«Ապօրինի գույքի բռնագանձման» ամենախոշոր գործերի թոփ 10-յակը
ՎերլուծականԹեև ապօրինի գույքի բռնագանձման օրենքով հարուցված քրեական գործերը քննվում են խիստ գաղտնիության պայմաններում, սակայն մամուլում պարբերաբար հայտնվում են, իսկ այնուհետև նաև պաշտոնապես հաստատվում են այն անձանց անունները, որոնք անցնում են գործերով։ Նշենք, որ դատախազությունում հատուկ վարչություն է ստեղծվել, որը հայցեր է ներկայացնում դատարան այս կամ այն անձի գույքը, որն ապօրինի է համարում, բռնագանձելու պահանջով։ 2022 թվականի ընթացքում Գլխավոր դատախազության ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման գործերով վարչությունը ստացել է 50 քրեական գործով նյութ եւ օպերատիվ-հետախուզական միջոցառումների արդյունքներով հայտնաբերված տվյալների վերաբերյալ 25 նյութ՝ 84 անձի՝ հնարավոր ապօրինի ծագում ունեցող գույքի պատկանելության վերաբերյալ։ Ձեր ուշադրությանն ենք ներկայացնում պետության առաջ ամենախոշոր «պարտքերն» ունեցող նախկին պաշտոնյաների տասնյակը:
Դիցուք՝ ՊԵԿ նախկին նախագահ Գագիկ Խաչատրյանից և նրան փոխկապակցված շուրջ 25 անձանցից, ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման գործառույթի շրջանակում, բռնագանձման ենթակա է 210 անշարժ գույք, որից 60-ը՝ Երևան քաղաքում: Բացի այդ, դատախազությունը պահանջում է բռնագանձել 14 տրանսպորտային միջոց, մասնակցություններ 33 իրավաբանական անձերում, նաև ավելի քան 40 միլիարդ դրամ:
59 անշարժ գույք, տրանսպորտային 4 միջոց, 30 ընկերությունում մասնաբաժին և մոտ 21 միլիարդ դրամ՝ ապօրինի եկամտի մնացորդ. ապօրինի գույքի բռնագանձման գործով դատախազության պահանջի միայն մի մասն է նախկին վարչապետ, Ազգային ժողովի նախկին նախագահ, Հովիկ Աբրահամյանից և նրան փոխկապակցված 10 անձից; Աբրահամյանից բռնագանձման ենթակա անշարժ գույքերից 15-ը Երևանում է՝ կենտրոն վարչական շրջանում, մյուսները՝ տարբեր մարզերում, մասնավորապես 25-ը՝ Արարատի մարզի տարբեր համայնքներում, 5-ը՝ Կոտայքի մարզում, 6-ը՝ Ծաղկաձորում, 1-ը՝ Ջերմուկում, 1-ը՝ Սևանում, 6-ը՝ Դիլիջանում: Բացի անշարժ գույքերից՝ Աբրահամյանից պահանջվում է նաև վերադարձնել շուկայականից էականորեն ցածր արժեքով օտարված 9 գույքի շուկայական արժեքը՝ ավելի քան 1,6 մլրդ դրամ, ընկերություններին տրված փոխառություններից ծագող գրեթե 687,5 մլն դրամի,11,3 մլն դոլարի և 3,1 մլն եվրոյի պահանջի իրավունք:
Գլխավոր դատախազությունը Հակակոռուպցիոն դատարան հայց է ներկայացրել ընդդեմ նախկին քաղաքապետ, տրանսպորտի և կապի նախկին նախարար Գագիկ Բեգլարյանի և նրա ընտանիքի անդամների։ Դատախազությունը պահանջում է Բեգլարյանին և նրա ընտանիքի անդամաներին պատկանող ենթադրյալ ապօրինի ծագում ունեցող 16.8 միլիարդ դրամ արժեք ունեցող ունեցվածքը հօգուտ Հայաստանի բռնագանձել։ Այդ գույքի մեջ են մտնում՝ Երևան քաղաքում գտնվող 33 բնակարանները, տարածքները, շինությունները, ավտոհանգրվանները, որոնցից 11-ը գտնվում են Հյուսիսային պողոտայում, 7-ը՝ Խորենացի փողոցում, 3-ը՝ Արշակունյաց պողոտայում, 2 առանձնատները՝ Ազատության պողոտայում, 2 տարածքները՝ Թամանյան փողոցում, 2-ը (շինություն և ավտոկայանատեղի)՝ Տերյան փողոցում, ինչպես նաև Երևանի քաղաքի այլ վարչական շրջաններում գտնվող անշարժ գույքերը, Կոտայքի մարզում (համայնք Ծաղկաձոր) գտնվող 2 հողամասերը և Արարատի (համայնք Սիս) մարզում գտնվող 1 հողամասը, 1 տրանսպորտային միջոցը (MERSEDES-BENZ S600Լ մակնիշի ավտոմեքենա), իսկ անհնարինության դեպքում՝ դրանց միջին շուկայական արժեքը, որն ընդհանուր կազմում է 10.704.483.825 ՀՀ դրամ, 10 իրավաբանական անձանցում մասնակցության իրավունքը:
Պատկան կառույցները պահանջներ ունեն նաև ՀՀ նախկին բնապահպանության նախարար Արամ Հարությունյանից՝ «Բուլկի Արամից», նրա հետ փոխկապակցված 2 անձանցից հօգուտ Հայաստանի Հանրապետության պահանջվում է բռնագանձել Երևանում գտնվող 2 բնակարանները, բնակելի տունը, հյուրանաոցա-ռեստորանային համալիրը, ավտոտնակը, Արագածոտնի և Գեղարքունիքի մարզերում գտնվող 2 հողամասերը (ամբողջությամբ, որոշ դեպքերում՝ մասնակի), իսկ անհնարինության դեպքում՝ դրանց միջին շուկայական արժեքը, որն ընդհանուր կազմում է ավելի քան 2 մլրդ 500 միլիոն դրամ։ 3 բաժնետիրական ընկերությունների բաժնետոմսերը, որոնցից միայն մեկ ընկերության անշարժ գույքի շուկայական արժեքը կազմում է ավելի քան 8․166․400․000 ՀՀ դրամ։ Բանկում ներդրված 1․661․628 ԱՄՆ դոլար ավանդը։ 4․391․805․299 ՀՀ դրամ՝ որպես ապօրինի դրամական միջոցների մնացորդ, ինչպես նաև 272․975․855 մլն ՀՀ դրամ, որը չի հիմնավորվում անձի օրինական եկամուտներով, ունի ապօրինի ծագում և հնարավոր չէ բռնագանձել՝ հիմք ընդունելով ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին օրենքի 20-րդ հոդվածի 4-րդ մասը:
ՊԵԿ նախկին պաշտոնյա, գնդապետ Վահրամ Գուրողլյանից, նրա կնոջից, որդուց, զոքանչից պետությունը պատրաստվում է բռնագանձել 18 անշարժ գույք Երևանում, որոնցից 14-ը՝ Հյուսիսային պողոտայում՝ 6 բնակարան, 6 ավտոտնակ, հասարակական նշանակության 2 տարածք, 2 անշարժ գույք Կոտայքի մարզում, 2 տրանսպորտային միջոց, նաև Ավստրիայում գտնվող 2 անշարժ գույքերի ձեռքբերման համար վճարած դրամական միջոցների այն մասը, որը չի հիմնավորվել օրինական եկամուտներով: Իսկ անհնարինության դեպքում բռնագանձել գույքերի միջին շուկայական արժեքը՝ 1 մլրդ 602 միլիոն դրամ: Հայցում ներկայացված է նաև 175 մլն 650 հազար դրամ բանկային հաշիվների մնացորդ, փոխառության բռնագանձման պահանջ:
Տավուշի նախկին մարզպետ Հովիկ Աբովյանը եւս անցնում է ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման գործով։ Նախկին մարզպետից և վերջինիս փոխկապակցված անձանցից հօգուտ ՀՀ–ի բռնագանձել 11 անշարժ գույք, որոնցից հինգը՝ Երևան քաղաքում, վեցը՝ Տավուշի մարզում։ Նշվում է, որ գույքի բռնգանձման անհնարինության դեպքում անհրաժեշտ է Տավուշի նախկին մարզպետից բռնագանձել դրանց միջին շուկայական արժեքները՝ 1 մլրդ 256 մլն 765 հազար դրամ։
Դատախազությունը դատարանից պահանջում է ԱԱԾ նախկին աշխատակից Սերոբ Հարությունյանից, նրա կնոջից ու որդուց բռնագանձել ընդհանուր առմամբ 485 միլիոն դրամ արժողությամբ գույք, որոնց թվում է Երևանի Հյուսիսային պողոտայում գտնվող բնակարանը, երկու ավտոկայանատեղիներ և մի քանի այլ սեփականություն։
Մետրոպոլիտենի նախկին տնօրեն Փայլակ Յայլոյանին, նրան փոխկապակցված անձանց՝ կնոջը՝ Սվետլանա Մովսիսյանին, երկու որդիներին՝ Արտակ և Վահագն Յայլոյաններին, և ևս մեկ անձի՝ Մարիաննա Հովհաննիսյանին, դատախազությունը կանչել էր բացատրություններ տալու։ Կասկածները վերաբերվում են ընդհանուր 272.240.034 ՀՀ դրամին, որը չի հիմնավորվում Փ. Յայլոյանի և նրա երկու որդիների օրինական եկամուտներով, ունի ապօրինի ծագում և հնարավոր չէ բռնագանձել, քանի որ փոխանցվել է բարեխիղճ ձեռքբերողի կամ հնարավոր չէ նույնականացնել և բռնագանձել։
Գլխավոր դատախազությունը դատարանից պահանջում է նախկին ոստիկանապետ Վլադիմիր Գասպարյանից և նրա ընտանիքի անդամներից հօգուտ պետության բռնագանձել Երևան քաղաքում գտնվող 4 անշարժ գույք (1 տուն, 2 բնակարան, 1 ավտոտոնակ), Կոտայքի և Գեղարքունիքի մարզերում գտնվող 3 անշարժ գույք, ինչպես նաև` 3 ավտոմեքենա։ Այս ամենից բացի՝ դատախազությունը պահանջում է ոստիկանապետի ընտանիքից բռնագանձել 169 միլիոն դրամ և 5 միլիոն ռուբլի (ավանդ է)։
Պատկան մարմինները պահանջ են ներկայացրել դատարանին Մասիսի նախկին քաղաքապետ Սաշա Հակոբյանից և վերջինիս փոխկապակցված անձանցից հօգուտ Հայաստանի Հանրապետության բռնագանձել՝ 15 անշարժ գույք Արարատի մարզում, իսկ անհնարինության դեպքում՝ դրանց միջին շուկայական արժեքները, որն ընդհանուր հաշվարկով կազմում է ավելի քան 288 մլն 86 հազար 250 դրամ, 1 իրավաբանական անձում մասնակցություն, 5 շարժական գույք և 5 անշարժ գույքի շուկայական արժեքը, որը դեռևս գնահատված չէ, 58 մլն 515 հազար 628 դրամ, որը 1998-2021 թվականների ընթացքում չի հիմնավորվում անձի օրինական եկամուտներով և ունի ապօրինի ծագում: