Նյարդաբանը խորհուրդ է տվել որոշակի օրերին սոված չմնալ Բժիշկը ցրել է շոգեբաղնիքի օգտակարության մասին հայտնի առասպելը Թել Ավիվը կարող է Գազայում էթնիկ զտումներ իրականացնել․ Գուտերեշը զգուշացնում է Վիկտոր Օրբանը խոստովանել է, որ իր համակրանքը Թրամփի կողմն է ՀՀ կառավարությունը արհեստական խոչընդոտներով տապալել է արցախցիների բնակապահովման ծրագիրը Ինչքան ժամանակ է՝ մեզ ուզում են թևերի բաժանել, բայց մենք չենք բաժանվում. Վահագն Ալեքսանյան 736 մլն դրամ՝ հեծանիվներ գնելու համար Ծաղկաձորի քաղաքապետի ճոխ գնումը ԱՄՆ-ը բարձր է գնահատում ՀՀ և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման կանոնակարգի ձևակերպումը Աննա Հակոբյանը լուսանկարներ է հրապարակել՝ ինչ տեսքով է մասնակցել «հաջողակ տղամարդկանց հետ» ընթրիքին Շրջանառության մեջ է դրվում Երվանդ Մանարյանի ծննդյան 100-ամյակին նվիրված նամականիշ Պետրակովը հայկական ֆուտբոլին հնարավորություն տվեց, որ ազգային հավաքականը կարողանա լավ խաղալ․ Դոխոյան 

«Հայաստանի կտրուկ շրջադարձն այս կամ այն ուղղությամբ քիչ հավանական է». «Փաստ»

Հայկական Մամուլ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Հայաստանի իշխանությունները ցանկանում են, իսկ ավելի ճիշտ՝ ցույց են տալիս, թե ցանկանում են ոչ միայն մեր երկրի արտաքին քաղաքականությունը դիվերսիֆիկացնել, այլ նաև տնտեսությունը: Սակայն կարևոր է նաև այն, որ երբ գնում ես ինչ-որ տեղ, քեզ այնտեղ սպասեն: Արդյոք Հայաստանը, որպես արտահանող երկիր, հետաքրքի՞ր է եվրոպական շուկային: Տնտեսագետ Սուրեն Պարսյանն ասում է՝ առհասարակ այս կամ այն միավորմանը ինտեգրվելն ինքնանպատակ չէ:

«Դա միջոց է Հայաստանի տնտեսական, սոցիալական զարգացումը, բարեկեցությունն ապահովելու համար: Երբ Հայաստանը նպատակադրվում է ինտեգրվել այս կամ այն միավորմանը, պետք է այդ ամենը հաշվարկի և գնահատի: Մոտ տասը տարի է, ինչ անդամակցում ենք ԵԱՏՄ-ին: Պետք է արձանագրենք, որ այս ընթացքում բավականին լուրջ տնտեսական, առևտրային առաջընթաց ենք գրանցել այդ ուղղությամբ: Զուգահեռաբար ԵՄ երկրների հետ ունեցել ենք ազատ առևտրի համաձայնագիր, որը հետագայում վերափոխվեց այլ համաձայնագրով, այնուամենայնիվ, այդ կապերը եղել են երկկողմանի: Հայաստանի տնտեսական առաջընթացը, զարգացումը հնարավոր է միայն այն դեպքում, երբ Հայաստանը կարողանա բոլոր կենտրոնների հետ փոխլրացնող, փոխշահավետ տնտեսական կապեր ձևավորել: Եթե Հայաստանը հրաժարվի մեկ ուղղությունից, կստացվի, որ մեր ունեցած հնարավորությունը, այն է՝ Հայաստանի միջոցով ներկայում առևտուր է իրականացնում և՛ Արևմուտքը, և՛ Ռուսաստանը, կկորցնենք: Դա պետք է արձանագրենք որպես օբյեկտիվ իրականություն և, դրանից ելնելով, որոշակի եզրահանգումներ ու առաջարկություններ անենք»,-«Փաստի» հետ զրուցում ասում է Պարսյանը:

Ընդգծում է՝ թվերը չեն ստում: «2023 թ.-ին Հայաստանի ընդհանուր առևտրաշրջանառությունը կազմել է 20,7 մլրդ դոլար: Դրանից ԵԱՏՄ երկրներին բաժին է ընկել մոտավորապես 37, ԵՄ երկրներին՝ 13, ԱՄՆ-ին՝ 3 տոկոս: Այսինքն՝ ԵՄ երկրների և ԱՄՆ-ի ցուցանիշը մոտավորապես կազմում է 16 տոկոս, ինչը 2,5 անգամ ավելի քիչ է, քան ԵԱՏՄ երկրներին ընկնող առևտրաշրջանառությունը: Այս պահին ԵԱՏՄ-ն, ի դեմս Ռուսաստանի, մեր թիվ մեկ առևտրային գործընկերն է: Ռուսաստանը ԵՄ երկրներից տարբերվում է նաև նրանով, որ Ռուսաստան արտահանում ենք վերջնական սպառման արտադրանք, ոչ թե հումք և նյութեր՝ ի տարբերություն ԵՄ երկրների: ԵՄ երկրներ հիմնականում արտահանում ենք պղինձ, մոլիբդեն և այլ մետաղներ, իսկ ԵԱՏՄ երկրներ և Ռուսաստան արտահանում ենք վերջնական սպառման արտադրանք, օրինակ՝ պահածոներ, խմիչք, սարքավորումներ և այլն: 2022 թ.-ից սկսած նաև մեծ քանակությամբ վերարտահանումներ ենք իրականացնում Ռուսաստան, մասնավորաբար՝ ավտոմեքենաներ, սարքավորումներ, տարբեր տեխնիկա և այլն:

Ըստ էության, ԱՄՆ-ի և ԵՄ երկրների ընկերությունների համար Հայաստանը դարձել է դեպի Ռուսաստան արտահանում իրականացնող երկիր, միջնորդ: Այդ առումով նրանք նույնպես շահում են այս իրավիճակում: Այս իրավիճակից օգտվում է նաև Ռուսաստանը, Հայաստանի միջոցով իր ոսկու և ադամանդի պաշարներն է իրացնում աշխարհով մեկ: Օրինակ՝ Հայաստանից վերարտահանում է Արաբական Էմիրություններ, Հնդկաստան, Եվրոպա, Չինաստան և այլ ուղղություններով: Հայաստանն այս պահին դարձել է բավականին հետաքրքիր վերարտահանող ուղղություն և՛ ԵՄ-ի, և՛ ԱՄՆ-ի, և՛ այլ երկրների համար: Կարևոր է նաև հասկանալ, թե որ ուղղությամբ են Հայաստանի արտահանման ծավալները: Արտահանման մասով բավականին մտահոգիչ իրավիճակ ունենք: Դեպի ԵԱՏՄ Հայաստանից արտահանումն աճել է 40 տոկոսով, դեպի ԵՄ երկրներ արտահանումը նվազել է 8 տոկոսով, իսկ դեպի ԱՄՆ արտահանումը նվազել է 38 տոկոսով:

Մի կողմից՝ խոսում են տնտեսության դիվերսիֆիկացիայի, տնտեսական նոր հնարավորությունների մասին, և ԱՄՆ-ն ու ԵՄ-ն կարևորում են Հայաստանի տնտեսության դիմադրողականության աճը, բայց, միևնույն պարագայում, այս ուղղություններով ունենք արտահանման էական նվազում: Միանշանակ պետք է արտահանման շուկաները դիվերսիֆիկացնել, տնտեսական դիմադրողականությունը բարձրացնել, բայց դրան պետք է հետևեն հստակ ծրագրեր, ոչ թե միայն հայտարարություններ»,-նշում է մեր զրուցակիցը:

Հավելում է՝ դա թույլ կտա իրական փոփոխություններ անել: «Այս պահին քանի դեռ Հայաստանի տնտեսությունը, պայմանավորված վերարտահանման գործոններով, ունի բարձր տնտեսական աճ, պետք է կարողանանք փոխել մեր տնտեսության որակը, արդյունաբերական արտադրանքի ստանդարտները պետք է համապատասխանեն եվրոպական, միջազգային ստանդարտներին, որ կարողանանք արտահանման նոր շուկաներ գտնել: Դա պետք էր վաղուց անել, հիմա կառավարությունը փորձում է այդ ուղղությամբ կոնկրետ քայլեր անել, և միայն այդ քայլերն անելուց հետո կկարողանանք մեր արտադրանքը ներկայացնել եվրոպացի սպառողին, իսկ նրան ներկայացնելու ժամանակ արդեն երկրորդ՝ մարքեթինգի խնդիրն է գալիս: Պետք է կարողանանք եվրոպացի սպառողին ներկայացնել մեր արտադրանքը, դրա որակը, բարձրացնենք ճանաչելիությունը, դա բավականին ժամանակատար և ծախսատար գործընթաց է, հնարավոր չէ մեկ-երկու ամսում անել: Այսինքն՝ եթե դիվերսիֆիկացում ենք անում, պետք է ստանդարտներին համապատասխանեցնենք, երկրորդ՝ շուկա մուտք գործելու ծախսերն անենք: Այս ուղղությամբ դեռ նոր-նոր քայլեր են արվում, հետևաբար Հայաստանի կտրուկ շրջադարձն այս կամ այն ուղղությամբ քիչ հավանական է՝ հաշվի առնելով տնտեսական այս իրողությունները»,-ընդգծում է Պարսյանը:

Հայաստանի իշխանությունները արտաքին քաղաքական վեկտորի փոփոխության ընթացքում հարաբերությունները սառեցնում են ՀԱՊԿ-ի և ԱՊՀ-ի հետ, բայց ԵԱՏՄ-ի պարագայում չեն շտապում կտրուկ քայլեր անել: «Ցանկացած երկրի քաղաքականության դրսևորումն արտահայտվում է իր տնտեսական ծրագրերում, առաջնահերթություններում: Այս պահին կարող ենք արձանագրել, որ դեպի Ռուսաստան մեր առևտրային ծրագրերը, արտահանման ծավալները կտրուկ ավելացել են՝ անկախ հակառուսական կամ պրոարևմտյան քաղաքականությունից: Քաղաքական հայտարարությունները՝ հայտարարություններ, բայց պետք է արձանագրումներ անել զուտ թվերով: Ռուսաստանի հետ մեր տնտեսական կապերն էլ ավելի են խորացել, ամրապնդվել: Հեռու եմ այն մտքից, որ այս պահին գործող իշխանությունները կարող են ինչ-որ կտրուկ շրջադարձեր կատարել՝ պայմանավորված և՛ անվտանգային իրավիճակով, և՛ տնտեսական խնդիրներով:

Այս պահին բոլորին ձեռնտու է Հայաստանի այս կարգավիճակը, քանի որ Հայաստանը դարձել է տարբեր պատժամիջոցների շրջանցման երկիր, այս ձևաչափը բոլորին ձեռնտու է, և կպահպանեն այնքան ժամանակ, որքան կկարողանան: Կարող են բազմապիսի հայտարարություններ հնչել, բայց գետնի վրա ակնհայտ է, որ տնտեսական, ֆինանսական գործարքներն էլ ավելի են խորանում: Իսկ ցանկացած հարաբերությունների հիմքում հիմնական գործոններից մեկը տնտեսական գործոնն է: Այս պահին տնտեսական գործոնը բավականին պինդ է, Հայաստանի՝ ՀԱՊԿ-ում մնալու կամ չմնալու հարցն այդքան էլ էական չէ՝ հաշվի առնելով, որ Հայաստանը հիմնական պայմանագիր ունի ռուսական կողմի հետ դեռ 1990-ականների սկզբներից: Ռուսական կողմը, ըստ էության՝ նաև հայկական կողմը, այդ հիմնական պայմանագրերից հրաժարվելու մասին չեն խոսում: Քաղաքական դժգոհություններ և պրոցեսներ կան, որոնք, ցավոք, նաև դուրս են գալիս երկու գործընկերների շրջանակից:

Եթե Հայաստանը և Ռուսաստանն ունեն փոխադարձ դժգոհություններ և մեղադրանքներ, նրանք պետք է իրար հետ խոսելով քննարկեն դրանք, լուծեն, այլ ոչ թե այլ հարթակներում՝ Եվրոպայում դրանց մասին խոսեն: Նույն կերպ, օրինակ՝ կստացվի, որ եթե Հայաստանը ԵՄ-ի հետ խնդիր ունենա, գնա Ռուսաստանի հետ խոսի ու քննարկի այն: Դա արտաքին քաղաքականության տեսանկյունից ճիշտ չէ, պետք է ավելի կառուցողական և զուսպ լինել, հաշվի առնել նաև ընդհանուր աշխարհաքաղաքական պրոցեսները»,-ասում է տնտեսագետը: Երեկ Բրյուսելում կայացած եռակողմ հանդիպումը տնտեսական հարցերի շուրջ քննարկում էր: Պարզ դարձավ, որ ԵՄ-ն Հայաստանին չորս տարվա ընթացքում կտրամադրի 270 մլն եվրո դրամաշնորհների տեսքով:

«Դիվերսիֆիկացիա և տնտեսության դիմադրողականություն. սրանք հիմնական հարցերն էին: Դիվերսիֆիկացիայի մասին խոսեցի, իսկ դիմադրողականության աճի մասին խոսելիս պետք է նշենք, որ Հայաստանն ունի բավականին լուրջ կախվածություն Ռուսաստանից էներգակիրների մասով՝ մոտ 80 տոկոս, ներկրվող ցորենի 99 տոկոսը գալիս է Ռուսաստանից, շաքարավազի, ձեթի և այլ ապրանքների մասով հիմնական ներկրող երկիրն է: Այսինքն, եթե ԵՄ-ն և ԱՄՆ-ն ցանկանում են Հայաստանի դիմադրողականությունը բարձրացնել, պետք է փորձեն ծրագրեր իրականացնել այդ ուղղություններով: Բայց նույն ԵՄ-ն հիմա բավականին լուրջ խնդիրներ ունի ուկրաինական ցորենի հետ: Ուկրաինական ցորենը թույլ են տվել, որ արտահանվի ԵՄ երկրներ, բայց նույն Լեհաստանի, Ռումինիայի և այլ երկրների գյուղատնտեսներ բողոքի ակցիաներ են իրականացնում: Այսինքն, իրենց ապրանքների ձեռքն են կրակն ընկել, էլ ուր մնաց թույլ տան, որ Հայաստանի ապրանքները մուտք գործեն իրենց շուկա: Այս պահին այնտեղ էլ շուկայի բավականին հագեցվածություն կա գյուղմթերքի մասով: Եթե ուզում են Հայաստանին օգտակար լինել, պետք է կոնկրետ ուղղություններով կոնկրետ ծրագրեր առաջարկեն և իրականացնեն»,-եզրափակում է Սուրեն Պարսյանը:

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

 

Հետևե՛ք -ին Youtube-ում`
Գիտնականներն ապացուցել են, որ սովորական թեյը պաշտպանում է երեք լուրջ հիվանդություններից Նյարդաբանը խորհուրդ է տվել որոշակի օրերին սոված չմնալԲժիշկը ցրել է շոգեբաղնիքի օգտակարության մասին հայտնի առասպելըԹել Ավիվը կարող է Գազայում էթնիկ զտումներ իրականացնել․ Գուտերեշը զգուշացնում էՆերգաղթյալների ռուսերեն չիմացող երեխաներին չի կարելի դպրոց ընդունել. Մեդվեդև ՀՀ-ում վերաբացվել է Ստեփանակերտի վերականգնողական կենտրոնը․ ներկա է եղել Արցախի նախագահ Շարամանյանը Վիկտոր Օրբանը խոստովանել է, որ իր համակրանքը Թրամփի կողմն էՕդի ջերմաստիճանը կնվազի․ առաջիկա օրերի եղանակը Եթե պատերազմը շարունակվի այս նույն տեմպերով, ապա շատ հավանական է, որ Լիբանանը տարածքային կորուստներ ունենա ՀՀ կառավարությունը արհեստական խոչընդոտներով տապալել է արցախցիների բնակապահովման ծրագիրըԱռնոլդ Շվարցենեգերն աջակցություն է հայտնել Քամալա Հարիսին Ինչքան ժամանակ է՝ մեզ ուզում են թևերի բաժանել, բայց մենք չենք բաժանվում. Վահագն Ալեքսանյան736 մլն դրամ՝ հեծանիվներ գնելու համարՇիմոն Պերեսի նախկին խորհրդականն Իսրայելին կոչ է արել ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը և դեսպանություն բացել Երևանում Վալենսիայում ջրհեղեղի զոհերի թիվը հասել է 155-իԹրամփին չի հաջողվի Ուկրաինային ստիպել, որ տարածքներ զիջի. Զելենսկի Ծաղկաձորի քաղաքապետի ճոխ գնումըԱՄՆ-ը բարձր է գնահատում ՀՀ և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման կանոնակարգի ձևակերպումըԱննա Հակոբյանը լուսանկարներ է հրապարակել՝ ինչ տեսքով է մասնակցել «հաջողակ տղամարդկանց հետ» ընթրիքինՇրջանառության մեջ է դրվում Երվանդ Մանարյանի ծննդյան 100-ամյակին նվիրված նամականիշՊետրակովը հայկական ֆուտբոլին հնարավորություն տվեց, որ ազգային հավաքականը կարողանա լավ խաղալ․ ԴոխոյանԿամավոր հանձնել ապօրինի պահվող զենք-զինամթերքը՝ խուսափելով քրեական պատասխանատվությունից․ ՆԳՆ ոստիկանություն Էրեբունու ՁՊՎ-ից ազատ են արձակվել քաղաքական ակտիվիստներ Աղվան Արշակյանը և Հայկ Նիկողոսյանը Ուֆայի օդանավակայանը դադարեցրել է աշխատանքը․ ո՞րն է պատճառը Փաշինյանի ուղղությամբ խնձոր նետելու մեջ կասկածվող արցախցի Առուստամյանի դատական նիստը հետաձգվեցԿարևոր «Գրին քարտի» խաղարկությանը մասնակցել ցանկացողների համարԲոլոր պայմաններին հարմարվում ենք, բայց նորմալ վայրում աշխատելու իրավունք ունենք․ ԵՊԿ-ի դասախոս (տեսանյութ)Նազիկ Ավդալյանի որդին մայրիկի տարեդարձին անակնկալ է մատուցել (տեսանյութ)Ինչ էր անում Շիրակի մարզպետ Մուշեղ Մուրադյանը ՔՊ գրասենյակում Դիլիջանի բնակչի ավտոտնակը պայթեցնելու վարույթով մեղադրանք է ներկայացվել վերջինիս հարևանին Սրբազան պայքարի երիտասարդները ակցիա կանցկացնեն ՄԻՊ գրասենյակի մոտ՝ ի աջակցություն ձերբակալվածներիՄեր հասարակության համար խորթ է, որ իր ծոցից դուրս եկած մարդկանց շուրթերից նման հակահայկական արտահայտություններ են հնչում. նախկին դեսպանը` Արարատ Միրզոյանի հայտարարության մասինԱսպրամ Կրպեյանն ու Գառնիկ Դանիելյանն այցելել են ապօրինի ձերբակալված 9 քաղաքացիներին ՀՀ նախագահը Իրանում նոր դեսպան է նշանակել Ադրբեջանը և ՌԴ-ն անընդհատ բողոքում են եվրադիտորդներից, որովհետև իրենց խանգարում են Հայաստանը իրար մեջ կիսել. Սարգսյան Իշխանական խոշոր հավաք՝ ՔՊ գրասենյակում, ներկա է Փաշինյանը, ԱԽՔ-ը, ԱԺ խոսնակը և այլքԱդրբեջանի կեղծիքն Ամբերդի վերաբերյալ․ «Գեղարդ» հիմնադրամ Վարչապետը աշխատակազմի ղեկավարի և Ավինյանի հետ ներկա է գտնվել Երվանդ Մանարյանի արձանի բացմանըՈւղիղ. Բողոքի ակցիա՝ ի պաշտպանություն ապօրինի ձերբակալված 9 քաղաքացիներիԵրեկ երեկոյան ձերբակալել են Կոնսերվատորիայի լավագույն ուսանողուհիներից մի քանի հոգու, նաև դպրոցահասակ. Վիկտոր ՄնացականյանԱրևմուտքը համառորեն իր ծառայություններն է պարտադրում հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման գործում. Լավրով Հովհաննես Ավետիսյանին ձերբակալել են ապօրինի զենքի հետ կապված կասկածանքով․ Փաստաբան Վերաքննիչ քրեական դատարանի դատավոր է նշանակվել Տաթևիկ ԳրիգորյանըՀադրութից ու Շուշիից 2020 թվականին բռնի տեղահանվածներից շատերը չեն մասնակցել բնակապահովման ծրագրին. Ինչ նոր ծրագիր է առաջարկում կառավարությունը Գեղամ Մանուկյանի առաջարկը հակասում է օրենքի սկզբունքներին․ ՔՊ-ական (տեսանյութ) Գերմանիան փակում է երկրում Իրանի բոլոր գլխավոր հյուպատոսությունները 2025թ-ին բանակում նոր համազգեստ կունենանք. Հաստատվել է նաև Բանակի զարգացման հայեցակարգը. Սուրեն ՊապիկյանԲոլոր պայմաններին հարմարվում ենք, բայց նորմալ վայրում աշխատելու իրավունք ունենք․ ԵՊԿ-ի դասախոս (տեսանյութ) Կասեցվել է լավաշի արտադրամասի արտադրական գործունեությունը Հիմա եք սուտ խոսում, թե՞ այն ժամանակ, զեկուցագրում գրածը չեք ասում. Լևոն Քոչարյանը՝ բերետավորին (տեսանյութ)
Ամենադիտված