Պատմության 5 դաժան չարագործներ, որոնց մասին այսօր գրեթե չեն հիշում

Այլ 9 Սեպտեմբեր, 2018 14:10

Պիետրո Կարուզո

Երբ ֆաշիստական Իտալիան նացիստների հետ միության մեջ մտավ, քչերն այս արարքն այնքան մեծ ուրախությամբ ընդունեցին, ինչքան ոստիկանության հրամանատար Պիետրո Կարուզոն: Կարգապահության ու օրինականության համար պատասխանատու Կարուզոն իրականում լիովին այլ արժեքներ էր քարոզում. նա Մուսոլինիի հավատարիմ մարդն էր ու հռոմեական գլխավոր գեստապո Հերբերտ Կապլերի հետ զբաղվում էր ռեժիմի հակառակորդներին գտնելով ու ոչնչացնելով: Նրա գործողություններից ամենաարյունալին Արդեատաինի զանգվածային գնդակահարությունն էր 1944-ին, որբ Պիետրոյի հրամանով սպանվեց 335 մարդ:

Կարուզոյի արարքներն այդ տարիներին հիշեցնում էին միջնադարյան ինկվիզիցիայի արյունահեղությունները:

Երկրորդ աշխարհամարտի ավարտից հետո հռոմեական ոստիկանության հրմանատարին դատապարտեցին ռազմական հանցագործություններ կատարելու համար ու դատապարտեցին գնդակահարման: Անգամ առանց արդար դատավճռի՝ Կարուզոն դժվար թե կարողանար իր դիրքերը հաստատել հետպատերազմյան Իտալիայում. զայրացած ամբոխը փորձեց Պիետրո Կարուզոյին խեղդել Տիբր գետում, որը պարզորեն վկայում է այս մարդու արարքների մասին հռոմեական ժողովրդի հանդեպ:

Քենձի Դոիհարա

Երկրորդ աշխարհամարտի տարիներին ճապոնական գեներալ Քենձի Դոիհարան ղեկավարում էր Մանչժուրիա ներխուժման օպերացիան, որի արդյունքում էլ ստացել է «Լոուրենս Մանչժուրիացի» կեղծանունը (անալոգիայի մեջ դնելով Լոուրենս Արաբացու հետ):

Մանչժուրիայի շրջափակման ժամանակ Քենձին փորձում էր ամեն կերպ հավաքել որքան հնարավոր է շատ ռազմական տիտղոսներ, ավելի պարզ ասած՝ նրա զորքը անխնա թալանում ու սպանում էր, այդ թվում նաև խաղաղ բնակիչների: Գտնվելով չինական տարածքում՝ գեներալը միայնակ ղեկավարում էր բազմաթիվ ռազմական հանցագործություններ ու թմրավաճառություն:

Դոիհարան, իհարկե, իր վրա կենտրոնացրեց բոլոր հակառակորդներին: Կապիտուլիացիայից հետո երկրի կառավարությունը նրան պատասխանատվության ենթարկեց ու դատապարտեց մահապատժի: 1948-ի դեկտեմբերի 3-ին Քենձի Դոիհարան կախաղան բարձրացվեց Սուգամոյի բանտում:

Լասլո Բակի

Այս մարդն իր կյանքում երկու վախ ուներ՝ քաղաքականությունն ու բռնությունը: Հունգարական կոնտրհեղափոխականների դեմ նրա դաժան պայքարը ժանդարմերիայում նրան դիրքի ստանձնման բերեց. Լասլոն հունգարական նացիստների կուսակցությունում ակնառու կերպար դարձավ ու անգամ հասավ Ներքին գործերի նախարարության ստատս-քարտուղարի պաշտոնին:

Երբ 1944-ին հիտլերյան զորքերը ներխուժեցին Հունգարիա, Բակին հասկացավ, որ եկել է իր ժամանակը: Համագործակցելով ՍՍ փոխգնդապետ Ադոլֆ Էյխմանի ու հունգարական նացիստների ղեկավարներից մեկի՝ Անդոր Յարոշի հետ, Լասլոն կազմակերպեց հունգարական հրեաների տեղափոխումը համակենտրոնացման ճամբարներ: Ընդամենը մի քանի ամիսների ընթացքում հարյուր հազարավոր հրեաներ ուղարկվեցին դեպի մահը: 1944-ի վերջին Բակիին զրկեցին իշխանությունից, և նա փախավ երկրից, սակայն մեկ տարի անց բռնվեց ու կախաղան բարձրացվեց: Դատավճիռը կայացվեց 1946-ի մարտի 26-ին Բուդապեշտում:

Իոն Անտոնեսկու

Իոն Վիկտոր Անտոնեսկուն, ցավոք սրտի, ամենաանհայտ խոշոր ռազմական հանցագործներից է, ով գործել է Երկրորդ աշխարհամարտի տարիներին: Լինելով կադրային սպա՝ Անտոնեսկուն կարողացավ իր ձեռքը վերցնել իշխանությունը Ռումինիայում ու մի կողմ թողնել միապետ Կառոլ II-ին:

Իր քաղաքական կարիերայի հենց ամենասկզբից Անտոնեսկուն համագործակցում էր նացիստական Գերմանիայի հետ. նրան տպավորում էին «համաշխարհային մաքրման» մասին գաղափարները:

Սկզբում այս քաղաքական գործիչը գլխավորում էր «ազգային լեգիոներական կառավարությունը», այնուհետև հասավ միանձ դիկտատուրայի հաստատման: Անտոնեսկու կառավարման տարիներին հազարավոր հրեաներ ու բազմաթիվ այլ ազգերի ներկայացուցիչներ ուղարկվեցին «մահվան ճամբարներ»: Ռումինական բանակը ամենամեծ մասնակցությունն ունեցավ պատերազմում նացիստների կողմից. այս եղանակով Անտոնեսկուն հույս ուներ պահպանել Ռումինիայի ինքնիշխանությունը:

Սակայն նրա ծրագրերը այնքան էլ ճշգրիտ չէին: Պատերազմի ավարտից հետո Անտոնեսկուն հայտնվեց դատապարտյալների նստարանին: 1946-ի հունիսի 1-ին ռումինական դիկտատորին գնդակահարեցին:

Բլեդա Հոն

Հոների կասրությունը հիմնել է Աթթիլան, ով իր ֆենոմենալ դաժանության համար «Աստծու պատուհաս» մականունն էր ստացել: Սակայան նա կայսրության կառավարումը կիսում էր իր ավագ եղբոր՝ Բլեդայի հետ, ով, համաձայն ժամանակակիցների վկայությունների, առավել վայրագ էր, քան Աթթիլան:

Եղբայրները երկար տարիներ գլխավորում էին կայսրությունը, կռվում էին թշնամիների հետ ու նոր տարածքներ էին գրավում: Աթթիլան ձեռք էր բերել դաժան ու անխիղճ ռազմիկ-կառավարչի անուն, սակայն այդ հարցում, իրականում, Բլեդան մի քանի քայլ ավելի առաջ էր: Ավագ եղբայրն անգամ որպես տնային կենդանի պահում էր մի գաճաճի, ում անունը Զերկոն էր: Զերկոնին Աթթիլան տանել չէր կարողանում ու ամեն ինչ անում էր, որպեսզի երբեք չտեսնի նրան: Պատերազմների ժամանալ Բլեդան գաճաճին զինում էր ու մշտապես իր մոտ պահում, քանի որ նրան իր թալիսմանն էր համարում:

Իսկ ինչու՞ են միայն Աթթիլային հիշում, եթե երկու եղբայրները, փաստացիորեն, հավասարապես էին կառավարում կայսրությունը: Բանն այն է, որ կրտսեր եղբայրը, ամեն դեպքում, ավելի վտանգավոր էր. եղբայրների փոխհարաբերությունները գնալով վատանում էին, Աթթիլային գնալով նյարդայնացնում էին Բլեդայի արարքներն ու անհասկանալի կապվածությունը գաճաճին: 444 թ. Բլեդան վախճանվեց անհայտ պայմաններում: Պատմաբանները վստահ են, որ «դժբախտ պատահարը» կազմակերպել է Աթթիլան: