունների, իսկ երկրորդը՝ աստղերի վրա մոլորակների գրավիտացիոն ազդեցության արդյունքում առաջացած կարմիր շեղման ուսումնասիրության միջոցով։


















































Ամենադիտված
Կորուստ՝ Ալլա Լևոնյանի ընտանիքում