Արևմուտքը չի պատրաստվում զինել Հայաստանին. ԵՄ–ի և ԱՄՆ–ի ոչ երկիմաստ մեսիջները
ՎերլուծականԹեև Հայաստանի իշխանությունները փորձում են հանրությանը համոզել, որ արևմտյան էժան և որակով զենք ստանալու ճանապարհին ՀՀ համար գլխավոր խոչընդոտը ՀԱՊԿ անդամակցությունն է և որ երբ լքենք այդ կազմակերպությունը, Արևմուտքը պատրաստ է զինել Հայաստանին և ապահովել մեր անվտանգությունը՝ Արևմուտքի գործողությունները խոսում են տրամագծորեն հակառակ իրողության մասին:
Այստեղ պետք է հասկանալ, թե, ընդհանրապես, ում դեմ է Արևմուտքը, այս դեպքում՝ ԱՄՆ-ն, զինելու ՀՀ-ին։ Բնական է, որ ԱՄՆ-ն չի կարող զենք-զինամթերք վաճառել իր բարեկամ Ադրբեջանի դեմ, որովհետեւ Ադրբեջանը եւս ԱՄՆ-ի համար բարեկամ պետություն է եւ չի կարող զենք վաճառել իր ռազմավարական դաշնակից Թուրքիայի դեմ, որը Միացյալ Նահանգների դաշնակիցն է ՆԱՏՕ-ի գծով նաեւ երկկողմ հարաբերությունների տեսանկյունից։ Ընդամենն ամիսներ առաջ ԱՄՆ-ն հայտարարել էր, որ պատրաստ է ռազմական աջակցություն ցուցաբերել Տաջիկստանին և Ուզբեկստանին։ Հիշեցնենք, որ այս երկրները ևս ՀԱՊԿ անդամ են, սակայն այդ հանգամանքը, չգիտես ինչու, ԱՄՆ-ին չի խանգարում ռազմական աջակցության ձեռք մեկնել վերջիններին: Ինչպես տեսնում ենք՝ Հայաստանի դեպքում առկա է Ադրբեջանի և Թուրքիայի գործոնը, ԱՄՆ–ն զենք չի տրամադրելու Երևանին՝ ընդդեմ իր դաշնակիցների, իսկ Հայաստանի համար գլխավոր անվտանգային սպառնալիքը բխում է հենց այս երկրներից: Նախորդ տարվա սեպտեմբերին ԱՄՆ կոնգրեսը քննարկեց Հայաստանին զենք վաճառելու և Ադրբեջանին ռազմական հանցագործությունների դիմաց պատասխանատվության կանչելու հարցը, սակայն ոչ զենքը հասավ Երևան, ոչ էլ Ադրբեջանին պատժեցին:
Այժմ գանք Արևմուտքի՝ Հայաստանին զենք վաճառելու պատրաստակամությանը: Մինչ այս պահը նման պատրաստակամություն հայտնել է միայն Ֆրանսիան: Դիցուք՝ Հայաստանի իշխանությունները Ֆրանսիայի միջնորդությամբ Եվրամիության հետ պայմանավորվել են ֆինանսավորել ֆրանսիական GM200 ռադարների գնումը խաղաղության եվրոպական հիմնադրամի միջոցներից։ Միևնույն ժամանակ պետք է նշել, որ GM200 ռադիոտեղորոշիչ կայանները սահմանափակ հնարավորություններով հետախուզական բնույթի սպառազինություն են, և դժվար չէ արձանագրել, որ հայ-ֆրանսիական ռազմատեխնիկական համագործակցության շուրջ PR աղմուկն ավելի մեծ է, քան երկրի վրա ձեռք բերված էֆեկտը: Նույնը կարելի է ասել Ֆրանսիայից գնված թվով 24 Բաստիոն զրահամեքենաների մասին: Ֆրանսիական Ouest-France պարբերականը գրել էր, որ Հայաստան մատակարարվող ֆրանսիական զրահամեքենաներն ի սկզբանե նախատեսված էին Ուկրաինայի համար։ Ըստ թերթի` Կիևը դժգոհություն է հայտնել, քանի որ այդ զրահամեքենաները հրետանային կրակից և հակատանկային հրթիռներից չափազանց վատ են պաշտպանված։
Ինչպես տեսնում ենք, չնայած այն հանգամանքին, որ ՀՀ իշխանություններն ակնկալում էին ակտիվ գործողություններ արևմտյան երկրների կողմից Հայաստանին զինելու ուղղությամբ, իրականում իրավիճակը զարգանում է այլ սցենարով։ Արևմուտքից ռազմական աջակցություն ակնկալելիս ՀՀ իշխանությունները պետք է իրենց աչքի առաջ ունենան Ուկրաինայի օրինակը: Կիևում արդեն չեն թաքցնում դժգոհությունն արևմտյան դաշնակիցներից և բացահայտ հայտարարում են, որ վերջիններս իրենց քցել են ռազմական գործողությունների ամենաթեժ պահին: Հիշեցնենք, որ թե՛ ԱՄՆ-ն, թե՛ ԵՄ-ն հայտարարում են, որ ստիպված են կրճատել Ուկրաինային տրամադրվելիք ռազմական օգնությունը: Կիևին արևմտյան խոստացված օգնության ծավալը տարեկան կտրվածքով օգոստոսից հոկտեմբեր ընկած ժամանակահատվածում նվազել է 87 տոկոսով՝ 16-ից հասնելով երկու միլիարդ եվրոյի: Մինչդեռ Ուկրաինայի իշխանություններին այդ նույն արևմտյան դաշնակիցները խոստանում էին ապահովել ամեն ինչով մինչև ՌԴ–ի նկատմամբ հաղթանակի հասնելը:
Հետևաբար, ՀՀ իշխանությունները պետք է առաջնորդվեն ռեալպոլիտիկով, ոչ թե Արևմուտքի կողմից արված գեղեցիկ խոստումներով, քանի որ արդեն իսկ պարզ է, որ ԵՄ-ում Հայաստանին ռազմական օգնություն տրամադրել ցանկացողների հերթ չի գոյացել, բացի այդ, նույն ԱՄՆ-ն չի զինելու Հայաստանին ընդդեմ իր ՆԱՏՕ-յական դաշնակից Թուրքիայի: Հետևաբար ՀՀ իշխանությունների կողմից ՀԱՊԿ-ից և ՌԴ-ից երես թեքելը ստեղծված իրավիճակում ոչ այլ ինչ է, քան պարզ արկածախնդրություն, որից, իհարկե, տուժելու է միայն ու միայն հայ ժողովուրդը: