ՔՊ-ական պաշտոնյաների բացթողումներն ու «կիքսերը». Անահիտ Ավանեսյան
ՎերլուծականԼՈւՐԵՐ.com-ն սկսում է նոր շարք, որտեղ մանրամասն կուսումնասիրենք ՀՀ պաշտոնյաների՝ ի պաշտոնե կատարված բացթողումները, սկանդալները, որոնց կիզակետում վերջիններս հայտնվել են, և կդիտարկենք, թե նման իրավիճակներում՝ արդյո՞ք նրանց արտասահմանցի գործընկերները շարունակել են կառչած մնալ պաշտոնից, թե, ամեն դեպքում, կամք են դրսևորել և արդարությունն ավելի բարձր գնահատել: Այսօր կանդրադառնանք առողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանին:
Եվ այսպես՝ Բժիշկ Գևորգ Գրիգորյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել էր․ «ԱՀԿ-ն իր Covid-19-ի վերաբերյալ զեկույցում նշել է, որ Հայաստանում Covid-19-ի ավելցուկային մահերի թիվը ուռճացված է, ինչին ի պատասխան առողջապահության նախարարությունը սկսել է արդարանալ և մեղքը գցել հաշվարկների տեխնիկական խմբի գործունեության վրա, որ «պատահականության» և/կամ «տեխնիկական սխալի» արդյունքում, ավելցուկային մահերի մեջ ներառվել են նաև 44-օրյա պատերազմի արդյունքում մահացած անձինք»:
2022-ին ԱԺ Առողջապահության և ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովների համատեղ նիստում ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Արեգնազ Մանուկյանն Ավանեսյանից հետաքրքրվել է, թե ինչո՞ւ է նախարարությունը պարգևատրել 4 աշխատակցի այն դեպքում, երբ չի ունեցել աշխատավարձի ֆոնդի տնտեսված միջոցներ և այդպիսով չի պահպանել օրենքի պահանջը։ Անահիտ Ավանեսյանն ամեն կերպ փորձել է խուսափել պատասխանից, սակայն Ա․Մանուկյանի համառ հարցադրումներից հետո, ի վերջո, ստիպված է եղել խոստովանել. «Այո՛, ընդունում ենք, որ 2020թ․ ընթացքում եթե չէր ունեցել իր աշխատավարձի ֆոնդի տնտեսված միջոցներ, ուրեմն պետք է պարգևատրումից զերծ մնալ։ Բայց հաշվի առնելով ստեղծված իրադրությունը՝ պարգևատրման, այդուհանդերձ, ներկայացվել է»։ Այսինքն, նախարարը ընդունում է, որ թերացել են»:
Ամիսներ առաջ ՊՎԾ ղեկավար Ռոմանոս Պետրոսյանը նախորդ օրը Հանրային հեռուստաընկերության եթերում ինքնախոստովանություններով հանդես եկավ, թե ինչպես են հետհեղափոխական ժամանակահատվածում Պետական առողջապահության գործակալությունում՝ ՊԱԳ-ում, գրանցվել կոռուպցիոն բնույթի սկանդալներ: Ռոմանոս Պետրոսյանը հայտարարեց. «Եթե պետական մարմիններում վերահսկողական մարմինները հավուր պատշաճի գործեն, ՊՎԾ-ն անելիք չի ունենա: ՊԱԳ-ով տրված պետպատվերների ձեւավորման հայտերի ներկայացման եւ ֆինանսավորման գործընթացի մասով կան բավականին լուրջ ընթացակարգային խնդիրներ, իսկ որտեղ ընթացակարգային եւ օրենսդրական բացեր կան, այնտեղ ակտիվանում են անբարեխիղճները, բույն է դնում կոռուպցիան, ցավոք»: Մինչ այդ հարցազրույցը, առողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանը հայտարարում էր, որ Պետական առողջապահական գործակալությունը կարևոր դեր է ստանձնելու առողջության համապարփակ ապահովագրության համակարգի ներդրման ճանապարհին: Նա նաև նշում էր, որ կառույցը գտնվում է բարեփոխումների փուլում, բարեփոխողն էլ, ըստ էության, ինքն է՝ Ավանեսյանը: Ստացվում է, որ Ռոմանոս Պետրոսյանն անուղղակիորեն քար է նետում Ավանեսյանի այգին` հայտարարելով, որ այդ բարեփոխումները, մեղմ ասած, արդյունավետ չեն եղել:
Մեկ տարի առաջ հասարակության շրջանում մեծ աղմուկ բարձրացրեց սոցցանցերում հրապարակված լուսանկարը, որտեղ երևում էր, որ Աբովյանի դիահերձարանում պոլիեթիլենային պարկերով զինծառայողների մասունքներ են նետված գետնին։ Դեպքի առնչությամբ ՀՀ ԱՆ «Դատաբժշկական գիտագործնական կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի Աբովյանի մասնաճյուղի վարիչը և այս գործընթացում ընդգրկված 2 աշխատակից ազատվել են աշխատանքից: ՊՈԱԿ-ի տնօրենը ստացել էր խիստ նկատողություն: Բայց ահա Անահիտ Ավանեսյանը որոշել է սահմանափակվել ներողություն խնդրելով, չնայած պարզ է, որ սա առաջին հերթին հենց իր բացթողումն էր:
Կառավարության նախորդ տարվա նիստերից մեկի ընթացքում որոշում ընդունվեց «ԻԲԱՐԻ» ՍՊԸ-ին ազատել մաքսատուրքից։ Ըստ նախագծի, ընկերությունը Երեւանում եւ Աշտարակում մեղրի, ջեմերի, մուրաբաների, նռան գինու արտադրության համար ներմուծվող տեխնոլոգիական սարքավորումների, հումքի եւ նյութերի ներմուծման մաքսատուրքից ազատվում է։ «ԻԲԱՐՒ» ՍՊԸ-ն հիմնադրվել է 2017-ին, որի հիմնադիրներից է առողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանի ամուսինը՝ Ստեփան Ավանեսյանը։ Այսինքն՝ գործող նախարարի ամուսինը կառավարության կողմից արտոնության է արժանանում:
Մինչդեռ միջազգային պրակտիկայում Ավանեսյանի արտասահմանյան գործընկերները նման բացթողումների ֆոնին շատ ավելի մեծ կամք են դրսևորում և հեռանում են զբաղեցրած պաշտոններից:
Իսպանիայի առողջապահության նախարար Անա Մատոն հրաժարական է տվել՝ կոռուպցիոն սկանդալի պատճառով: Ինչպես պարզվել է` նրա նախկին ամուսինը ներգրավված է եղել կաշառակերության մեջ:
Էկվադորի առողջապահության նախարար Խուան Կառլոս Սեվայոսը հրաժարականի դիմում էր ներկայացրել՝ պատվաստման ենթակա քաղաքացիների ցանկում պետական պաշտոնյաների հերթը առաջ գցելու համար: Հանրային ճնշման արդյունքում` նախարարը հեռացավ զբաղեցրած պաշտոնից:
Չեխիայի առողջապահության նախարար Պետր Արենբերգերը հրաժարականի դիմում է ներկայացնել՝ ֆինանսական հայտարարագիրը թերի ներկայացնելու պատճառով:
Այն բանից հետո, երբ Հորդանանի հիվանդանոցներից մեկում թթվածնային բալոնների պակասից գրանցվեց հինգ պացիենտի մահ, հրաժարական ներկայացրեց այդ երկրի առողջապահության նախարարը` բացթողման պատասխանատվությունը վերցնելով իր վրա: