Փաշինյանը շարունակում է իրագործել «Բոլթոնի պլանն» ընդդեմ Իրանի՝ վտանգելով ՀՀ անվտանգությունն ու շահերը
ՎերլուծականԳաղտնիք չէ, որ Հայաստանի համար Իրանի Իսլամական հանրապետության հետ համագործակցությունն ունի ռազմավարական կարևորություն՝ հաշվի առնելով Ադրբեջանի և Թուրքիայի կողմից իրականացվող շրջափակման և մեկուսացման քաղաքականությունը և անվտանգային խնդիրները: Իրանի նկատմամբ սաստկացող ամերիկյան պատժամիջոցների և Իրան-Արևմուտք խորացող հակամարտության ֆոնին՝ արևմտյան պաշտոնյաների կողմից հնչում են նաև հայ-իրանական հարաբերությունները վերանայելու անհրաժեշտության մասին կոչեր, որոնք, սակայն, բնավ էլ նորություն չեն:
Իրանի հետ հարաբերություններում առկա լարվածությունն սկսեց ի հայտ գալ հեղափոխությունից անմիջապես հետո, հատկապես՝ ԱՄՆ նախագահի ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Ջ. Բոլթոնի Երևան կատարած այցից հետո: Բոլթոնը հայտնի է որպես Իրանի նկատմամբ կոշտ քաղաքականության կողմնակից, ով 2007թ.-ին անգամ հանդես էր գալիս Իրանի նկատմամբ ռազմական գործողություն սկսելու կոչերով: Նա բավական մեծ դերակատարում ունի Իրանի հետ միջուկային գործարքից ԱՄՆ դուրս գալու և Իրանի նկատմամբ նոր պատժամիջոցների սահմանման գործում: Պատահական չէր, որ Երևանում Բոլթոնը հայտարարեց, թե ԱՄՆ-ն ցանկանում է առավելագույն ճնշում գործադրել Իրանի նկատմամբ, և այդ առումով հայ-իրանական սահմանը լուրջ խնդիր կլինի: 2018-ից ի վեր Փաշինյանն ու թիմակիցները, կարծես թե, աշխատում են Բոլթոնի առաջ քաշած թեզի շրջանակներում և մեկը մյուսի հետևից քայլեր են անում, որոնք էական լարվածություն են առաջացնում հայ-իրանական հարաբերություններում: Այսպես՝ Փաշինյանի թիմակից Հայկ Կոնջորյանն ԱԺ ամբիոնից Իրանին անվանեց ավտորիտար պետություն, այնուհետև Հայաստանը որոշում կայացրեց դեսպանություն հիմնել Իսրայելում՝ առանց հաշվի առնելու Իրան-Իսրայել հակամարտությունը, այնուհետև Հայաստան և մասնավորապես՝ նաև հայ-իրանական սահման ժամանեցին ԵՄ դիտորդական առաքելության ներկայացուցիչները, և այդ փաստը Թեհրանում բավական բացասական մեկնաբանության արժանացավ: Կուլիմինացիան էլ հայ-ամերիկյան անցյալ տարվա զորավարժություններն էին, որոնց ի պատասխան Իրանն Ադրբեջանի հետ լայնածավալ զորավարժություններ անցկացրեց:
Թեհրանը չի էլ թաքցնում իր վերաբերմունքը Նիկոլ Փաշինյանի՝ Արևմուտքի հետ խորացող սիրախաղին: Շաբաթներ առաջ Հայաստան այցելած Իրանի ԱԳՆ ղեկավար Աբդոլլահիանը նշել էր, որ Հարավային Կովկասում խաղաղություն ու կայունություն պետք է հաստատվի առանց արտաքին ուժերի միջամտության։ Եվ միայն տարածաշրջանային երաշխավորները կկարողանան այդ խաղաղությունն ու անվտանգությունն ապահովել: Հասկանալի է, որ սա բացահայտ ակնարկ է հենց Նիկոլ Փաշինյանին: Մինչ այդ էլ Իրանի նախագահ Ռայիսին էր հայտարարել, որ տարածաշրջանի հարցերը, խնդիրները պետք է անպայման տարածաշրջանի երկրների պատասխանատուների միջոցով լուծումներ գտնեն: Օտար ուժերի ներկայությունը ոչ միայն որևէ խնդիր չի լուծում, այլ խնդիրներն ավելացնում է:
Տեղի ունեցող գործընթացները ցույց են տալիս, որ Ադրբեջանն Արցախի տարածքը բռնակցելուց հետո, հող է նախապատրաստելու Սյունիքի բռնազավթման համար։ Նպատակը, անշուշտ, ոչ միայն Սյունիքը զավթելն է ու համաթուրքական ծրագրով Նախիջևանի հետ ցամաքային կապ հաստատելը, այլև ձևավորվելիք միջանցքն Իրանի դեմ ագրեսիվ գործողությունների համար ռազմական հարթակ դարձնելը: Կամա թե ակամա թելելով Արևմուտքի ասեղը՝ Նիկոլ Փաշինյանն աշխատում է թե՛ Իրանի, թե՛ Հայաստանի շահերի դեմ, քանի որ ակնհայտ է՝ հայամետ իշխանություն ունենալու դեպքում առաջին հերթին պետք է քայլեր ձեռնարկվեին հայ-իրանական դաշինքով թուրք-ադրբեջանական տանդեմը հակակշռելու ուղղությամբ, մինչդեռ այսօր ականատես ենք լինում մի իրավիճակի, երբ Արևմուտքի հորդորով Փաշինյանը հարվածում է ոչ միայն հայ-ռուսական դաշինքին, այլ նաև հայ-իրանական՝ դրանից բխող բոլոր բացասական հետևանքներով: